Przytulia bagienna (Galium uliginosum L.) – gatunek rośliny z rodziny marzanowatych. Występuje w niemal całej Europie oraz w Azji w strefie umiarkowanej sięgając po wschodnią Syberię[3]. W Polsce jest pospolity na całym obszarze[5].

Przytulia bagienna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

goryczkowce

Rodzina

marzanowate

Rodzaj

przytulia

Gatunek

przytulia bagienna

Nazwa systematyczna
Galium uliginosum L.
Sp. Pl.: 106 (1753)[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Morfologia

edytuj
 
Kwiaty
 
Okółek liści
 
Łodyga
Łodyga
Leżąca lub wspinająca się, czterokanciasta, ulistniona, o wysokości do 60 cm. Jest szorstka, dzięki skierowanym w dół szczecinkom. Umożliwiają one przytrzymywanie się delikatnej łodygi na pędach innych roślin i innych podporach.
Liście
Zebrane w okółkach w liczbie od 5 do 8. Lancetowate, na szczycie z krótkim ostrzem, najszersze w połowie, o brzegach szorstkich.
Kwiaty
Zebrane w szeroko rozgałęzioną, luźną wiechę na szczycie łodygi. Kwiaty o średnicy 2,5–3 mm wyrastają na krótkich szypułkach, mają białe płatki i żółte pylniki.
Owoc
Rozłupnia rozpadająca się na jajowate, drobno brodawkowate rozłupki.
Gatunki podobne
Przytulia błotna (Galium palustre) różniąca się m.in. zwykle czterema liśćmi w okółku (rzadko jest ich 5–6), czerwonymi pylnikami i czernieniem po wysuszeniu.

Biologia i ekologia

edytuj

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do czerwca. Rośnie na podmokłych łąkach, torfowiskach, brzegach wód. Preferuje stanowiska umiarkowanie naświetlone, umiarkowanie ciepłe warunki klimatyczne. Gleby świeże lub wilgotne, obojętne lub zasadowe, umiarkowanie ubogie (mezotroficzne). W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych, gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Molinietalia caerulae[6].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).
  3. a b Galium uliginosum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-07].
  4. Galium uliginosum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 252, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

edytuj
  • D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.