Rybożer madagaskarski

Rybożer madagaskarski
	Icthyophaga vociferoides
	(Des Murs, 1845)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	szponiaste
Rodzina	jastrzębiowate
Podrodzina	jastrzębie
Plemię	Accipitrini
Rodzaj	Icthyophaga
Gatunek	rybożer madagaskarski
Synonimy
	Haliætus vociferoïdes Des Murs, 1845; Haliaeetus vociferoides Des Murs, 1845; Halioetus vociferoîdes Des Murs, 1845;
	Haliætus vociferoïdes Des Murs, 1845; Haliaeetus vociferoides Des Murs, 1845; Halioetus vociferoîdes Des Murs, 1845;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rybożer madagaskarski^[4], bielik madagaskarski^[5] (Icthyophaga vociferoides) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Endemit Madagaskaru. Jest on krytycznie zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Gatunek ten opisał w 1845 roku Marc Athanase Parfait Œillet des Murs, nadając mu nazwę Haliætus vociferoïdes. Jako miejsce typowe wskazał Madagaskar^[1]. Gatunek został przeniesiony do rodzaju Icthyophaga^[4], choć wielu autorów nadal zalicza go do Haliaeetus^[3]^[6]^[7]. Najbliższy krewniak rybożera madagaskarskiego to rybożer afrykański (Icthyophaga vocifer)^[8]. Nie wyróżnia się podgatunków^[9]^[6]^[8].

Morfologia

Para rybożerów madagaskarskich

Wygląd zewnętrzny

Ciało i skrzydła są ciemnobrązowe, oprócz jasnobrązowej głowy, białego karku i ogona. Dziób i nogi są bladoszare.

Rozmiary

Długość ciała: 70–80 cm. Rozpiętość skrzydeł: ok. 200 cm. Osiąga masę od 2 do 3 kg.

Występowanie

Zasięg występowania

Gatunek endemiczny. Występuje wyłącznie na Madagaskarze. Jego obecny zasięg ograniczony jest do zachodnich wybrzeży wyspy aż po jej północny kraniec^[3].

Środowisko

Suche, liściaste lasy w pobliżu akwenów wodnych. Także lasy mangrowe^[3]^[6]. Spotykany od poziomu morza do 1200 m n.p.m.^[3]^[6]

Pożywienie

Głównie ryby, rzadziej kraby, młode żółwie^[6], gryzonie, mniejsze ptaki, czasem również padlina.

Rozród

Pary lęgowe są terytorialne. Gniazdo na wysokim drzewie lub skalnym klifie. Składa 1 lub 2 jaja (najczęściej 2^[6]), bardzo rzadko 3. Inkubacja jaj trwa 37–43 dni, zajmują się nią oboje rodzice, ale głównie samica^[6]. Przeżywa tylko jedno pisklę wskutek tzw. kainizmu. Pisklęta przebywają w gnieździe przez 78–89 dni od wyklucia, choć zwykle w wieku około 70 dni przemieszczają się już na sąsiednie gałęzie^[6]. Sukces lęgowy jest bardzo niski.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje rybożera madagaskarskiego za gatunek krytycznie zagrożony (CR – Critically Endangered) nieprzerwanie od 1994 roku. Liczebność populacji szacuje się na około 120 par lęgowych, czyli około 240 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b M.O.M.O. Desmurs M.O.M.O., Description de quelques espèces nouvelles d'Oiseaux, „Rev. Zool. Soc. Cuvierienne”, 8, 1845, s. 175–176 (fr.).
↑ ^a ^b D. Lepage: Madagascar Fish-Eagle Haliaeetus vociferoides. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-04-21]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Icthyophaga vociferoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2023-04-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-20].
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Uaktualnienia strony. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-20].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Species account: Madagascar Fish Eagle Haliaeetus vociferoides. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. [dostęp 2023-04-21]. (ang.).
↑ Haliaeetus vociferoides, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-04-21] (ang.).
↑ ^a ^b Madagascar Fish-eagle (Haliaeetus vociferoides). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-11]. (ang.).

Bibliografia

Species factsheet: Haliaeetus vociferoides. BirdLife International. [dostęp 2020-08-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[oryg-1] M.O.M.O. Desmurs M.O.M.O., Description de quelques espèces nouvelles d'Oiseaux, „Rev. Zool. Soc. Cuvierienne”, 8, 1845, s. 175–176 (fr.).

[avibase-2] D. Lepage: Madagascar Fish-Eagle Haliaeetus vociferoides. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-04-21]. (ang.).

[iucn-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Icthyophaga vociferoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2023-04-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-20].

[mk2-5] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Uaktualnienia strony. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-20].

[gr-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Species account: Madagascar Fish Eagle Haliaeetus vociferoides. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. [dostęp 2023-04-21]. (ang.).

[itis-7] Haliaeetus vociferoides, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-04-21] (ang.).

[ibc-8] Madagascar Fish-eagle (Haliaeetus vociferoides). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).

[ioc-9] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-11]. (ang.).

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]

[7]

[8]

[9]