Barbara Gumińska

polska mykolog

Barbara Gumińska (z domu Lubelska) (ur. 25 września 1924 we Lwowie) – polska uczona, specjalistka w zakresie botaniki i mykologii, profesor nauk przyrodniczych.

Barbara Gumińska
Data i miejsce urodzenia

25 września 1924
Lwów

Profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: botanika, mykologia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1962

Habilitacja

1974

Profesura

1985

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Okres zatrudn.

1950–1997

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys

edytuj

Urodziła się 25 września 1924 roku we Lwowie jako Barbara Apolonia Lubelska. W rodzinnym mieście uczęszczała do szkoły podstawowej (6 klas), a następnie do gimnazjum im. A. Asnyka. Po wybuchu II wojny światowej w roku 1939 i zajęciu Lwowa przez Rosję, kontynuowała naukę w gimnazjum nr 19. Po przejęciu Lwowa przez Niemcy w 1941 roku nauczanie zostało zakazane. Skierowano ją do pracy przymusowej w laboratorium kosmetycznym „Galicol”. Po ponownym odbiciu miasta przez Rosję wróciła na krótko do lwowskiej szkoły, by w maju 1945 roku udać się z matką do Krakowa, gdzie w 1946 r. ukończyła gimnazjum J. Joteyko. W tym samym roku rozpoczęła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodnicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie[1]. Studia ukończyła w grudniu 1951 roku z tytułem magistra filozofii ze specjalnością botanika[1][2].

W trakcie studiów przez rok pracowała na stanowisku asystenta na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Od września 1950 roku zawodowo związała się z Instytutem Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, w którym pracowała do 1997 roku[1]. W Instytucie Botaniki UJ początkowo była asystentem (1950–53), a następnie starszym asystentem (1953–63). 3 czerwca 1954 roku wyszła za mąż za Jana Gumińskiego[1].

W latach 1956–59 pracowała równocześnie w Instytucie Botaniki Polskiej Akademii Nauk, początkowo w Pracowni Systematyki Śluzowców, a od 1957 roku w Pracowni Mykologicznej[3][1]. W marcu 1962 roku obroniła rozprawę doktorską pt. „Mykoflora lasów bukowych Rabsztyna i Maciejowej”. W kolejnych latach pracowała jako adiunkt (1963–72) i starszy wykładowca (1972–77). W grudniu 1974 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego[1]. W latach 1977–79 pełniła w Instytucie Botaniki UJ funkcję kierownika Zakładu Taksonomii Roślin i Fitogeografii, a w latach 1979–94 kierowała Pracownią Mykologiczną[2]. W 1985 roku uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Po przejściu w 1994 roku na emeryturę kontynuowała pracę w Instytucie w niepełnym wymiarze godzin, aż do 1997 roku[1].

Działalność naukowa

edytuj

W działalności naukowej w IB PAN zajmowała się taksonomią, ekologią i rozmieszczeniem geograficznym grzybów z dawnych klas Asco- i Basidiomycota. Badania prowadziła szczególnie na południu Polski, m.in. w Karpatach[3].

Członkini Polskiego Towarzystwa Botanicznego i Rady Naukowej PAN od 1990[2].

Jest autorką 68 publikacji naukowych z mykologii, w tym: książki, która dotąd wyszła w 4 wydaniach, 40 oryginalnych prac naukowych i 20 recenzji[2]. Przez krótki okres po wyjściu za mąż publikowała pod nazwiskiem Lubelska-Gumińska, później jako Gumińska[1].

Najważniejsze publikacje to[2]:

  • B. Gumińska, W. Wojewoda. Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL 1988 (wyd. 4),
  • B. Gumińska, Mikroflora lasów bukowych Rabsztyna i Maciejowej (studium florystyczno-ekologiczne), w: Monogr. Bot. 13:1-85,
  • B. Gumińska, Macromycetes łąk w Pienińskim Parku Narodowym, w: Acta Mycol. 12 (1): 3-75,
  • B. Gumińska, Mikoflora Pienińskiego Parku Narodowego, część 1, w: Acta Mycol. 1969, część II. detto 1972; część III w: Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiell. 1976; część IV. detto 1981; część V. detto 1990; część VI w: Fragm. Flor. Geobot. 1994.

Nagrody i odznaczenia

edytuj

Za zasługi w dziedzinie nauki otrzymała w 1964, 1969, 1978, 1984 nagrody indywidualne i zespołowe III stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Złoty Krzyż Zasługi w 1974 i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski w 1983[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h Władysław Wojewoda, Professor Barbara Gumińska: Her life and achievements [online], 2010 [dostęp 2021-11-07].
  2. a b c d e f Zbigniew Mirek, Lucyna Musiał, Jan J. Wójcicki: Kto jest kim w botanice polskiej. Kraków: 1995. ISBN 83-85444-34-3.
  3. a b Andrzej Chlebicki, Historia badań i rozwoju Instytutu Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk (1953-2012): Zakład Mykologii, 2013, ISBN 978-83-62975-17-4 [dostęp 2021-11-07].