Tenoryt
Tenoryt (melakonit) – minerał z gromady tlenków. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
Tenoryt (pochodzenie: Rosja) | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Inne nazwy |
Melakonit |
---|---|
Skład chemiczny |
tlenek miedzi (CuO) |
Twardość w skali Mohsa |
3–4 |
Przełam |
nierówny, muszlowy |
Łupliwość |
wyraźna |
Układ krystalograficzny |
jednoskośny |
Gęstość minerału |
5,8–6,4 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
czarna, szaroczarna |
Rysa |
czarna, zielona |
Połysk |
tłusty |
Nazwa pochodzi od nazwiska włoskiego botanika Michele Tenore (1780-1861).
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujTworzy kryształy o pokroju tabliczkowym, pseudoheksagonalne. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych (czarne skupienia – melakonit), ziemistych, proszkowych. Jest kruchy, przeświecający. W świetle przechodzącym okazuje pleochroizm w odcieniach brunatnych. Rozpuszcza się w kwasach.
Występowanie
edytujJest produktem utleniania złóż kruszców miedzi. Czasami powstaje w ekshalacji wulkanicznej Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: kupryt, malachit, azuryt, chalkozyn, limonit.
Miejsca występowania:
- Na świecie: USA – okolice jeziora Górnego, Arizona, Kalifornia, Nowy Meksyk, Chile – Atakama, Boliwia, Peru, Demokratyczna Republika Konga, Włochy, Czechy, Niemcy.
- W Polsce: znany z Gór Świętokrzyskich oraz Dolnego Śląska.
Zastosowanie
edytuj- źródło otrzymywania miedzi (79,9% Cu),
- interesujący dla kolekcjonerów.
Bibliografia
edytuj- J. Parafiniuk: Minerały. Systematyczny katalog 2004. Warszawa: TG „Spirifer”, 2005.
- A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa. Warszawa: PAE, 1993.
- A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1965.
- W. Schumann: Minerały świata. Oficyna wydawnicza „Alma – Press”, 2003.
Linki zewnętrzne
edytuj- artykuł o tenorycie na stronie Webmineral.com (ang.)
- artykuł o tenorycie na stronie Mindat.org (ang.)