Tadeusz Bolduan

polski dziennikarz i działacz kaszubski

Tadeusz Bolduan (ur. 5 kwietnia 1930 w Kościerzynie, zm. 10 czerwca 2005 w Gdyni) – polski dziennikarz, publicysta i działacz kaszubski.

Tadeusz Bolduan
Data i miejsce urodzenia

5 kwietnia 1930
Kościerzyna

Data i miejsce śmierci

10 czerwca 2005
Gdynia

Miejsce spoczynku

Cmentarz Srebrzysko

Zawód, zajęcie

dziennikarz, publicysta, działacz kaszubski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”
Grób na gdańskim cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie Teodora, przedwojennego burmistrza Wejherowa, zamordowanego w 1939 roku przez hitlerowców[1], i Marii z domu Gniot (zm. 1945)[2].

Podczas okupacji niemieckiej z matką i bratem przebywał w Kornem. Po wojnie wraz z bratem Rajmundem (1929–2006) wychowywał się w domu dziecka w Sopocie[3], od roku 1948 przebywał w Kościerzynie, gdzie w 1950 zdał maturę. W latach 1964–1967 studiował historię na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu[2].

Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej, w latach 1952–1957 pracował w prasie wojskowej: „Głosie Żołnierza” (korespondent, kierownik działu kultury), „Skrzydłach Wolności” (sekretarz redakcji i zastępca redaktora naczelnego), „Żołnierzu Polski Ludowej” (zastępca redaktora naczelnego). W 1956 roku został członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich[2]. W latach 1957–1961 był redaktorem naczelnym dwutygodnika „Kaszёbё[3], w latach 1962–1974 zastępcą redaktora naczelnego „Liter” i jednocześnie sekretarzem redakcji (1968–1973), w latach 1975–1981 dziennikarzem i kierownikiem działu społecznego „Czasu”. Na przełomie lat 80. i 90. był redaktorem naczelnym wydawanego przez ZK-P miesięcznika „Pomerania”. W 1989 roku był redaktorem w „Tygodniku Gdańskim”, w latach 1990–1991 redaktorem naczelnym „Dziennika Bałtyckiego”. Od 1994 prowadził konwersatorium z publicystyki regionalnej Pomorza na Podyplomowym Studium Dziennikarstwa Uniwersytetu Gdańskiego[2].

Współtwórca i aktywista Zrzeszenia Kaszubskiego, później Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. W latach 50. był obrońcą Słowińców na łamach prasy, co wymagało odwagi cywilnej. Od 1996 roku był Kanclerzem Kapituły Medalu św. Wojciecha i Medalu Księcia Mściwoja II, ustanowionych przez Radę Miasta Gdańska i przyznawanych za szczególne zasługi dla tego miasta; w 2002 roku zasiadał w Komitecie Honorowym Roku Bolduanowskiego ustanowionego przez Zarząd Miasta Wejherowa z okazji 100. rocznicy urodzin jego ojca Teodora.

Był człowiekiem wielkiej kultury osobistej, pracowitym i aktywnym do ostatnich dni życia. Szanowany w środowisku kaszubsko-pomorskim, choć niektóre jego poglądy nie spotkały się z ogólną akceptacją i przez niektórych traktowane są obecnie jako historyczny anachronizm (uważał np., że język kaszubski jest dialektem języka polskiego).

Od 1959 roku był mężem Urszuli z domu Szornak (1930–2017)[2].

Zmarł w Szpitalu Miejskim w Gdyni, na skutek obrażeń odniesionych podczas potrącenia przez samochód na ulicy Sopotu[4], pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku (rejon III, kwatera TAR II-2-6)[5].

Publikacje

edytuj
  • W krainie Słowińców (1953)
  • Książę Świętopełk (1966)
  • Gdańsk 1945–1965 (album, 1967)
  • Apostoł narodowej sprawy. O Antonim Abrahamie (1970)
  • Gryf - godło Pomorza (1971)
  • Syn ziemi gdańskiej. Opowieść o Erazmie Czarneckim (1989)
  • Trybun Kaszubów. Opowieść o Antonim Abrahamie (1989)
  • Nie dali się złamać. Spojrzenie na ruch kaszubski 1939–1995 (1996)
  • Nowy bedeker kaszubski (1997)

Ordery i odznaczenia

edytuj

Źródło:[2].

Nagrody

edytuj
  • Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (1990)[8]
  • „Bursztynowy Notes” - nagroda Morskiego Oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy RP za całokształt twórczości (2002)[2]

Upamiętnienie

edytuj

29 września 2016 roku rondo w Gdańsku-Chełmie (skrzyżowanie ul. Cienistej, Worcella i Zamiejskiej)[9] otrzymało imię Tadeusza Bolduana[2].

Przypisy

edytuj
  1. Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2020-07-20].
  2. a b c d e f g h BOLDUAN TADEUSZ, dziennikarz – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2024-11-06].
  3. a b Pożegnania. Tadeusz Bolduan [online], Gdańsk Nasze Miasto, 13 czerwca 2005 [dostęp 2020-07-20] (pol.).
  4. Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2021-01-17].
  5. Tadeusz Bolduan. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2019-05-22].
  6. Laureaci medalu św. Wojciecha [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-11-06] (pol.).
  7. Grażyna Bral i inni red., Słownik dziennikarzy i publicystów Pomorza 1945–2005, Gdańsk: Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej, Oddział Morski w Gdańsku, 2008, s. 19.
  8. Laureaci Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-11-06].
  9. Rondo im. Tadeusza Bolduana - mapa i geoportal [online], e-mapa.net [dostęp 2024-11-06].

Linki zewnętrzne

edytuj