Stanisław Szot
Stanisław Szot, ps. „Kot” (ur. 12 kwietnia 1917 w Opoce, zm. 8 września 2008[1]) – polski działacz komunistyczny, pułkownik ludowego Wojska Polskiego.
| |
 pułkownik dyplomowany
| |
| Data i miejsce urodzenia |
12 kwietnia 1917 |
|---|---|
| Data śmierci |
8 września 2008 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1941-1945, 1948-1956, 1961-1976 |
| Siły zbrojne |
Robotniczo-Chłopska Organizacja Bojowa |
| Stanowiska |
Oficer oświatowy Obwodu II GL/AL |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
                   
| |
| Data i miejsce urodzenia |
12 kwietnia 1917 |
|---|---|
| Data śmierci |
8 września 2008 |
| I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego w Lublinie | |
| Okres |
od lipiec 1945 |
| Przynależność polityczna | |
| Poseł II kadencji Sejmu PRL | |
| Okres |
od 20 lutego 1957 |
| Przynależność polityczna | |
Życiorys
edytuj
Syn Mateusza i Stanisławy. Od 16 roku życia pracował w kamieniołomach w Annopolu. Od 1935 członek Komunistycznego Związku Młodzieży Polski. W lipcu 1941 współorganizował Robotniczo-Chłopską Organizację Bojową. W latach 1942–1944 w oddziałach Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, członek okręgowych władz Polskiej Partii Robotniczej na Lubelszczyźnie. Od połowy 1943 członek obwodowego komitetu PPR, od wiosny 1944 zastępca dowódcy II obwodu AL do spraw polityczno-wychowawczych. W czerwcu 1943 r. brał udział w ataku na tabor niemiecki w okolicy Marynopola[2]. 28 lipca 1944 został ciężko ranny w walce z Niemcami w lasach gościeradowskich.
Zastępca kierownika Wydziału do Walki z Bandytyzmem Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i kierownik Grupy Operacyjnej na województwo poznańskie, kierownik Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu w 1945 i Lublinie w latach 1944–1945. Od lipca 1945 do grudnia 1947 I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Partii Robotniczej w Lublinie.
20 września 1946 został posłem do Krajowej Rady Narodowej. Od 1948 służył w ludowym Wojsku Polskim, ukończył Wyższą Szkołę Piechoty. Od 1956 ponownie w aparacie partyjnym. Poseł na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej II kadencji z ramienia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1957–1961). Na fali odwilży październikowej był od 17 listopada do 14 grudnia 1956 I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Lublinie[3]. W następnych latach ukończył Wyższy Kurs Doskonalenia Oficerów oraz studia w Akademii Sztabu Generalnego WP. Jako oficer Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego był w latach 1963–1966 attaché wojskowym Ambasady PRL w Pekinie.
Od 1970 pełnił służbę w Głównym Zarządzie Politycznym Wojska Polskiego na stanowisku sekretarza Komisji Kontroli Partyjnej WP. Służbę wojskową zakończył we wrześniu 1976 roku, pożegnany oficjalnie przez wiceministra obrony narodowej, szefa GZP WP gen. broni Włodzimierza Sawczuka oraz gen. dyw. Józefa Baryłę[4].
Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera HII-2-15)[5].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order Sztandaru Pracy I klasy (dwukrotnie)[6]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (2 sierpnia 1946)[7]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Krzyż Walecznych (6 września 1946)[8]
- Krzyż Partyzancki
- Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej”
- Srebrny Krzyż Zasługi
- Brązowy Krzyż Zasługi
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Medal 10-lecia Polski Ludowej
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” (1963)[9]
- Pamiątkowy Medal z okazji 40. rocznicy powstania Krajowej Rady Narodowej (1983)[10]
- Medal 100 lat ruchu robotniczego w Polsce (1982)[11]
- Wpis do Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich (1989)
Przypisy
edytuj- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
- ↑ Garas 1963 ↓, s. 140.
- ↑ Mirosław Szumiło: Partia, państwo, społeczeństwo. W: Mirosław Szumiło: Pierwsi sekretarze komitetów wojewódzkich PZPR w latach 1948–1970 – portret socjologiczny. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2016, s. 261. ISBN 978-83-8098-058-7.
- ↑ Szef Głównego Zarządu Politycznego WP przyjął zasłużonego oficera /w/ "Żołnierz Wolności", nr 208, 1 września 1976, s. 5.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze
- ↑ Ze wspomnień oficera GL i AL płk dypl. Stanisław Szot, ps. Kot.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 218 „za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji”.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 173 „za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych na terenie całego kraju”.
- ↑ Dziennik Urzędowy Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki, nr 1-2, 29 lutego 1964, s. 5.
- ↑ Uhonorowani pamiątkowymi medalami [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 307, 30 grudnia 1983, s. 3.
- ↑ Żołnierz Wolności, 16 grudnia 1982, str. 1
Bibliografia
edytuj- Józef Bolesław Garas: Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942–1945. Warszawa: MON, 1963.
- Aleksander Mazur, Order Krzyża Grunwaldu 1943–1985, Warszawa 1988.
- Księga partyzantki Lubelszczyzny t. I, Polska Partia Robotnicza, Gwardia Ludowa i Armia Ludowa część 2 (J–Ż), oprac. i red. Edward Olszewski, Lublin 2002.
- Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Lubelszczyźnie (lipiec 1944–czerwiec 1945), red. Sławomir Poleszak, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2004.
- Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza (1944–1956) t. I, red. Krzysztof Szwagrzyk, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2005.