Powiat kowieński (Imperium Rosyjskie)

Powiat kowieński (ujezd) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego istniejąca w latach 1795–1915.

Ujezd kowieński powstał po III rozbiorze Polski w miejscu dotychczasowego powiatu kowieńskiego i początkowo wszedł w skład guberni wileńskiej.

W czasie reform administracyjnych Pawła I ukazem z 12 września 1796 roku (który wszedł w życie w roku 1797) gubernię wileńską połączono z gubernią słonimską w jedną gubernię litewską z siedzibą w Wilnie. Za Aleksandra I gubernia litewska w 1801 roku podzielona została na wileńską (do roku 1840 nazywaną litewsko-wileńską) oraz grodzieńską (dawniej gubernia słonimska). Ujezd kowieński ponownie wchodził w skład guberni wileńskiej.

W roku 1843 z części obszaru guberni wileńskiej wydzielono gubernię kowieńską. W jej skład weszły ujezdy: kowieński, nowoaleksandrowski, poniewieski, rossieński, szawelski, telszewski i wiłkomierski.

W 1882 roku ujezd kowieński obejmował 4 okręgi policyjne: Wilkija, Ejragoła, Kiejdany i Janowo, łącznie 17 gmin, 79 starostw miejskich i 606 wsi. W 1876 roku liczył (bez Kowna) 136 862 mieszkańców. Składał się z 23 parafii należących do dekanatów: kowieńskiego, krockiego i wielońskiego. W ujeździe były 4 parafie prawosławne i 3 ewangelickie[1].

Przypisy

edytuj
  1. Powiat kowieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 530.