Wilgotnica nielepka
Wilgotnica nielepka, wilgotnica pośrednia (Hygrocybe intermedia (Pass.) Fayod) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
_Fayod_494229.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wilgotnica nielepka |
| Nazwa systematyczna | |
| Hygrocybe intermedia (Pass.) Fayod Annls Sci. Nat., Bot., sér. 7 9: 309 (1889) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1872 r. Giovanni Passerini nadając mu nazwę Hygrophorus intermedius. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. Victor Fayod[1].
- Godfrinia intermedia (Pass.) Herink 1958
- Godfrinia intermedia var. citrina Herink 1958
- Godfrinia intermedia (Pass.) Herink 1958 var. intermedia
- Hygrocybe intermedia (Pass.) Fayod 1889 f. intermedia
- Hygrocybe intermedia var. citrina (Herink) E. Ludw. 2012
- Hygrocybe intermedia (Pass.) Fayod 1889 var. intermedia
- Hygrophorus intermedius Pass. 1872
- Pseudohygrocybe intermedia (Pass.) Kovalenko 1988
Nazwę polską zaproponował w 2003 r. Władysław Wojewoda, w 1983 r. wraz z Barbarą Gumińską opisywali ten gatunek pod nazwą wilgotnica pośrednia[3].
Morfologia
edytujŚrednicy 0,8-2,5 cm, młody – półkulisty, później rozpostarty i na środku zagłębiony, starsze okazy czasami bywają pofalowane. Powierzchnia sucha, matowa i aksamitna, drobnołuseczkowata, zwłaszcza na środku. Brzeg bez prążkowania[4]. Barwa od jasnopomarańczowej do ogniście pomarańczowej[5].
Szeroko przyrośnięte i zbiegające, rzadkie, z wieloma blaszeczkami, początkowo białawe, potem chromowożółte z pomarańczowym odcieniem. Ostrza jaśniejsze[5].
Wysokości od 2 do 5 cm, średnicy od 0,2 do 0,4 cm, cylindryczny, czasami spłaszczony, w środku pusty. Powierzchnia gładka, tylko na szczycie czasami oszroniona, barwa pomarańczowoczerwona, w dolnej części żółtopomarańczowa[4].
W kapeluszu cienki, kruchy, nie czerniejący. Ma łagodny smak bez wyraźnego zapachu[4].
Biały. Zarodniki gładkie, elipsoidalne lub pestkowate, ale zmienne pod względem kształtu i wielkości[4].
Występowanie i siedlisko
edytujWilgotnica nielepka występuje w Europie i jest tutaj szeroko rozprzestrzeniona[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 6 stanowisk. Jest rzadka. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Szwajcarii, Niemczech, Danii, Holandii, Norwegii, Szwecji[3].
Rozwija się w trawie i mchach na wilgotnych łąkach i torfowiskach[4], także na górskich pastwiskach, obrzeżach dróg, w parkach i zaroślach. Owocniki pojawiają się od lipca do października[5].
Gatunki podobne
edytujCharakterystyczną cechą wilgotnicy nielepkiej jest matowy i nielepki kapelusz. Morfologicznie podobna jest wilgotnica ostrostożkowata (Hygrocybe persistens), ale jest mniejsza i ma lepki kapelusz, zawsze z ostrym garbem. Wilgotnica okazała (Hygrocybe splendisissimus) ma kapelusz czereśniowoczewrwony, miąższ uw górnej części trzonu czerwonawy, a u podstawy żółtawy[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-01-30] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2019-01-30] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
- ↑ a b c d Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2019-01-30].
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.