Potrójna (887, 883 m) – dwuwierzchołkowy szczyt w Beskidzie Andrychowskim (wschodnia część Beskidu Małego)[1][2]. Mapa Compassu podaje inne wysokości: 892 i 883 m[3].

Potrójna
Ilustracja
Potrójna z lotu ptaka
Państwo

 Polska

Pasmo

Beskid Mały, Karpaty

Wysokość

887 m n.p.m.

Położenie na mapie gminy Andrychów
Mapa konturowa gminy Andrychów, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Potrójna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Potrójna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Potrójna”
Położenie na mapie powiatu wadowickiego
Mapa konturowa powiatu wadowickiego, na dole po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Potrójna”
Ziemia49°46′39″N 19°21′58″E/49,777500 19,366111

Nazewnictwo

edytuj

Przez miejscową ludność szczyt ten zawsze nazywany był Czarnym Groniem. Nazwa Potrójna jest wynikiem pomyłki austriackich kartografów z lat 80. XIX wieku. Pochodzi ona stąd, że na szczytowej polanie jest część przysiółka Hatale należącego do osiedla Potrójna w miejscowości Rzyki i nazwa osiedla przeniesiona została na nazwę góry. Na austriackich mapach miała nazwę Potrójno i wysokość 884 m, w późniejszych polskich mapach poprawiono nazwę na Potrójna, poniżej zaś tej nazwy umieszczono napis Czarny Groń, nie wiadomo jednak co ona oznacza[4].

Na mapie Geoportalu bazującej na państwowym rejestrze nazw geograficznych niższy, południowy wierzchołek nie ma nazwy, wyższy, północny (887 m) ma nazwę Praciaki, zaś nazwę Czarny Groń nadano jego północno-wschodniemu grzbietowi[2][1]. Na mapie Compassu wierzchołek południowy ma podwójną nazwę Potrójna i Czarny Groń, północno-wschodni grzbiet wyższego wierzchołka to również Czarny Groń[3].

Opis szczytu

edytuj

Obydwa wierzchołki są zwornikami dla trzech grzbietów. Niższy znajduje się nad doliną Kocierki w głównym grzbiecie Beskidu Małego. Na północ odbiega od niego krótki grzbiet do wierzchołka wyższego, ten zaś rozgałęzia się na dwa grzbiety; północno-zachodni grzbiet Jawornicy i północno-wschodni grzbiet Czarnego Gronia. Potrójna wznosi się nad dolinami trzech potoków: Kocierką, Bolęcinką i źródłowym ciekiem Wieprzówki[1].

Potrójna jest doskonałym punktem widokowym. Obydwa jej wierzchołki i cały grzbiet są bowiem bezleśne. Znajdują się tutaj rozległe hale pasterskie i łąki, widoki z nich należą do najbardziej rozległych w całym Beskidzie Małym. Panorama widokowa obejmuje: Pogórze Śląskie, Pasmo Bliźniaków, Dolinę Rzycką, główny grzbiet Beskidu Małego, Gorce, Pasmo Policy, Babią Górę, Pasmo Jałowieckie, Pilsko, Kotlinę Żywiecką, Grupę Lipowskiego Wierchu i Romanki, pasmo Wielkiej Raczy oraz Beskid Śląski od Glinnego po Skrzyczne. Na niższym wierzchołku stoi dawna kapliczka pasterska z figurką Matki Boskiej, na wyższym zamontowano dwie tablice z opisanymi panoramami widokowymi[5].

Na wierzchołkach Potrójnej krzyżują się cztery szlaki turystyczne. Tuż pod szczytem, na stokach opadających do doliny Wieprzówki znajduje się prywatne schronisko turystyczne „Chatka na Potrójnej[5].

Potrójna jest odwiedzana nie tylko przez turystów, ale również przez paralotniarzy. Na północno-wschodnim stoku znajduje się startowisko paralotniowe wykorzystywane przez okolicznych paralotniarzy. Przy górze możliwe jest wykonywanie lotów zarówno żaglowych, jak i wykorzystujących wypracowane w dolinie prądy termiczne.

Na szczycie Potrójnej graniczą z sobą 3 miejscowości: Kocierz Rychwałdzki i Ślemień (województwo śląskie) oraz Targanice (województwo małopolskie)[2].

Szlaki turystyczne

edytuj
  Mały Szlak Beskidzki na odcinku: Przełęcz Kocierska – Potrójna – Przełęcz ZakocierskaŁamana Skała – Anula – Smrekowica – rozdroże pod Smrekowicą – Na BeskidzieGóra Potrójna – przełęcz BeskidekLeskowiecschronisko PTTK LeskowiecKrzeszów[3]
  Targanice – Jawornica – Potrójna – Przełęcz Zakocierska – Chatka pod PotrójnąPrzełęcz na Przykrej – Łamana Skała – Anula – Rzyki-Pracica[3]
  Rzyki-Praciaki („Ski Centrum Czarny Groń”) – Czarny Groń – Potrójna[3]
  krótki szlak łącznikowy do „Chatki na Potrójnej”[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2024-02-22].
  2. a b c Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-02-22].
  3. a b c d e f Beskid Mały. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2014, s. 2, ISBN 978-83-7605-329-5.
  4. Aleksy Siemionow, Ziemia Wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza, Wadowice: Komisja Turystyki Górskiej Oddziału PTTK „Ziemia Wadowicka” w Wadowicach, 1984, s. 363, 364.
  5. a b Radosław Truś, Beskid Mały. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 160, ISBN 978-83-62460-50-2.

Panorama

edytuj
Widok z Potrójnej na wschód, na główny grzbiet Beskidu Małego
Pełna panorama z Potrójnej