Warszawskie Towarzystwo Cyklistów
Warszawskie Towarzystwo Cyklistów (WTC) – towarzystwo sportowe z siedzibą w Warszawie, założone w 1886 z inicjatywy Edwarda Chrapowickiego w celu upowszechniania kolarstwa.
Państwo | |
---|---|
Siedziba |
ul. Jerzego Waldorffa 34 |
Data założenia |
1886 |
Prezes |
Jan Bestry |
Nr KRS | |
Data rejestracji |
2017 |
Towarzystwo zostało reaktywowane w 2017 roku pod nazwą Warszawskie Towarzystwo Cyklistów (1886) z siedzibą przy ul. Jana Karola Chodkiewicza 7 w Izabelinie C.
Historia
edytujWarszawskie Towarzystwo Cyklistów powstało w 1886[1]. W pierwszych latach działalności było organizacją elitarną[2]. Dostęp nowych członków był ograniczony przez skomplikowany system przyjmowania oraz wysokie składki członkowskie. Władze klubu wywodziły się ze środowisk arystokratycznych. Członkami byli m.in.: Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz, Wacław Gąsiorowski, Zygmunt Chełmicki, Władysław Jabłonowski[3]. Pierwsza siedziba towarzystwa znajdowała się na rogu ulic Koszykowej i Kaliksta (Śniadeckich), i tam odbywały się treningi kolarskie[4].
Oprócz kolarstwa rozwijały się koła: gimnastyczne, strzeleckie, szermiercze, koło śpiewacze (od 1892) i od 1904 orkiestra dęta. W latach 1918–1939 istniały sekcje: piłki nożnej, hokejowa, motorowa, wioślarska, łyżwiarska i lekkoatletyczna.
W czasie bitwy warszawskiej w sierpniu 1920 Warszawskie Towarzystwo Cyklistów zorganizowało pluton łącznikowy liczący około sześćdziesięciu kolarzy[5]. Pluton ów podlegał bezpośrednio Wojskowemu Gubernatorstwu Warszawy, i miał zapewnić łączność Gubernatorstwa z oddziałami walczącymi na przedpolach miasta[5]. Wchodzący w skład plutonu kolarze dostarczyli na front łącznie około czterystu rozkazów, niekiedy do oddziałów oddalonych od stolicy o około czterdzieści-pięćdziesiąt kilometrów[5]. Przy ograniczonych możliwościach łączności, członkowie Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów mieli odegrać „ważną rolę w sprawnej komunikacji” między dowództwem artylerii Wojskowego Gubernatorstwa Warszawy a oddziałami na froncie, „działając bezpośrednio w trudnych warunkach dynamicznie zmieniającego się frontu”[5].
W 1923 zrzeszało ponad 700 członków.
Prezesami WTC byli: hr. August Potocki, hr. Edward Chrapowiecki, Adam Zakrzewski, ks. Seweryn Czetwertyński, Henryk Nakoniecznikoff, Rowmund Piłsudski i Seweryn Słajewski. Na przełomie XIX/XX wieloletnim wiceprezesem był Antoni Fertner[3].
Od 1891 WTC dzierżawiło teren na Dynasach przy ul. Oboźnej 1/3, gdzie powstał obiekt klubowy z torem kolarskim[2]. Od 1920 tor z ziemnego przebudowano na betonowy. W 1921 środku toru stworzono boisko do piłki nożnej. Na terenie znajdowały się również kort tenisowy i hala z drewnianym torem kolarskim. W 1937 obiekty rozebrano po wypowiedzeniu w 1936 przez właściciela terenu umowy dzierżawy gruntów.
Po okresie II wojnie światowej WTC wznowiło działalność w 1946. W 1950 zostało włączone do struktur klubu KS Kolejarz-Polonia jako jego sekcja kolarska. Działalność ponownie reaktywowano w 1957.
W 1987 założono, jedną z pierwszych w Polsce, sekcję triathlonu. W 1989 działacze WTC byli współzałożycielami Polskiego Związku Triathlonu.
Galeria
edytuj-
Siedziba Warszawskiego Towarzystwa cyklistów na Dynasach
-
Tor wyścigowy na Dynasach
-
Poświęcenie nowego Klubu cyklistów na Dynasach
-
Siedziba Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów w 1897
-
Wyścig kolarski na torze na Dynasach w okresie międzywojennym
Upamiętnienie
edytujW grudniu 2020 na ścianie siedziby Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów odsłonięto tablicę upamiętniającą udział członków Towarzystwa w bitwie warszawskiej 1920[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Wodniacy, cykliści, piłkarze. Sport w przedwojennej Warszawie. Warszawa: Fundacja Ośrodka Karta, 2012, s. 81. ISBN 978-83-61283-68-3.
- ↑ a b Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 289.
- ↑ a b Jubileusz warszawskiego Tow. cyklistów. „Nowości Illustrowane”. Nr 4, s. 15-16, 27 stycznia 1912.
- ↑ Jan Stanisław Bystroń: Warszawa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977, s. 269.
- ↑ a b c d e Członowie Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów – upamiętnieni – Warszawa, 18 grudnia 2020. ipn.gov.pl. [dostęp 2020-12-20].
Bibliografia
edytuj- Bartłomiej Kaczorowski: Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994. ISBN 83-01-08836-2.
- Robert Gawkowski: Encyklopedia klubów sportowych Warszawy i jej najbliższych okolic w latach 1918-39. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2007, s. 219-222. ISBN 978-83-235-0382-8.