Ropucha złota

gatunek wymarłego płaza z rodziny ropuchowatych

Ropucha złota[6][7], ropuszka pomarańczowa[8][9], ropucha złocista[10] (Incilius periglenes) – gatunek wymarłego płaza z rodziny ropuchowatych (Bufonidae), słabo poznany.

Ropucha złota
Incilius periglenes[1]
(Savage, 1967)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Podrząd

Neobatrachia

Rodzina

ropuchowate

Rodzaj

Incilius

Gatunek

ropucha złota

Synonimy
  • Bufo periglenes Savage, 1967[2]
  • Cranopsis periglenes (Savage, 1967)[3]
  • Ollotis periglenes (Savage, 1967)[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Systematyka

edytuj

Takson po raz pierwszy opisany przez J.M. Savage’a w 1967 roku pod nazwą Bufo periglenes[2]. Jako lokalizację holotypu (LACM 1893) autor wskazał Cordillera de Tilarán w Kostaryce[2][a]. Do rodzaju Incilius takson ten został przeniesiony w 2009 roku[11].

Występowanie

edytuj

Takson znany tylko z rezerwatu Monteverde w Kostaryce, występował na wysokości od 1500–1620 m n.p.m.[5][12] W 1987 roku zaobserwowano po raz ostatni dużą grupę ropuch złocistych, przez dwa kolejne lata widziano pojedyncze okazy, później gatunek nie był już obserwowany[12].

Morfologia

edytuj

Płaz o silnie zaznaczonym dymorfizmie płciowym, samiec był cały pomarańczowy, natomiast samica była czarna ze szkarłatnymi plamami o żółtych krawędziach[13]. Długość ciała samca 39–48 mm, samicy 42–56 mm[13].

Ekologia

edytuj

Płazy te zamieszkiwały wilgotne, górskie lasy. Żywiły się najprawdopodobniej bezkręgowcami. Sezon rozrodczy przypadał na okres od kwietnia do czerwca, podczas pory deszczowej[13]. Zbierały się w ogromnych liczbach wokół małych naturalnych basenów oraz innych zagłębień wypełnionych wodą[13]. Konkurencja między samcami o dostęp do samicy była bardzo zacięta, ponieważ na jedną samicę przypadało osiem samców[13]. Samce próbowały kojarzyć się z każdym ruszającym się obiektem oraz innymi parami dokonującymi ampleksusu[13]. Samica składała 200–400 jaj o średnicy 3 mm[13]. Metamorfozę kijanki przechodziły po okresie do 5 tygodni[13].

Status i ochrona

edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów w 2004 roku został zaliczony do kategorii EX (wymarły)[5]. Od 1989 roku nie odnaleziono przedstawiciela tego gatunku, dlatego ten takson został uznany za wymarły[5][12]. Do wyginięcia przyczynił się ograniczony zasięg tego płaza, globalne ocieplenie, chytridiomikoza oraz zanieczyszczenie powietrza[5].

  1. W oryginale: "Costa Rica: Provincia de Alajuela: Cantón de San Carlos: Cordillera de Tilarán, 2 miles ENE of Monteverde, Provincia de Puntarenas; 1590 meters".

Przypisy

edytuj
  1. Incilius periglenes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Jay M. Savage. An extraordinary new toad (Bufo) from Costa Rica. „Revista de Biología Tropical”. 14, s. 153, 1967. (ang.). 
  3. D.R., Frost, T. Grant, J. Faivovich, R.H. Bain, A. Haas, C.F.B. Haddad, R.O. de Sá, A. Channing, M. Wilkinson, S.C. Donnellan, C.J. Raxworthy, J.A. Campbell, B.L. Blotto, P.E. Moler, R.C. Drewes, R.A. Nussbaum, J.D. Lynch, D.M. Green, W.C. Wheeler. The amphibian tree of life. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 297, s. 364, 2006. (ang.). 
  4. D.R. Frost, T. Grant, J.R. Mendelson, III. Ollotis Cope, 1875, is the oldest name for the genus current referred to as Cranopsis Cope, 1875. „Copeia”. 2006, s. 558, 2006. (ang.). 
  5. a b c d e Incilius periglenes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  6. Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 444. ISBN 83-01-14344-4.
  7. E. Keller, prof. dr J.H. Reichholf, G. Steinbach, i inni: Leksykon Zwierząt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 60. ISBN 83-7311-873-X.
  8. Rozporządzenie Komisji (WE) NR 318/2008 z dnia 31 marca 2008 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi. [w:] Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 95/1 [on-line].
  9. Anna Bogusz. Globalne ocieplenie – mit czy rzeczywistość?. „Biuletyn Ekologiczny PKE OG”, s. 8–10, wrzesień 2008. 
  10. Bartosz Borczyk. Jak gatunki inwazyjne wpływają na lokalną faunę? Przykład agi i australijskich węży. „Przegląd zoologiczny”. 51 (3–4). s. 111–121. 
  11. D.R. Frost, J.R. Mendelson, III, J.B. Pramuk. Further notes on the nomenclature of Middle American toads (Bufonidae). „Copeia”. 2009 (2), s. 418, 2009. JSTOR: 25512242. (ang.). 
  12. a b c Mazgajska Joanna: Płazy świata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 253–254. ISBN 978-83-01-15846-0.
  13. a b c d e f g h Jason DeGroot: Incilius periglenes. Animal Diversity Web. [dostęp 2014-11-13]. (ang.).