San H25B
San H25B – autobus miejski produkowany w latach 1961–1967 przez polską firmę SFA. Pojazd był kontynuacją autobusu San H01B.
 Autobus z lewej to San H25 lub H27 | |
| Dane ogólne | |
| Producent | |
|---|---|
| Premiera |
1961 |
| Lata produkcji |
1961–1967 |
| Miejsce produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Typy nadwozia |
Wysokopodłogowy autobus miejski klasy MIDI |
| Układ drzwi |
2-0-2 |
| Liczba drzwi |
2 |
| Wysokość podłogi |
800 mm |
| Silniki |
S472, 4196 cm³ |
| Moc silników |
69,8 kW (95 KM) |
| Skrzynia biegów |
mechaniczna |
| Liczba przełożeń |
5 |
| Długość |
9320 mm |
| Szerokość |
2500 mm |
| Wysokość |
2950 mm |
| Masa własna |
5500 kg |
| Masa całkowita |
9000 kg |
| Rozstaw osi |
4550 mm |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc ogółem |
50 |
| Liczba miejsc siedzących |
33 |
| Informacje dodatkowe | |
| ABS |
Nie |
| ASR |
Nie |
| EBS |
Nie |
| ESP |
Nie |
| Klimatyzacja |
Nie |
Historia modelu
edytujW 1961 roku podczas Międzynarodowych Targów Poznańskich po raz pierwszy zaprezentowany został San H25B. Był to zmodernizowany model San H01B. W pojeździe tym zastosowano podzespoły mechaniczne z samochodu ciężarowego Star 25, przede wszystkim 6-cylindrowy, rzędowy silnik benzynowy typu S472 o mocy podwyższonej do 69,8 kW (95 KM). W układzie jezdnym wprowadzono wzmocnioną oś przednią oraz wzmocnione resory tylne. W układzie hamulcowym zastosowano pneumatyczne wspomaganie nadciśnieniowe oraz dwie pompy hamulcowe, umożliwiające zatrzymanie pojazdu w przypadku awarii jednej z nich. Nadwozie autobusu "San H25B" wyróżniało się całkowicie zmienionym wyglądem ściany przedniej. Trzy oddzielne szyby przednie zostały zastąpione dwoma większymi giętymi szybami. Poszerzono o 40 mm otwory drzwiowe, wzmocnieniu uległa struktura nośna nadwozia. Do ogrzewania wnętrza służyła nowo wprowadzona nagrzewnica typu Sirocco.
W połowie 1964 roku nastąpiła kolejna modernizacja autobusów San. Do produkcji wszedł model miejski San H27B i jego odmiana międzymiastowa San H27A. Oba modele miejskie były produkowane równolegle i zastąpione w 1967 roku modelem San H100.
Cechy użytkowe
edytujPojawienie się silnika S472 o zwiększonej mocy w stosunku do bazowego S42 dało konstruktorom z Sanoka możliwość zastosowania tej udoskonalonej jednostki napędowej w autobusie San H25, który nie był konstrukcją nową, a stanowił rozwinięcie i unowocześnienie modelu H01. Niewystarczającą trwałość nadwozi poprzednika San H01B ograniczono licznymi wzmocnieniami konstrukcji. Zaowocowało to wzrostem masy własnej o 650 kg, co zniweczyło szanse na poprawę dynamiki jazdy, szczególnie w ruchu miejskim.
W założeniach konstrukcyjnych uwzględniono oszczędniejszy silnik wysokoprężny. Odmiana międzymiastowa otrzymała prototypowy silnik S53, który był konstrukcją niedopracowaną. Miał bardzo utrudnione rozruchy (świece żarowe umieszczone w kanale dolotowym nie spełniały swej roli), wcześnie wchodził w obszar dymienia, przez co jego właściwości eksploatacyjne były niezadowalające. Z tego też względu następca, San H100 był konstruowany do zastosowania w nim kolejnego silnika wysokoprężnego dość udanego S530 – jak w ciężarowym Star 28.
Poprawiono warunki pracy kierowcy poprzez urządzenia wspomagające pracę, w tym szczególnie wspomaganie układu hamulcowego. Poprawiono widoczność z miejsca kierowcy. Większe było bezpieczeństwo eksploatacji z uwagi na dwuobwodowy układ hamulcowy. Nadwozie nie było tak awaryjne (pękające) jak H01.
Przełożenia skrzyni biegów
I – 6.14
II – 3.18
III – 1.68
IV – 1.0
V – 0.78
W – 6.02
Prędkość maksymalna 80 km/h
Bibliografia
edytuj- Aleksander Rummel. Polskie konstrukcje i licencje motoryzacyjne w latach 1922-1980. WKił 1984 r.
Linki zewnętrzne
edytuj- Ostatni istniejący autobus SFA SAN H25 / H27. polskanakolach.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-28)].
- Zdjęcia i dane egzemplarzy modeli San H25 w serwisie Transport Wroc.Biz