Chalkozyn

Chalkozyn (gr. khalkos, chalkos - "miedź") – minerał z grupy siarczków.

Chalkozyn

Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	błyszcz miedzi
Skład chemiczny	Cu2S (siarczek miedzi(I))
Twardość w skali Mohsa	2,5–3
Przełam	muszlowy, kruchy
Łupliwość	bardzo niewyraźna
Pokrój kryształu	tabliczki, słupki
Układ krystalograficzny	jednoskośny
Gęstość	5,5–5,8 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	ciemny ołowianoszary, zazwyczaj z matowym nalotem, często niebieski, azurytowy lub zielony, malachitowy
Rysa	ciemnoszara
Połysk	metaliczny

Charakterystyka

Właściwości

Zwykle wykształca zbliźniaczenia. Na ścianach kryształów często występuje charakterystyczne prążkowanie. Występuje w postaci skupień zbitych, ziarnistych lub naskorupień czy żył. Minerał kruchy, nieprzezroczysty. Należy do minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych rejonach Ziemi.

Występowanie

Powstaje w wyniku procesów hydrotermalnych, w niskich temperaturach. Występuje w żyłach i gniazdach kruszcowych, w łupkach ilastych i marglistych. Częsty w strefach cementacji miedzionośnych wystąpień siarczkowych. Występuje w towarzystwie digenitu, kowelinu, bornitu, kuprytu, chalkopirytu, stromeyerytu.

Miejsca występowania:

• Na świecie: USA – Butte, Montana, Arizona, Bisbee, Utah, Wielkiej Brytanii, Meksyku, Rosji, Kazachstanie, Namibii – Tsumeb, Niemczech – Mansfeld.
• W Polsce: Dolny Śląsk – Lubin, Polkowice, Sieroszowice, Rudna, w rejonie Nowego Kościoła, na Przedgórzu Kaczawskim, w Górach Złotych, Rudawach Janowickich.

Zastosowanie

• Ważne źródło otrzymywania miedzi (zawartość wagowa do 80% Cu).
• Minerał interesujący dla kolekcjonerów.
• Bywa okazjonalnie wykorzystywany w jubilerstwie, do wytwarzania żałobnej biżuterii.

Bibliografia

• Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 42. ISBN 83-7129-194-9.