Pomnik Fryderyka III w Poznaniu
Pomnik Fryderyka III w Poznaniu – monument w centrum Poznania, przedstawiający cesarza Fryderyka III, zlokalizowany we wschodniej części Placu Wilhelmowskiego (późniejszy Plac Wolności). Usunięty w 1919 roku.
 Pomnik na pocztówce | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Projektant | |
| Data odsłonięcia |
4 września 1902 |
| Data likwidacji |
2/3 kwietnia 1919 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie Poznania  | |
 52°24′28,9″N 16°55′42,7″E/52,408028 16,928528
| |
Historia i architektura
edytujPomnik, postawiony w 1902, uważany był przez współczesnych za wybitne dzieło rzeźbiarskie[1]. Autorem był berliński rzeźbiarz Johannes Boese (1856-1917), przeżywający w tym czasie okres sporej popularności. Wkrótce po zaprojektowaniu pomnika został profesorem berlińskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Rzeźba przedstawiała cesarza w umundurowaniu marszałka polnego (Feldmarschall) i w charakterystycznej pickelhaubie. Stał na wysokim cokole, a wokół pomnika zaaranżowano specjalny teren wydzielony balustradą. U stóp pomnika urządzono sadzawkę z niewielką fontanną-źródełkiem w kształcie lwiej paszczy. Pomnik epatował surowością i jako całość stanowił, wg Ligi Wilkowej[2], zapowiedź formalną pomników III Rzeszy.
Odsłonięcie
edytujOdsłonięciu monumentu nadano wielką wagę polityczną (wpisywało się to w projekt tworzenia w Poznaniu stolicy niemieckiego wschodu). W dniach 2-5 września 1902 urządzono w mieście tzw. Dni Cesarskie (Kaisertage). Wycięto drzewa w miejscu ustawienia namiotu dla pary cesarskiej – Wilhelma II (syna Fryderyka III) i cesarzowej Augusty Wiktorii von Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg. Trasę przejazdu orszaku w dniu 2 września specjalnie przystrojono. Dekoracje przygotował poznański sztukator – Max Biagini[3].
W dniu 4 września pomnik odsłonięto. Oprócz cesarza przemawiał nadburmistrz Richard Witting, podkreślając niemieckość Poznania i związki miasta z domem Hohenzollernów. Polacy praktycznie całkowicie zignorowali uroczystość, z wyjątkiem kilku lojalnych ziemian.
Zburzenie
edytujPomnik uległ zburzeniu (podobnie, jak inne niemieckie monumenty w Poznaniu) w nocy z 3 na 4 kwietnia 1919, podczas spontanicznych manifestacji polskich w obronie Pomorza Gdańskiego. Później trafił na złom, celem przetopienia na polskie pomniki.
Nieliczne pozostałe fragmenty pomnika (szwedzki granit) oglądać można w Lapidarium UAM w Poznaniu.
Zobacz też
edytuj- pomniki w Poznaniu, a zwłaszcza inne niezachowane monumenty pruskie: Pomnik nachodzki, Pomnik Bismarcka, Pomnik Wilhelma I.
Przypisy
edytuj- ↑ patrz W.Molik – bibliografia
- ↑ Ligia Wilkowa, Rzeźba w Wielkopolsce w XIX wieku. Od romantyzmu do secesji, Poznań, 1994, maszynopis w Bibliotece Głównej UAM
- ↑ Jan Skuratowicz: Architektura Poznania 1890–1918. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1991, s. 339. ISBN 83-232-0313-X.
Bibliografia
edytuj- Witold Molik, Poznańskie pomniki w XIX i początkach XX wieku, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/2001, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2001, ss.34-36, ISSN 0137-3552