Richard Witting (Ryszard Witkowski) (ur. 19 października 1856 w Berlinie, zm. 22 grudnia 1923 w Berlinie) – niemiecki prawnik, dyrektor banku, poseł, nadburmistrz Poznania (1891-1902), radny Gdańska (1889-1891).

Richard Witting
Ilustracja
Niemieccy nadburmistrzowie Poznania (od lewej zgodnie z ruchem wskazówek zegara): Eugen Naumann, Hermann Kohleis, Waldemar Müller, Richard Witting
Data i miejsce urodzenia

19 października 1856[1]
Berlin

Data i miejsce śmierci

1923
Berlin

nadburmistrz Poznania
Okres

od 1891[2]
do 1902[2]

Poprzednik

Waldemar Müller

Następca

Ernst Wilms

radny Gdańska
Okres

od 1889
do 1891

Rodzina

edytuj

Pochodził z rodziny żydowskiej. Był siódmym dzieckiem poznańskiego kupca jedwabnego Arnolda Witkowskiego (1815-1878) i jego żony Ernestine z domu Krakau (1825-1903) – rodem ze Skwierzyny. Jego braćmi byli Maximilian Felix Ernst Harden[2] (1861-1927), Carl Sigismund Witting, Henry Witting (1866-?), sędzia Julian Max Witting (1846-1923) i lekarz psychiatra Ludwig Witkowski (1849-?). Prócz tego miał jeszcze czworo rodzeństwa. W roku 1853 jego rodzina przeniosła się z Poznania do Berlina.

Z żoną Gabrielą Teuscher z Wittenbergi, miał dzieci, m.in. syna Axela[3], który poległ 5 listopada 1914 pod Hollebeke i córkę Ellen, która zmarła w młodym wieku (była żoną Hansa Paaschego[4], zastrzelonego w 1920 przez Reichswehrę).

Uczęszczał do prywatnej szkoły Grützmachera i gimnazjum francuskiego (1865-1872), które przerwał, by kształcić się jako uczeń do przedsiębiorstwa kupieckiego. W 1876 powrócił do gimnazjum, które ukończył maturą[1]. Przeszedł na wyznanie ewangelickie[1] oraz zmienił nazwisko na Witting[2], tak jak większość jego rodziny. Studiował prawo i administrację w Getyndze[2] i w Berlinie. Służbę wojskową odbył latem 1876 w Getyndze podczas studiów (wstąpił do zielonych Hanowerańczyków).

Praca i polityka

edytuj

Witting pracował i pełnił następujące funkcje:

  • od 1879 referent sądowy,
  • od 1884 asesor sądowy,
  • od 1886 asesor magistratu w zarządzie miasta Berlina,
  • od czerwca 1889 do czerwca 1891 radca miejski w Gdańsku,
  • 11 lutego 1891 został wybrany nadburmistrzem Poznania. Rejencja poznańska zatwierdziła wybór pod koniec kwietnia, a Witting objął oficjalnie urząd 3 czerwca 1891. Na początku kadencji zainicjował starania o zniesienie twierdzy poligonalnej, dzięki czemu miasto Poznań mogło w 1900 zwiększyć terytorium o Wildę, Łazarz, Jeżyce oraz Górczyn[5]. Dekretem królewskim, od 16 sierpnia 1891 jako nadburmistrz należał do pruskiej izby panów. Pod koniec kadencji (1902) uzyskał tytuł tajnego radcy rejencyjnego.
  • 1902 do 1910 dyrektor Nationalbanku,
  • od listopada 1907 poseł w sejmie pruskim (z okręgu wyborczego 4 Stade) - do końca sesji 4 kadencji 20,
  • od 1911 prezes rady nadzorczej Nationalbanku,
  • od 1922 drugi przewodniczący rady nadzorczej koncernu stworzonego po fuzji Nationalbanku i Darmstädter Banku (Darmstädter- und Nationalbank).

W 1899 nakładem Freud & Jeckel w Berlinie pod pseudonimem Richard Gabriel (imiona jego i jego żony) wydał zbiór nowel. W 1905 wydał pracę Der politische Bankdirektor (Berlin). Około 1917-1918 zaczął tworzyć nową konstytucję na zasadach demokratycznych. Projekt, który przedyskutował z profesorem Hugo Preußem, stał się podstawą konstytucji weimarskiej. Publikował swoje prace anonimowo lub pod pseudonimami Licinius Stolo, Georg Metzler.

Zmarł z powodu choroby serca 22 grudnia 1923.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Rafał Witkowski: Żydzi w Poznaniu: krótki przewodnik po historii i zabytkach. Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2012, s. 57. ISBN 978-83-7768-046-9.
  2. a b c d e Rafał Witkowski: Żydzi w Poznaniu : krótki przewodnik po historii i zabytkach. Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2012, s. 58. ISBN 978-83-7768-046-9.
  3. Verlustliste 1914.12.03 Ausgabe 246, strona 3265
  4. Werner Lange: Hans Paasche. Militant pacifist in Imperial Germany. Trafford Publishing, 2005.
  5. Zbigniew Pogorzelski: Terytorialny rozwój Poznania w latach 1900-1975 w Kronice Miasta Poznania nr 1/1975 s. 52

Bibliografia

edytuj
  • Kronthal Arthur: Ryszard Witting. Szkic monograficzny w Kronice Miasta Poznania nr 4/1930 s. 343-355