Wioślarstwo

Wioślarstwo – niegdyś odmiana transportu (wodnego), współcześnie dyscyplina sportowa polegająca na wprowadzeniu w ruch łodzi pływającej po wodzie przy użyciu siły mięśni wioślarza używającego wioseł jako dźwigni prostej.

Wioślarstwo

Charakterystyka
Rodzaj sportu	sport wodny powierzchniowy
Popularność
Dyscyplina olimpijska	od 1900 roku do dziś

Wielka Wioślarska o Puchar Brdy – osada Uniwersytetu Oxford w centrum Bydgoszczy

Dwójka podwójna

Akademicka ósemka ze sternikiem na Odrze we Wrocławiu

Wnętrze czwórki

Opis dyscypliny

Wioślarz siedzi plecami do zasadniczego kierunku ruchu łodzi. W łodzi wioślarskiej wszystkie części nośne, w tym również osie elementów ruchomych, muszą być trwale przymocowane do kadłuba łodzi, z wyjątkiem wózka, który porusza się po szynach wzdłuż osi podłużnej łodzi. Łodzie poruszane są przy pomocy wioseł opartych w obrotowych dulkach znajdujących się na odsadniach przymocowanych do burt łodzi. Sternik w osadach ze sternikiem, w przeciwieństwie do wioślarzy, zwrócony jest twarzą w kierunku płynięcia łodzi leżąc w części dziobowej lub siedząc z tyłu.

Regaty wioślarskie rozgrywane są na spełniających określone normy akwenach, na wytyczonych bojami torach o długości dwóch kilometrów. W jednym biegu wioślarskim udział bierze sześć osad. Największe światowe zawody wioślarskie prowadzone są systemem FISA polegającym na rozgrywaniu dwóch biegów kwalifikacyjnych: przedbiegów i międzybiegów, podczas których poszczególne osady walczą o prawo startu w półfinałach. Półfinały wyłaniają osady, które startują w finale A (o miejsca 1-6) oraz finale B (o miejsca 7-12). W mniej prestiżowych regatach i przy małej ilości osad kwalifikacja do finału odbywa się na podstawie samych przedbiegów. Pucharowy system wyłaniania osady zwycięskiej stosowany jest w wioślarstwie niezmiernie rzadko m.in. w trakcie corocznych królewskich regat w Henley rozgrywanych na Tamizie.

Ze względu na duży wpływ warunków pogodowych na osiągane wyniki w wioślarstwie nie prowadzi się rankingu oficjalnych rekordów czasowych. Nieoficjalne rekordy na dystansie 2000 m są jednak odnotowywane.

Historia

Pierwsze zawody wioślarskie odbyły się w 1715 roku na Tamizie – były to zawody Race for Doggett's Coat and Badge, które od tamtego czasu odbywają się corocznie do dziś. W 1893 roku powstała Międzynarodowa Federacja Towarzystw Wioślarskich. Od 1900 r. wioślarstwo jest dyscypliną olimpijską. W Polsce w 1878 roku założono Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie, a w roku 1907 powstał Komitet Regatowy, przekształcony w roku 1919 w Polski Związek Towarzystw Wioślarskich.

Barwy wioseł

Jedną z tradycji wioślarstwa jest malowanie wioseł. Każdy klub maluje pióra wioseł w charakterystyczne dla siebie barwy klubowe. Narodowe barwy wioseł przypisane są do każdej z reprezentacji uczestniczących w rywalizacji międzynarodowej.

Konkurencje

Konkurencje oznaczane są w formacie: [litery][cyfra][znak]. Np. W4x – czwórka podwójna kobiet. Gdzie:

• [litery] to W dla kobiet, M dla mężczyzn. Są też dodatkowe kategorie, np. waga lekka jest oznaczona literą L (LM waga lekka mężczyzn).
• [cyfra] oznacza liczbę wiosłujących.
• [znak] na końcu oznacza rodzaj konkurencji:
  • [x] – z podwójnymi wiosłami (ang. sculls), czyli dwa wiosła na zawodnika.
  • [-] – bez sternika (ang. coxless), z jednym wiosłem na zawodnika trzymanym oburącz (czyli dla W4- są 4 osoby, 4 wiosła).
  • [+] – ze sternikiem (ang. coxed), j/w, ale z dodatkowym sternikiem (np. dla M8+ na łódce jest 9 osób).

Zawody (regaty) rozgrywane są przeważnie na dystansie 2000 m.

Waga lekka została wprowadzona do wioślarstwa z uwagi na fakt, że w sporcie tym zdecydowanie większe możliwości mają zawodnicy wysocy (długość ramion i nóg przekłada się na długość pociągnięcia wioseł), co odbierało możliwość uprawiania wioślarstwa sportowcom niższego wzrostu. W wadze lekkiej zawodniczka może ważyć maksymalnie 59 kg, a ponadto średnia wagi zawodniczek w osadzie (dwójce lub czwórce) nie może przekroczyć 57 kg. U mężczyzn limity te wynoszą odpowiednio 72,5 kg dla jednego zawodnika oraz 70 kg dla średniej wagi w osadzie. Dla juniorów limity wagi są niższe.

Konkurencje olimpijskie

Na igrzyskach olimpijskich, począwszy od Igrzysk Olimpijskich w 2020 roku, rozgrywanych jest siedem konkurencji kobiecych oraz siedem męskich.

Konkurencje mężczyzn:

• M1x – jedynka mężczyzn
• M2x – dwójka podwójna mężczyzn
• M4x – czwórka podwójna mężczyzn
• M2- – dwójka bez sternika mężczyzn
• M4- – czwórka bez sternika mężczyzn
• M8+ – ósemka mężczyzn
• LM2x – dwójka podwójna wagi lekkiej mężczyzn

Kobiet:

• W1x – jedynka kobiet
• W2x – dwójka podwójna kobiet
• W4x – czwórka podwójna kobiet
• W2- – dwójka bez sterniczki kobiet
• W4- – czwórka bez sterniczki kobiet
• W8+ – ósemka kobiet
• LW2x – dwójka podwójna wagi lekkiej kobiet

Konkurencje wagi lekkiej rozgrywane są na igrzyskach olimpijskich począwszy od igrzysk w Atlancie w 1996 r. W zamian za wprowadzenie konkurencji wagi lekkiej wycofano z igrzysk dwójki i czwórki ze sternikiem (w konkurencjach olimpijskich sternicy pozostali tylko w ósemkach).

Konkurencje paraolimpiskie

Konkurencje paraolimpijskie:

• LTAMix4+ – czwórka ze sternikiem niepełnosprawnych ruchowo i wzrokowo
• TAMix2x – dwójka podwójna niepełnosprawnych ruchowo
• ASW1x – jedynka kobiet niepełnosprawnych ruchowo
• ASM1x – jedynka mężczyzn niepełnosprawnych ruchowo

Pozostałe

Konkurencje nieolimpijskie mężczyzn:

• M2+ – dwójka ze sternikiem mężczyzn
• M4+ – czwórka ze sternikiem mężczyzn
• LM1x – jedynka wagi lekkiej mężczyzn
• LM4x – czwórka podwójna wagi lekkiej mężczyzn
• LM2- – dwójka bez sternika wagi lekkiej mężczyzn
• LM4- – czwórka bez sternika wagi lekkiej mężczyzn
• LM8+ – ósemka wagi lekkiej mężczyzn

Kobiet:

• LW1x – jedynka wagi lekkiej kobiet
• LW4x – czwórka podwójna wagi lekkiej kobiet

Kategorie wiekowe

• 12-14 lat = młodzik
• 14-16 lat = junior młodszy
• 16-18 lat = junior
• 18-23 lat = młodzieżowiec
• 23 i więcej = senior

W corocznie rozgrywanych mistrzostwach świata rywalizacja odbywa się osobno dla kategorii wiekowych: juniorskiej (do 18 roku życia), młodzieżowej (19 – 22 lata) oraz seniorskiej.

Zobacz też

• Mistrzostwa świata w wioślarstwie
• Mistrzostwa Europy w wioślarstwie
• Mistrzostwa świata juniorów w wioślarstwie
• Mistrzostwa Europy juniorów w wioślarstwie
• Wioślarstwo na letnich igrzyskach olimpijskich
• Medaliści igrzysk olimpijskich w wioślarstwie
• Medalistki igrzysk olimpijskich w wioślarstwie
• Galera – wioślarstwo bojowe

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Międzynarodowej Federacji Wioślarskiej – FISA
• Polski Związek Towarzystw Wioślarskich
• Dyscypliny olimpijskie – wioślarstwo. sportowefakty.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-05)].
• Wioślarstwo we Wrocławiu. hist.uni.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-16)].