Tadeusz Dobkowski
Tadeusz Jan Dobkowski (ur. 3 czerwca 1928 w Zanklewie, zm. 14 listopada 2020[1] w Ełku[2]) – Polak, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
| Data i miejsce urodzenia |
3 czerwca 1928 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 listopada 2020 |
| Narodowość |
polska |
| Rodzice | |
| Krewni i powinowaci |
Mieczysław Dobkowski, Wincenty Dobkowski, Jan Dobkowski |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujTadeusz Dobkowski przyszedł na świat jako drugi syn Apolonii i Bolesława. Mieszkał z rodzicami i trzema braćmi: Mieczysławem, Wincentym i Janem w Zanklewie w pobliżu miejscowości Wizna na Mazowszu[3]. Jego rodzice prowadzili gospodarstwo rolne. We wrześniu 1942 r. rodzina Dobkowskich udzieliła schronienia znajomej rodzinie żydowskiej Lewinów z Wizny. Do gospodarstwa Dobkowskich zostali przyprowadzeni przez żołnierzy Armii Krajowej, z którymi ojciec Tadeusza współpracował. Dwaj starsi synowie krawca Izraela Lewina zostali zastrzeleni przez Niemców w Lesie Giełczyńskim. Izrael, jego żona Haszka-Fajga (lub Fejga[4]) Lewin z domu Kijak oraz potomstwo Icchak i Ida (lub Jan i Teresa[4]) spędzili w domu Dobkowskich trzy lata. Ich kryjówką był schowek pod szafą w dużym pokoju. Gdy do tego pokoju miał nagle wprowadzić się oficer niemiecki, Tadeusz przekonał rodziców, by nie wydać ukrywanych w ręce Niemców, a przenieść ich do innej kryjówki. Dobkowscy zdecydowali się przeprowadzić Lewinów do ziemianki wykopanej dla nich w polu. Jesienią 1943 r. Izrael Lewin został aresztowany przez niemieckiego żołnierza podczas pracy w gospodarstwie. Dzięki operacji zorganizowanej przez rodzinę Dobkowskich, Izrael został uwolniony z aresztu zanim zorientowano się o jego żydowskim pochodzeniu. Po ustaniu działań wojennych w okolicy, w lipcu 1944 r. Lewinowie przeprowadzili się do Łodzi. Przed emigracją do Izraela w latach 50., z wdzięczności za udzieloną im pomoc, Lewinowie przepisali na Dobkowskich akt własności ich mieszkanie w Wiźnie. Lewinowie wymieniali listy z rodziną Dobkowskich a także słali im paczki, jednak kontakt urwał się w 1968 r. W latach 80. rodziny odnowiły kontakt[5][6].
W 1991 r. Tadeusz Dobkowski wraz z rodzicami Bolesławem i Apolonią oraz braćmi; Mieczysławem i Wincentym zostali odznaczeni medalami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[7]. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Ełku[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Historia pomocy – Rodzina Dobkowskich. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2020-07-17].
- ↑ Tadeusz Dobkowski. rejestry-notarialne.pl.
- ↑ Województwo podlaskie w drugiej połowie XVI wieku. [dostęp 2024-02-20].
- ↑ a b Edward Kopówka, Paweł Rytel-Andrianik, Dam im imię na wieki. Pomoc Polacy z okolicy Treblinki ratujący Żydów., Oksford-Treblinka: Wydawnictwo Sióstr Loretanek, 2011, s. 256, ISBN 978-83-7257-496-1.
- ↑ Joanna Król, Historia pomocy – Rodzina Dobkowskich. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl, listopad 2010 [dostęp 2020-07-17].
- ↑ Wincenty Dobkowski [online], ATZUM Justice Works [dostęp 2020-07-17] (ang.).
- ↑ Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2019. Poland [online], yadvashem.org, 7 stycznia 2019, s. 17 [dostęp 2020-07-18].
- ↑ Informacje w serwisie Grobonet