Psuja
Psuja (biał. Псуя; ros. Псуя) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Psuja, nad Jeziorem Psuja.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
211816 |
Położenie na mapie obwodu witebskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 55°12′29″N 28°09′25″E/55,208000 28,157000
| |
Miejscowość jest siedzibą parafii prawosławnej; znajduje się tu cerkiew pw. Świętej Trójcy[2].
Historia
edytujW czasach zaborów w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego.
.jpg)
W XIX w. miasteczko i folwarki: Psuja Stara i Psuja Nowa. W Psuji Nowej znajdowała się kaplica katolicka parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Prozorokach. W dwudziestoleciu międzywojennym wieś i majątek ziemski Psuja leżały w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim, w gminie Prozoroki[3].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało:
- majątek – tu 109 osób, 56 było wyznania rzymskokatolickiego, 49 prawosławnego a 4 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 8 budynków mieszkalnych[4]. W 1931 w 6 domach zamieszkiwało 45 osób[5].
- wieś – tu 30 osób, 7 było wyznania rzymskokatolickiego, 23 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 6 budynków mieszkalnych[4]. W 1931 w 6 domach zamieszkiwało 36 osób[5].
Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Prozorokach i miejscowej prawosławnej. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Ziabkach[6].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[7][8]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[9].
Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.
Uwagi
edytuj- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926)
Przypisy
edytuj- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu witebskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Глубокское благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2021-03-20]. (ros.).
- ↑ gmina wiejska Prozoroki. Radzima. [dostęp 2019-08-11]. (pol.).
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. 7, część 2, 1924, s. 70.
- ↑ a b Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 24.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 361.
- ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
- ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-03].
- ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
Bibliografia
edytuj- Psuja (1, 2, 3), pow. dzisieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 253.
- Psuja i D. Psuja na mapie WIG
