Wikipedia

Rudolf Macura

polski architekt

Rudolf Feliks Macura (ur. 18 lutego 1886 w Kałuszu, zm. 30 września 1940 w Warszawie) – polski architekt, nauczyciel, malarz, etnograf i kolekcjoner[1][2].

Rudolf Feliks Macura
Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1886
Kałusz

Data i miejsce śmierci

30 września 1940
Warszawa

Zawód, zajęcie

architekt, nauczyciel, malarz, etnograf i kolekcjoner

Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys

edytuj
 
Projekt Hotelu Krakowskiego

Jego ojciec Józef był głównym magazynierem kolei państwowych. Rudolf studiował na Wydziale Budownictwa Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie. Praktykę odbył we Lwowie. Współpracował z Henrykiem Zarembą i Janem Choynowskim. Uczestniczył w konkursach architektonicznych, w których wielokrotnie był doceniany[3]. Zaczął studia malarskie na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, ale przerwała je I wojna światowa. Macura służył w armii austro-węgierskiej[4]. Po 1918 studiował architekturę na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[1].

 
Projekt przebudowy gmachu Uniwersytetu Lwowskiego

W latach 1919–1925 był architektem powiatowym w Ostrołęce. Pracował jako nauczyciel rysunku w Gimnazjum Żeńskim i Gimnazjum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego. Był członkiem Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”[1], współprowadził zespół chóralno-muzyczny w Ostrołęce. Opracował plan zagospodarowania Ostrołęki, zajął się zabezpieczeniem dzwonnicy w Myszyńcu[4]. W 1937 opublikował broszurę Ziemia Kurpiów[1][5] przygotowaną na zlecenie Ministerstwa Komunikacji. Był kolekcjonerem sztuki ludowej Kurpiów Zielonych. W czasie niemieckiej okupacji Warszawy przekazał swoje zbiory bibliofilowi Janowi Michalskiemu[6].

 
Projekt odbudowy kościoła w Nowogrodzie

W latach 1925–1934 mieszkał w Białymstoku. Pracował w Oddziale Architektoniczno-Budowlanym Okręgu Dyrekcji Robót Publicznych Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku[1]. Opracował m.in. plan regulacji Supraśla. Na spotkaniach Miejskiego Uniwersytetu Powszechnego w Białymstoku wygłaszał odczyty o sztuce. W prasie publikował teksty z zakresu urbanistyki, architektury i kultury kurpiowskiej. Był członkiem komisji konkursowych, rad artystycznych miast Białegostoku i Supraśla, jak również komitetów na rzecz budowy gmachów publicznych (kościół św. Rocha, Dom Inwalidów Wojennych, dom ludowy w Supraślu)[3].

W 1932 rozpoczął własną działalność architektoniczną[3]. W 1934 z żoną Haliną, zapewne po śmierci syna Stanisława (1928–1934), przeprowadził się do Warszawy[1]. Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył w tajnych spotkaniach środowiska kulturalnego, na których wygłaszał referaty[3].

Został pochowany na warszawskim cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (W/5/30)[6][7][8].

 
Wizualizacja niezrealizowanego projektu kościoła w Kuziach

Konkursy

edytuj

Lista na podstawie opracowań[2][4]:

  • 1908: projekt budki na wodę sodową na krakowskich Plantach
  • 1911: projekt Hotelu Krakowskiego z funduszu Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie we Lwowie – I nagroda (wraz z Henrykiem Zarembą)
  • 1911: przebudowa Teatru Skarbkowskiego we Lwowie – II nagroda (wraz z Henrykiem Zarembą)
  • 1912: projekt hal targowych w Jarosławiu – I nagroda (wraz z Henrykiem Zarembą)
  • 1912: projekt gmachu Kasy Oszczędności w Sanoku – III równorzędna nagroda (nie przyznano I i II)[9]
  • 1913: przebudowa gmachu uniwersyteckiego we Lwowie (wraz z Henrykiem Zarembą)
  • 1914: projekt nagrobka w konkursie na krzyże, słupy, kapliczki i nagrobki Związku Kapłanów „Unitas” w Poznaniu.
 
Projekt kościoła w Czarni
 
Pomnik Stacha Konwy w Lesie Jednaczewskim
 
Projekt kościoła w Bronowie

Projekty

edytuj

Lista na podstawie opracowań[3][4][6][10][11]:

  • 1919–1920: projekt odbudowy kościoła w Kadzidle
  • 1922–1923: projekt dokończenia odbudowy kościoła w Nowogrodzie
  • 1920–1921: projekt odbudowy kościoła klasztornego w Ostrołęce
  • 1921: projekt kościoła i plebanii w Kuziach
  • 1921: widownia Teatru „Reduta” w Łomży
  • 1921: projekt kościoła w Czarni
  • 1921: projekt pomnika-kapliczki w Ostrołęce (dziś w miejscu Mauzoleum bitwy pod Ostrołęką)
  • 1922: pomnik Stacha Konwy w Lesie Jednaczewskim koło Łomży
  • 1922: przebudowa Domu Ludowego w Łomży na Państwową Szkołę Mierniczą i Leśną (ze Zdzisławem Świątkowskim)
  • 1926: niezrealizowany projekt kościoła w Bronowie
  • 1928: projekt pseudobarokowej sygnaturki na dachu kościoła farnego w Ostrołęce
  • przed 1923: projekt odbudowy ratusza w Ostrołęce
  • przed 1923: projekt łaźni miejskiej w Ostrołęce
  • 1923–1925: projekt odbudowy kościoła w Kleczkowie
  • 1928: projekt przebudowy i kapitalnego remontu katedry w Łomży
  • 1928: projekt przebudowy cerkwi w Ostrołęce na pomieszczenia Szkoły Rzemieślniczo-Przemysłowej
  • 1929: projekt gmachu Państwowego Gimnazjum Koedukacyjnego im. Stanisława Leszczyńskiego w Ostrołęce
  • przebudowa dworu w Susku Starym
  • przed 1932: projekt pomnika upamiętniającego bitwę pod Myszyńcem w 1863
  • kaplica w zespole budynków Misji Barbikańskiej przy ul. św. Rocha 25A w Białymstoku
  • projekt pomnika Ofiar Mordu Bolszewickiego przy ul. gen. Maczka w Białymstoku
  • Zakład Wychowawczo-Rzemieślniczy pw. św. Józefa przy ul. Słonimskiej 8 w Białymstoku
  • projekt Domu Inwalidów Wojennych w Białymstoku
  • willa Zofii i Jana Wolterów przy ul. Słonimskiej 31 w Białymstoku
  • drewniany dom jednorodzinny przy ul. Szczyglej 1 w Białymstoku (rozebrany po 1991)
  • kamienica Stanisława Bełdowskiego przy ul. Mickiewicza 11 w Białymstoku.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f Macura Rudolf, [w:] Stanisław Pajka, Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny XX–XXI wieku. Część druga, Ostrołęka 2016, s. 162, ISBN 978-83-940655-7-7.
  2. ↑ a b Rudolf Feliks Macura [online], archimemory.pl [dostęp 2022-08-10].
  3. ↑ a b c d e Rudolf Macura – architekt, malarz, działacz kultury (zdjęcia) [online], Kurier Poranny, 30 marca 2014 [dostęp 2022-08-10] (pol.).
  4. ↑ a b c d Sebastian Wicher, Rudolf Macura (1886–1940). Portret architekta niestrudzonego, Białystok 2022, ISBN 978-83-64413-59-9.
  5. ↑ Macura Rudolf, Ziemia Kurpiów, [Druk:] Drukarnia Narodowa, [b.r.] [dostęp 2022-08-10].
  6. ↑ a b c Macura Rudolf [online], www.modernizm.uwb.edu.pl [dostęp 2022-08-10] (pol.).
  7. ↑ Cmentarz ewangelicko-reformowany (kalwiński) [online], iwaw.pl [dostęp 2022-08-10] (pol.).
  8. ↑ Jadwiga Szulc, Eugeniusz Szulc: Cmentarz Ewangelicko-Reformowany w Warszawie. Zmarli i ich rodziny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 140. ISBN 83-06-01759-5.
  9. ↑ Rozstrzygniecie konkursu na gmach Kasy Oszczędności w Sanoku. „Architekt”. Nr 6-7, s. 76, 1912. 
  10. ↑ Maria Weronika Kmoch, Pomnik kurpiowskiego bohatera Konwy w Lesie Jednaczewskim [online] [dostęp 2022-08-10].
  11. ↑ Mickiewicza 11. Kamienica może trafić do rejestru zabytków (zdjęcia, wideo) [online], plus.poranny.pl, 20 lutego 2020 [dostęp 2022-08-10] (pol.).
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Rudolf_Macura&oldid=74595488”