Retynakulum chrząszczy

Retynakulum[1], retinakulum[2], wyrostek przytrzymujący[3] (łac. retinaculum, l. mn. retinacula) – zesklerotyzowana, ząbkopodobna struktura obecna na żuwaczkach larw niektórych chrząszczy[4]. Stanowi wyrostek na wewnętrznej powierzchni żuwaczki[5], położony blisko jej nasady. Od innych ząbków, stanowiących jedynie przedłużenia krawędzi tnącej, odróżnia się ono obecnością jamy wewnętrznej[6].

U larw biegaczowatych jest zwykle zakrzywione i niepodzielone. Jego wierzchołek lub wklęsła część brzegu może być guzkowana, ząbkowana lub blankowana. Niekiedy wyposażone jest w duży guzek lub tępy ząb, jak u niektórych opończaków i tęczników. U owalników jest głęboko podzielone[5].

Wśród kałużnicokształtnych silnie rozwinięte, dwuzębne retinaculum występuje u larw z rodzajów Helophorus, Georissus, Epimetopus i wielu kałużnicowatych, natomiast drobne obecne jest u larw Hydraenidae i Spercheidae[7].

Niewielkie retynakulum występuje u larw jak i dorosłych Aspidytidae oraz larw Eucnemidae. U larw Drilastrer z podrodziny Ototretinae struktura ta ma postać szerokiej półki ciągnącej się od nasady do około połowy długości żuwaczki[8].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Józef Razowski: Słownik morfologii owadów. Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 203-204. ISBN 83-01-12119-X.
  2. Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 488.
  3. Bolesław Burakowski: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 88-90 Rozmiazgowate – Pythidae, Omiękowate – Lagriidae, Cisawkowate – Alleculidae. Wrocław: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976, s. 8, 24.
  4. Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 785-786.
  5. a b Martin L. Luff, Sven Gisle Larsson: The Carabidae (Coleoptera) Larvae of of Fennoscandia and Denmark. E. J. Brill, 1993, s. 8-12, seria: Fauna Entomologica Scandinavica.
  6. Kirill V. Makarow. A key to the genera of the Ground-beetle larvae (Coleoptera, Carabidae) of the Palearctic region. „Boll. mus. reg. Sci. Nat. Torino”. 12 (1), s. 221-254, 1994. 
  7. R. G. Beutel. Phylogenetic analysis of Hydrophiloide a based on characters of the head of adults and larvae (Coleoptera: Staphyliniformia). „Koleopterologische Rundschau”. 64, s. 103-131, 1994. 
  8. Richard A.B. Leschen, Rolf G. Beutel, John F. Lawrence: Coleoptera, Beetles. Vol. 2: Morphology and Systematics (Elateroidea, Bostrichiformia, Cucujiformia partim). Berlin, Nowy Jork: Walter de Gruyter & Co., 2010, s. 22-25, 67, 175, seria: Handbook of Zoology.