Staurolit

Staurolit
	Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	granatyt
Skład chemiczny	zasadowy krzemian glinu i żelaza; (2(Fe,Mg,Zn)O·AlOOH·4Al2O(SiO4))
Twardość w skali Mohsa	7 – 7,5
Przełam	łuskowy, nierówny
Łupliwość	wyraźna jednokierunkowa
Układ krystalograficzny	jednoskośny
Gęstość	3,65 – 3,83 g/cm³
	Właściwości optyczne
Barwa	czarna, brązowa, czerwona
Rysa	biała
Połysk	szklisty, woskowy, żywiczny
Inne	dyspersja – 0,023
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Staurolit (granatyt) – minerał z gromady krzemianów. Minerał pospolity. Nazwa pochodzi od greckich słów stauros i lithos, co oznacza kamień krzyżowy.

Staurolit w formie "krzyża św. Andrzeja"

Właściwości

Kryształy o pokroju słupkowym. Często występują zbliźniaczenia przenikające się w płaszczyźnie zrostu pod kątem zbliżonym do prostego (tzw. „krzyż grecki”) lub pod kątem 60° (tzw. „krzyż św. Andrzeja”). Zawsze tworzy kryształy wrosłe. Niekiedy występuje w formie skupień ziarnistych. Jest kruchy, przeświecający, rzadko przezroczysty.

Widmo absorpcyjne – nie diagnostyczne
Luminescencja – brak
Inkluzje – liczne wrostki kwarcu, rutylu, turmalinu i grafitu

Występowanie

Tworzy się dzięki regionalnym przeobrażeniom skał osadowych, najczęściej łupków ilastych. Spotykany w łupkach mikowych, łupkach kwarcytowych i gnejsach. Współwystępuje z granatami szczególnie z almandynem, kwarcem, muskowitem, biotytem, paragonitem, dystenem.

Miejsca występowania:

na świecie: Rosja – Płw. Kola, Ural, Ałtaj, Włochy, Czechy, Niemcy, Szwajcaria, Austria, USA – Georgia, Nowy Meksyk, Tennessee, Namibia, Madagaskar. Skały metamorficzne w Alpach, Brazylii i USA.

w Polsce: w Górach Opawskich (w okolicach Głuchołaz), Masyw Śnieżnika, Góry Złote w Sudetach.

Zastosowanie

W jubilerstwie ograniczone zastosowanie ze względu na ciemne barwy i nieprzezroczystość.
Poszukiwany jako kamień kolekcjonerski ze względu na interesujące formy krystaliczne.
Ma znaczenie naukowe – wskaźnik charakteru i stopnia przeobrażeń skał.

Zobacz też

minerał, krzemiany, krzemiany wyspowe.

Bibliografia

Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 206. ISBN 83-7129-194-9.