Polica
Polica (1369 m) – szczyt w Paśmie Policy położonym po północno-wschodniej stronie przełęczy Krowiarki[1]. Pasmo to wchodzi w skład Pasma Babiogórskiego. W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego zaliczane jest do Beskidu Żywieckiego[2], w nowszej regionalizacji z 2018 roku do Beskidu Żywiecko-Orawskiego[3]. Dawniej szczyt nosił nazwę Police, co w gwarze tutejszych górali oznaczało półki, na których w bacówce przechowywano sery[1].
Polica z Pasma Przedbabiogórskiego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Pasmo | |
Wysokość |
1369 m n.p.m. |
Wybitność |
351 m |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
49°37′25,4″N 19°37′09,3″E/49,623722 19,619250 |
Topografia
edytujPolica jest zwornikiem dla odbiegającego w południowo-wschodnim kierunku niewiele niższego grzbietu Czernic[4] (na mapie Compassu jest to Czyrniec[5]). Grzbiet ten opada do Przełęczy Zubrzyckiej (877 m), przez którą Pasmo Policy łączy się z Beskidem Orawsko-Podhalańskim. Biegnie nim przez Policę, przełęcz Krowiarki i dalej Pasmem Babiogórskim Wielki Europejski Dział Wodny między zlewiskami Bałtyku i Morza Czarnego[2]. Północno-zachodnie stoki Policy opadają do doliny Skawicy, wcina się w nie głęboka dolina potoku Skawica Górna[5].
Na szczycie Policy zbiegają się granice trzech wsi i dwóch powiatów: Skawica i Sidzina (powiat suski) oraz Zubrzyca Górna (powiat nowotarski)[4].
Historia
edytujGrzbietem od Babiej Góry przez Krowiarki do Policy i dalej grzbietem Czernica (Czyrńca) do 1918 roku biegła granica galicyjsko-węgierska, a w latach 1918–1920 polsko-czechosłowacka. Prowadził tamtędy szlak przemytniczy zwany Tabakowym Chodnikiem. W okresie międzywojennym, po przyłączeniu Górnej Orawy do Polski cały szczyt Policy znalazł się w granicach Rzeczypospolitej. W czasie II wojny światowej, po włączeniu Górnej Orawy do Słowacji, grzbiet oddzielał Słowację od Generalnego Gubernatorstwa. Ustawiono na nim liczne słupki graniczne z literami S i D. Po wojnie i zlikwidowaniu tej granicy słupki zostały powywracane. W czasie II wojny światowej masyw Policy dawał schronienie partyzantom AK. M.in. pod Policą w dolinie Potoku Głębockiego mieli drewniano-ziemny bunkier. Jesienią 1944 Niemcy przeprowadzili wielką obławę na partyzantów. Wobec ogromnej przewagi nieprzyjaciela partyzanci wycofali się, nie podejmując walki. Obława przyniosła Niemcom niewielkie skutki, w odwecie dokonali pacyfikacji miejscowości Sidzina[1].
2 kwietnia 1969 r. na stokach Policy rozbił się samolot PLL LOT. W katastrofie zginęli wszyscy obecni na pokładzie – 53 osoby, w tym znany językoznawca prof. Zenon Klemensiewicz. Zdarzenie to upamiętnia krzyż ze stosownym napisem. Na krzyżu umieszczono dodatkową tabliczkę wykonaną z resztek poszycia samolotu z informacją o oddziale partyzanckim działającym w tym rejonie[1]. Przyczyną katastrofy najprawdopodobniej był błąd nawigacji spowodowany brakiem odpowiedniego wyposażenia lotniska w Krakowie. W 2009 r. na szczycie umieszczono także pomnik poświęcony ofiarom katastrofy. Uroczystość odsłonięcia odbyła się 20 sierpnia 2009 r.[6]
We wrześniu 1978 roku w paśmie Policy ostatnią górską wycieczkę przed wstąpieniem na tron papieski odbył Karol Wojtyła[1]. Dla upamiętnienia tej okoliczności, żółty szlak wiodący od Skawicy, przez przysiółek Skawica-Sucha Góra na Halę Krupową nazwany jest szlakiem papieskim.
Przyroda
edytujMasyw Policy jest w większości porośnięty lasem. Z rzadkich w Polsce gatunków roślin na Policy rośnie zarzyczka górska[7]. W 1972 r. na Policy utworzono Rezerwat przyrody im. prof. Zenona Klemensiewicza. U podnóży Policy znajduje się też najdłuższa i zarazem najgłębsza jaskinia (2006) w całym Beskidzie Żywieckim – Jaskinia Oblica o łącznej długości korytarzy 416 m i głębokości 21 m[1].
Szlaki turystyczne
edytuj- Główny Szlak Beskidzki, odcinek: Przełęcz Krowiarki – Syhlec – Głowniak – Piekielnicka – Brożki – Pólko – Kiczorka – Polica – Cupel – Jasna Grapa – Kocia Łapa – Kucałowa Przełęcz. Suma podejść 520 m, suma zejść 360 m, czas przejścia 2:45 godz., z powrotem 2:30 godz.[1]
- Przełęcz Zubrzycka – Polica
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Stanisław Figiel , Piotr Krzywda , Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 301–303, ISBN 83-89188-59-7 .
- ↑ a b Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 318, 330–333, ISBN 83-01-12479-2 .
- ↑ J. Solon i inni, Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, „Geographia Polonica”, 91 (2), 2018, s. 143–170 .
- ↑ a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2021-05-27] .
- ↑ a b Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 1, ISBN 978-83-7605-084-3 .
- ↑ Pomnik na Policy [online] [dostęp 2021-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-14] .
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6 .