Wanadynit (vanadynit) – minerał z gromady wanadanów. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich, tylko lokalnie tworzy duże wystąpienia.

Wanadynit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

vanadynit

Skład chemiczny

Pb5 [Cl(VO4)3]
chlorowanadan ołowiu(II).

Twardość w skali Mohsa

2,5-3

Przełam

nierówny, muszlowy

Łupliwość

brak

Układ krystalograficzny

heksagonalny

Gęstość minerału

6,8-7,1 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

czerwony, żółty, brunatny w odcieniach

Rysa

biała, żółtawa

Połysk

diamentowy, tłusty

Wanadynit na piroluzycie (pokazano obszar 5 cm)
Wanadynit na tlenkach Fe-Mn - Taouz, Antyatlas, Maroko.

Nazwa pochodzi od pierwiastka wanadu, który jest składnikiem tego minerału.

Charakterystyka

edytuj

Właściwości

edytuj

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, igiełkowym, tabliczkowym lub płytkowym. Najczęściej krystalizuje w postaci słupa heksagonalnego zakończonego podwójną piramidą. Występuje w skupieniach ziarnistych, nerkowatych, kulistych. Tworzy też agregaty igiełkowe, promieniste, czasami włókniste. Jest kruchy i przezroczysty. Jest izostrukturalny z mimetezytem, apatytem, piromorfitem.

Występowanie

edytuj

Powstaje jako minerał wtórny w strefach utleniania kruszców ołowiu. Współwystępuje z piromorfitem, wulfenitem, kalcytem.

Miejsca występowania: Rosja, Meksyk, Maroko, USA, Namibia, Austria, Hiszpania, Słowenia.

Zastosowanie

edytuj
  • ważna ruda wanadu – zawiera 19,2% V,
  • służy do otrzymywania bardzo twardych stopów z żelazem,
  • służy jako barwnik,
  • do produkcji środków ochrony roślin,
  • do produkcji kwasu siarkowego,
  • poszukiwany przez kolekcjonerów,
  • bywa stosowany jako kamień jubilerski.

Bibliografia

edytuj
  • Leksykon Przyrodniczy – Minerały i kamienie szlachetne, „Horyzont” 2002
  • J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, TG ”Spirifer” W-wa 2005
  • A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa, Wyd. Geolog. 1965
  • O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” 1996.
  • W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma – Press” 2003.

Linki zewnętrzne

edytuj