System ligowy piłki nożnej na Ukrainie

Obecny system ligowy piłki nożnej na Ukrainie został wprowadzony w wyniku reformy przed sezonem 2008/2009.

Organizacja rozgrywek

Rozgrywki krajowe

Pierwsze trzy poziomy systemu piłkarskich lig na Ukrainie są rozgrywkami zawodowymi, reszta są amatorskimi i czasami niejednoznaczna. Pierwsze 4 poziomy rozgrywane na szczeblu ogólnokrajowym i podzielone pomiędzy 3 niezależnymi piłkarskimi organizacjami:

• Ukraińska Piłkarska Premier-liha lub UPL organizuje rozgrywki w Premier-lidze i Młodzieżowych Mistrzostwach Ukrainy;
• Profesjonalna Piłkarska Liga Ukrainy lub PFL organizuje rozgrywki w Pierwszej Lidze oraz Drugiej Lidze;
• Stowarzyszenie Ukraińskiego Futbolu Amatorskiego organizuje rozgrywki w Amatorskiej lidze.

Są też organizowane Juniorskie Mistrzostwa Ukrainy spośród juniorskich drużyn klubów UPL. Rozgrywki są podzielone na wiekowe kategorie od 14 do 17 lat oraz grupy w 3 ligach. Każdy profesjonalny klub jest zobowiązany do wystawienia przynajmniej jednej drużyny w tych rozgrywkach. Uczestniczą również drużyny amatorskich zespołów oraz szkół sportowych (Dziecinno-Juniorskiej Sportowej Szkoły (DJuSSz) lub Sportowej Dziecinno-Juniorskiej Szkoły Olimpijskich Rezerw (SDJuSzOR)).

Rozgrywki studenckie

Organizowane są rozgrywki w Studenckiej lidze. Liga jest mało znana. Piłkarze ligi reprezentują kluby Wyższych Uczelni oraz powoływane do studenckiej reprezentacji Ukrainy na Uniwersjadę. Prowadzone są rozmowy, aby organizować rozgrywki w Europie.

Rozgrywki regionalne

Organizowane przez piłkarskie organizacje, które reprezentują regiony. Regionalne organizacje nazywają się Rada Regionów FFU i organizują rozgrywki zgodnie według regulaminu Komitetu Wykonawczego FFU. Składa się on z 27 członków Rady każdego obwodu łącznie z przedstawicielami miast Kijowa i Sewastopola oraz Autonomicznej Republiki Krym. Podobnie do rozgrywek krajowych każda regionalna organizacja ma własny ligowy system, zwykle 2- lub 3-poziomowy. Oprócz tego organizują rozgrywki o Puchar każdego regionu. Regionalne młodzieżowe rozgrywki organizowane są identycznie jak seniorskie i ich mecze odbywają się wcześniej przed meczem seniorów lub dzień przed meczem seniorów. Każdy regionalny Związek Piłkarski kieruje najlepszy klub lub kluby sezonu do rozgrywek w Amatorskiej lidze.

Aktualny system ligowy (sezon 2023/2024)

Poziom	Klasa rozgrywkowa		Awans/Spadek
1	Premier-liha Premier-liha 16 klubów		2 2 w baraże o utzymanie
2	Persza liha Persza liha 20 klubów		2 2 w baraże o awans 3 2 w baraże o utzymanie
3	Druha liha Druha liha 13 klubów		1 2 w baraże o awans
4	Amatorska liga Mistrzostwa Ukrainy wśród amatorów 20 klubów
5	Mistrzostwo obwodu/Kijowa (poziom I) Mistrzostwo obwodu/Kijowa (poziom I) ~25 lig
6	Mistrzostwo obwodu/Kijowa (poziom II) ~20 lig	Mistrzostwo rejonu/miasta (poziom I) wiele lig
7	Mistrzostwo obwodu/Kijowa (poziom III) ~5 lig	Mistrzostwo rejonu/miasta (poziom II) wiele lig
8	Mistrzostwo obwodu/Kijowa (poziom IV) 1 liga	Mistrzostwo rejonu/miasta (poziom III) wiele lig

Chronologia systemu ligowego

Lata / Poziom	1992	1992/93	1993/94	1994/95	1995/96	1996/97	1997–2006	2006–2008	2008–2013	2013–2017	2017– 2022	od 2022
1	Wyszcza liha Grupy:A,B	Wyszcza liha							Premier-liha
2	Persha liha Grupy:A,B	Persha liha										Persha liha
3	Perechidna liha Podgrupy:1,2	Druha liha			Druha liha Grupy:A,B		Druha liha Grupy:A,B,W	Druha liha Grupy:A,B		Druha liha	Druha liha Grupy:A,B	Druha liha
3 (niższa)		Perechidna liha		Tretia liha
4	nie rozgrywano	Mistrzostwa KFK Zony:1-6	Amatorska liha Zony:1-6	Amatorska liha Podgrupy:1-6	Amatorska liha Grupy:1-6	Amatorska liha najpierw grupy	Mistrzostwa amatorów najpierw grupy
5+	Mistrzostwa obwodów, rejonów i miast 24 obwodów oraz Kijówa i Krymu (do 2014), organizowane przez związki obwodowe i związek m.Kijów

System ligowy dla drużyn młodzieżowych

System ligowy jest bardziej uzależniony od kategorii wiekowej. Wszystkie poziomy to ligi krajowe. Ligi regionalne organizują własne mistrzostwa młodzieżowe wraz z dorosłymi. W niezależnej Ukrainie pierwsze zawody młodzieżowe zostały organizowane w 1998 roku i miały dwie kategorie seniorów i juniorów.

W 2001 roku rozgrywki te zostały przekształcone w mistrzostwa Dziecięco-Juniorskiej Futbolowej Ligi pod patronatem FFU, który prowadzi zawody w czterech kategoriach według wieku. Liga ma również dwie dywizje dla każdej kategorii i między każdą odbywa się rotacja drużyn. Następnie w 2002 roku wystartowały juniorskie mistrzostwa pod patronatem PFL, które odbywały się wśród zawodników poniżej 19 roku życia.

Młodzieżowe mistrzostwa UPL (w wieku do 21 lat) zostały rozegrane w latach 2004-2021. Po zakończeniu sezonu 2020-2021 mistrzostwa zostały odwołane, zostawiając tylko mistrzostwa w wieku do 19 lat.

Wiek	Liga/Dywizja
U-19	Mistrzostwa UPL U-19 16 drużyn
U-17	Dziecięco-Juniorska Futbolowa Liga Wiele grup, ponad 100 drużyn
U-16
U-15
U-14
U-13	Puchar "Skórzana piłka" Szkirianyj miacz

Liczba klubów w ligach

Sezon	Wyszcza liha/Premier-liha	Persza liha	Druha liha	Tretia liha	Razem
1992	20	28	18	–	66
1992/93	16	22	18	18	74
1993/94	18	20	22	18	78
1994/95	18	22	22	22	84
1995/96	18	22	43	–	83
1996/97	16	24	33	–	73
1997/98	16	22	51	–	89
1998/99	16	20	46	–	82
1999/00	16	18	44	–	78
2000/01	14	18	48	–	80
2001/02	14	18	55	–	87
2002/03	16	18	46	–	80
2003/04	16	18	48	–	82
2004/05	16	18	44	–	78
2005/06	16	18	43	–	77
2006/07	16	20	30	–	66
2007/08	16	20	34	–	70
2008/09	16	18	36	–	70
2009/10	16	18	26	–	60
2010/11	16	18	24	–	58
2011/12	16	18	28	–	62
2012/13	16	18	24	–	58
2013/14	16	16	19	–	51
2014/15	14	16	10	–	40
2015/16	14	16	14	–	44
2016/17	12	18	17	–	47
2017/18	12	18	23	–	53
2018/19	12	16	20	–	48
2019/20	12	16	22	–	50
2020/21	14	16	25	-	55
2021/22	16	16	31	-	63
2022/23	16	16	9	-	41
2023/24	16	20	13	-	49

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Ukraińskiego Związku Piłki Nożnej (ukr. • ang.)
• Oficjalna strona Premier Lihi Ukrainy (ukr.)
• Oficjalna strona Profesjonalnej Piłkarskiej Lihi Ukrainy (ukr.)
• Strona Ukraińskiego Stowarzyszenia Amatorskiej Piłki Nożnej (ukr.)
• Strona Rady Regionów FFU. rada.ffu.org.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-05)]. (ukr.).