XX Puchar Gordona Bennetta (balonowy)

XX Puchar Gordona Bennetta – zawody balonów wolnych o Puchar Gordona Bennetta, które rozpoczęły się 25 września 1932 roku w Bazylei w Szwajcarii.

XX Balonowy Puchar Gordona Bennetta
Cleveland (1930) Chicago (1933)
Ilustracja
Start balonów w Bazylei.
Data

25 września 1932

Miejscowość

Bazylea

Organizator

FAI

Liczba zawodników

16 załóg

Liczba reprezentacji

8

Zwycięzcy
 Stany Zjednoczone

Thomas Settle
Wilfred Bushnell

Historia

edytuj

W 1932 roku organizatorem kolejnego Pucharu Gordona Bennetta została Szwajcaria. Od 1926 roku kolejne zawody wygrywały balony amerykańskie. Jednak liczba startujących załóg spadała. W 1931 roku z powodu zbyt małego zainteresowania zawody nie odbyły się. USA zrzekły się prawa organizacji, dlatego wyznaczono na organizatora Szwajcarię[1][2]. Udział w zawodach zgłosiło 16 załóg z 9 państw, w tym Austrii, która tylko ten jeden raz w okresie międzywojennym startowała w zawodach oraz Polski, która po raz pierwszy wzięła udział[3]. Do udziału w zawodach zakwalifikowały się trzy amerykańskie zespoły (w krajowych zawodach), jednak Navy Bureau of Aeronautics nie było w stanie pokryć kosztów ich udziału w zawodach. Koszt transportu jednego balonu wyniósł 1000 $. Dlatego w zawodach wzięły udział tylko dwie załogi, a zawodnicy pozostałe koszty musieli pokryć sami. Zwycięzcy kwalifikacji w 1932 roku Wilfred J. Paul i John H. Bishop nie mogli pojechać na zawody[4].

Bazylea przygotowywała się do zawodów już od 19 września. Zorganizowano zlot gwiaździsty automobilklubów, w ramach reklamy wypuszczano gumowe baloniki z reklamą zawodów, rozklejono plakaty, organizowano loterie dla dorosłych i dzieci, wydano pocztówki, a nawet papierosy z reklamą zawodów[3].

Po zakończeniu zawodów zwycięzca Thomas G. W Settle wrócił do USA sterowcem Zeppelin, który odbywał w tym czasie regularne loty do Brazylii, a podróż nim trwała 3 dni (statkiem 21 dni)[5].

Ze względu na fakt, że przedstawiciele USA zdobyli puchar po raz trzeci z rzędu otrzymali statuetkę na własność. Ufundował ją Henry Ford[6]. Jest prezentowana na wystawie Wczesne loty w National Air and Space Museum w Waszyngtonie[7].

Regulamin

edytuj

Zwycięzcą zawodów zostawał balon, który przeleciał największą odległość w linii prostej od startu do miejsca lądowania. Nie było możliwe lądowanie w trakcie pokonywania trasy. Gdyby załoga wylądowała w wodzie musiała wraz z balonem i sprzętem samodzielnie (bez pomocy) dotrzeć do brzegu. Każde państwo mogło być reprezentowane przez maksymalnie 3 załogi, a puchar przechodził na jego własność po trzykrotnym z rzędu wygraniu zawodów. Taka sytuacja miała miejsce w historii zawodów już dwukrotnie: w 1924 roku zdobyła go Belgia, a w 1928 USA[3].

Przebieg zawodów

edytuj
 
Trasy lotu balonów podczas zawodów[8].

Balony napełniano gazem obok nowej gazowni Kleinhüningen[9]. Start zaplanowano na godzinę 16. Kolejność ustalono na podstawie losowania. Balony startowały co 3 minuty zaczynając od Deutschland potem kolejno: L'aventure, Polonia, Belgica, 14 de Abril, Petit Mousse, Zürich, Bramen, Stadt Essen,Victor de Beauclair, US Navy, Goodyear, Basel, Ernst Brandenburg, Gdynia i La Fayette. Pierwszy balon z danego kraju był żegnany odegraniem hymnu narodowego. 26 września wylądowało 14 balonów, a w dniu kolejnym 27 lot swój zakończyły dwa amerykańskie balony US Navy i Goodyear[3].

Uczestnicy

edytuj
Zajęte

miejsce

Balon Pojemność

[m³]

Załoga[10] Kraj Czas lotu[11]

[h]

Odległość

w km

Miejsce

lądowania[11]

(najbliższe

duże miasto)

1. US Navy 2200 Thomas G. W. Settle

Wilfred Bushnell

  Stany Zjednoczone 41:21[12] 1556,00 Polska[13]

Laszule (Daugieliszki)

2. Goodyear VIII[14] 2200 Ward Tunte van Orman

Roland J. Blair

  Stany Zjednoczone 28:45 1356,00 Litwa Bagotoji

(Kowno)

3. Petit Mousse 1200 Georges Ravaine

Rene de Grain

  Francja 19:58 1238,00 Tokary (Brześć Litewski)[3]
4. Polonia 2200 Antoni Janusz

Władysław Pomaski

  Polska 24:00 1181,00 Polska[2]

Siemień (Lublin)

5. 14 de Avril 2200 Antonio Nunez[14]

Francesco Carrasco

  Hiszpania 24:53 1162,00 Polska

Sadowne (Małkinia)

6. Gdynia 1200 Franciszek Hynek

Zbigniew Burzyński

  Polska 17:05 1087,00 Polska[15]

Bielany

7. L'Aventure 2200 Maurice de Brucker[14]

Marius Marquant

  Francja 24:25 1035,00 Polska

Potworów (Radom)

8. Basel 2200 Alex de Bearle

E. Dietschi

  Szwajcaria 21:41 1017,00 Żądłowice
9. Stadt Essen 2200 Ferdinand Eimermacher

Hugo Kaulen jr

  Rzesza Niemiecka 18:40 1006,00 Polska[15]

Żelechin

10. Belgica 2200 Ernest Demuyter

Leon Coeckelbergh

  Belgia 21:06 948,00 Polska[12]

Rozprza (Piotrków)

11. Victor de Beauclair 2200 Ernst Huberman

Huber Lochinger

  Szwajcaria 14:52 852,00 Polska[15]

Mycielin (Kalisz)

12. Barmen 2200 Otto Bertram

Alexander Bahl

  Rzesza Niemiecka 17:24 834,00 Keltsch
13. Zurich 2200 Walo Gerber

Erich Tilgenkamp

  Szwajcaria 17:01 789,00 Niemcy

Deutsch-Rasselwitz

14. La Fayette 2200 G. Blanchet

G. Cormier.

  Francja 18:55 757,00 Niemcy[15]

Schedlau (Falkenberg)

15. Deutschland 2200 Erich Leimkugel

Richard Schütze

  Rzesza Niemiecka 17:46 735,00 Czechosłowacja

Fitzena (Freiwaldu)

16. Ernst Brandenburg 2200 von Etthofem

Franz Mannsbarth

  Austria 12:38 686,00 Czechosłowacja

Greifendorf (Zlittau)

Nagrody

edytuj

Wyniki zawodów zostały ogłoszone 19 listopada[16]. Zwycięzca otrzymał 5000 franków szwajcarskich, za drugie miejsce nagroda wynosiła 3000, za trzeci 2000, za czwarte 1000, piąte 800, szóste 700, siódme 600, ósme 500 franków szwajcarskich. Pozostali uczestnicy otrzymali tylko pamiątkowe medale[12]. Załoga balonu Gdynia Franciszek Hynek i Zbigniew Burzyński otrzymała nagrodę za pokonanie 1087 km z najlepszą prędkością 67 km/h[10].

Przypisy

edytuj
  1. Największe na świecie zawody balonowe, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (nr 263), 1932, s. 9.
  2. a b Jak odbyła się olimpjada balonów kulistych, „Ilustrowany Kurjer Codzienny” (nr 270), 1932, s. 4.
  3. a b c d e Zbigniew Burzyński, Dwudzieste Zawody Balonowe o puhar Gordon-Bennett'a, „Skrzydlata Polska” (nr 10-11), 1932, s. 228-229.
  4. Joseph S. Edgerton, Aviation, „Evening Star”, 17 lipca 1932, s. 5, ISSN 2331-9968 [dostęp 2020-01-22].
  5. Balloonist Congratulated, „Evening Star”, 9 listopada 1932, B, ISSN 2331-9968 [dostęp 2020-01-22].
  6. Jerzy Liwiński, Gordon Bennett okresu międzywojennego, „Lotnictwo” (nr 8/2014), 2014.
  7. J. Gordon Bennett Balloon Race Trophy. airandspace.si.edu. [dostęp 2019-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-16)].
  8. Olimpiada balonów kulistych, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (nr 271), 1932, s. 1.
  9. Verein Industrie- und Migrationsgeschichte der Region Basel Tour1/Station 8 [online], www.imgrb.ch [dostęp 2019-11-11].
  10. a b Bazylea, Szwajcaria 1932 - Zawody o Puchar Gordona Bennetta - Balony - Medale na skrzydłach [online], medalenaskrzydlach.pl [dostęp 2019-10-30].
  11. a b 20th Coupe Aéronautique Gordon Bennett Basel, Switzerland, September 25, 1932, Results. legends.gordonbennett.aero. [dostęp 2019-11-17].
  12. a b c Nagrody polskich zawodników w turnieju balonów o puhar Gordon-Bennetta, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (nr 273), 1932, s. 6.
  13. Zwycięski balon uszkodzony, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (nr 270), 1932, s. 13.
  14. a b c 20th Coupe Aéronautique Gordon Bennett - Basel (SUI) 1932 [online], www.fai.org, 2 sierpnia 2017 [dostęp 2019-11-11] (ang.).
  15. a b c d Balon polski "Gdynia" wylądował pod Warszawą, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (nr 269), 1932, s.14.
  16. Balloon Race Official, „The Sunday Star”, 20 listopada 1932, s. 6 [dostęp 2019-11-18].