Wybory parlamentarne w Grecji w maju 2012 roku

Wybory parlamentarne w Grecji w maju 2012 – przedterminowe wybory do greckiego parlamentu, Izby Deputowanych odbyły się 6 maja 2012 roku^[1].

Podłoże

W myśl Konstytucji kadencja rządu powołanego w 2009 upływała pod koniec 2013 roku. W listopadzie 2011 zostało zawarte porozumienie o powołaniu rządu koalicyjnego, którego głównym zadaniem była ratyfikacja i wdrożenie w życie decyzji podjętych wspólnie z innymi krajami strefy euro oraz Międzynarodowym Funduszem Walutowym (MFW) miesiąc wcześniej. W tym też czasie zapadła decyzja o przyśpieszeniu wyborów parlamentarnych^[2].

Ustalenie terminu wyborów

W przemówieniu do parlamentu 4 listopada Minister Finansów Evangelos Venizelos oznajmił, że rząd tymczasowy będzie funkcjonował do lutego 2012^[3]. Pod koniec grudnia 2011 roku, zdecydowano jednak, że wybory zostaną przesunięte na koniec kwietnia^[4] w celu umożliwienia rządowi Premiera Lucasa Papadimosa przeprowadzenie reform podatkowych, emerytalnych i systemów zabezpieczenia społecznego zgodnie z listopadowym porozumieniem w zamian za otrzymanie wsparcia finansowego z europejskiego funduszu ratunkowego.

Przetasowania w parlamencie

Po wyborach w 2009 roku do Izby Deputowanych swoich przedstawicieli wprowadziło pięć partii. W czerwcu 2010 szeregi SYRIZY opuścili członkowie Synaspismós tworząc własny klub Demokratycznej Lewicy (DIMAR). Do dużo poważniejszych roszad doszło w lutym 2012 kiedy to w wyniku rozłamu w Nowej Demokracji i Panhelleńskim Ruchu Socjalistycznym parlamentarzyści przeciwni polityce zaciskania pasa opuścili swoje macierzyste partie. W ten sposób powstały nowe kluby Niezależnych Greków (ANEL), Umowy Społecznej (KOISY) oraz Sojuszu Demokratycznego (DISY). Najwięcej – 18 deputowanych – pozostało niezależnych.

Struktura parlamentu w 2009 i 2012 roku:

Podział miejsc w parlamencie		październik 2009	Kwiecień 2012
Oficjalne partie
	Panhelleński Ruch Socjalistyczny (PASOK)	160	129
	Nowa Demokracja (ND)	91	72
	Komunistyczna Partia Grecji (KKE)	21	21
	Ludowe Zgromadzenie Prawosławne (LAOS)	15	16
	Radykalna Lewica (SYRIZA)	13	11
	Niezależni Grecy (ANEL)	0	11
	Demokratyczna Lewica (DIMAR)	0	10
Kluby parlamentarne i niezależni
	Umowa Społeczna (KOISY)	0	8
	Sojusz Demokratyczny (DISY)	0	4
	Niezależni	0	18

Wyniki wyborów

Wybory parlamentarne wygrała nieznacznie Nowa Demokracja na którą oddano 18,85% ważnie oddanych głosów. Jako partia, zdobywająca największą liczbę głosów, dysponować będzie dodatkowymi 50 miejscami w 300-osobowym Parlamencie Hellenów. Tuż za nią uplasował się w liczbie uzyskanych głosów ruch SYRIZA jeden z sojuszy wyborczych radykalnej lewicy 16,78%, następnie Panhelleński Ruch Socjalistyczny 13,18%^[5]. Frekwencja wyborcza wyniosła 65,10%. Po raz pierwszy do parlamentu dostali się posłowie ze skrajnego, budzącego liczne kontrowersje ugrupowania Złoty Świt. Sojusz Demokratyczny i Niezależni Grecy, to partie posłów, opuszczających w poprzedniej kadencji partię Nowa Demokracja.

	Liczba głosów	%	+/–	Liczba mandatów	+/–
Nowa Demokracja (ND)	1 192 054	18,85	–14,63	108	+17
Radykalna Lewica (SYRIZA)	1 061 265	16,78	+12,18	52	+39
Panhelleński Ruch Socjalistyczny (PASOK)	833 529	13,18	–30,74	41	−119
Niezależni Grecy (ANEL)	670 596	10,60	-	33	+33
Komunistyczna Partia Grecji (KKE)	536 072	8,48	+0,94	26	+5
Złoty Świt (XA)	440 894	6,97	+6,68	21	+21
Demokratyczna Lewica (DIMAR)	386 116	6,11	-	19	+19
Ekolodzy-Zieloni (OP)	185 336	2,93	+0,40	0
Ludowe Zgromadzenie Prawosławne (LAOS)	183 466	2,90	–2,73	0	-15
Sojusz Demokratyczny (DISY)	161 510	2,55	+2,55	-	-
Pozostałe	673 266	10,65	-	-	-
Razem	6 324 104 (65,1%)			300

Uprawnieni do głosowania, według grup wiekowych^[6]:

• 18 do 23 lat: 673 144
• 24 do 29 lat: 766 212
• 30 do 35 lat: 938 798
• 36 do 41 lat: 973 429
• 42 do 47 lat: 1 006 530
• 48 do 53 lat: 932 140
• 54 do 59 lat: 891 978
• 60 do 65 lat: 834 854
• 66 do 70 lat: 625 411
• 71 i starsi: 2 208 306

Powyborcza analiza

Na dotychczasowe, od 35 lat, partie władzy, czyli PASOK i ND głosowały głównie najstarsze grupy wiekowe. Wyborcami neofaszystowskiego "Złotego Świtu" okazali się głównie młodzi wyborcy, niemal wyłącznie mężczyźni^[7], z wysokim poparciem w tych okręgach wyborczych, w których głosowały jednostki policyjne i specjalne^[8].

Formowanie rządu

Dla wyłonienia większościowej koalicji rządzącej, lider zwycięskiej partii ma trzy dni. W wypadku jego niepowodzenia, misję tę otrzymuje od Prezydenta lider drugiej partii, potem przywódca trzeciej. Następnie inicjatywa budowy koalicji powraca w ręce Prezydenta Republiki, a jeśli nie przyniesie to efektu, konieczne są przedterminowe wybory. Może też zostać powołany (po raz pierwszy w historii Grecji) rząd mniejszościowy, pod warunkiem poparcia go przez 120 posłów i akceptacji lub zadeklarowanej neutralności ze strony części spośród pozostałych posłów. Prezydentowi Republiki (co bywało już praktykowane) przysługuje prawo do powołania rządu tymczasowego (Υπηρεσιακή κυβέρνηση – "służbowy rząd"), działającego przez kilka miesięcy, z powierzonym mu ograniczonym, uprzednio uzgodnionym przez strony zakresem obowiązków ustawodawczych.

Dzień po wyborach, prezydent Karolos Papoulias powierzył liderowi Nowej Demokracji Antonisowi Samarasowi pierwszą próbę utworzenia rządu^[9]. W dniu 8 maja zadanie utworzenia rządu otrzymał Aleksis Tsipras^[10].

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Przypisy

↑ Przedterminowe wybory parlamentarne w Grecji 6 maja. obserwatorfinansowy.pl. [dostęp 2012-04-11].
↑ Κατ' αρχήν συμφωνία Παπανδρέου – Σαμαρά για την κυβέρνηση συνεργασίας. news.in.gr. [dostęp 2011-11-06]. (gr.).
↑ Ευ. Βενιζέλος: Μέχρι τον Φεβρουάριο η διάρκεια του νέου κυβερνητικού σχήματος. skai.gr. [dostęp 2011-11-05]. (gr.).
↑ Greek elections delayed until April. europeanvoice.com. [dostęp 2011-12-28]. (ang.).
↑ Βουλευτικές Εκλογές 2012. ekloges.ypes.gr. [dostęp 2012-05-08]. (gr.).
↑ źródło danych: strona kanału MEGA TV
↑ Informacja agencji prasowej Newsbeast.gr z dnia 12 maja 2012, 10:46
↑ Informacja Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, przytoczona przez agencję informacyjną Newsbeast.gr, 11 maja 2012 10:06 – w obwodach wyborczych, w których głosowały jednostki policyjne i specjalne "Złoty Świt" uzyskiwał od 12,4% do 23,6% wszystkich, oddanych głosów
↑ "Left gets historic chance to pull Greece out of limbo". [dostęp 2012-05-07]. (ang.).
↑ "Greek election: Antonis Samaras coalition bid fails". [dostęp 2012-05-07]. (ang.).

Bibliografia

Greckie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

[1] Przedterminowe wybory parlamentarne w Grecji 6 maja. obserwatorfinansowy.pl. [dostęp 2012-04-11].

[2] Κατ' αρχήν συμφωνία Παπανδρέου – Σαμαρά για την κυβέρνηση συνεργασίας. news.in.gr. [dostęp 2011-11-06]. (gr.).

[3] Ευ. Βενιζέλος: Μέχρι τον Φεβρουάριο η διάρκεια του νέου κυβερνητικού σχήματος. skai.gr. [dostęp 2011-11-05]. (gr.).

[4] Greek elections delayed until April. europeanvoice.com. [dostęp 2011-12-28]. (ang.).

[5] Βουλευτικές Εκλογές 2012. ekloges.ypes.gr. [dostęp 2012-05-08]. (gr.).

[6] źródło danych: strona kanału MEGA TV

[7] Informacja agencji prasowej Newsbeast.gr z dnia 12 maja 2012, 10:46

[8] Informacja Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, przytoczona przez agencję informacyjną Newsbeast.gr, 11 maja 2012 10:06 – w obwodach wyborczych, w których głosowały jednostki policyjne i specjalne "Złoty Świt" uzyskiwał od 12,4% do 23,6% wszystkich, oddanych głosów

[9] "Left gets historic chance to pull Greece out of limbo". [dostęp 2012-05-07]. (ang.).

[10] "Greek election: Antonis Samaras coalition bid fails". [dostęp 2012-05-07]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]