Polany (powiat nowosądecki)

wieś w województwie małopolskim, powiecie nowosądeckim

Polany (j. łemkowski Поляны) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Krynica-Zdrój.

Polany
wieś
Ilustracja
Dawna cerkiew greckokatolicka
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Krynica-Zdrój

Liczba ludności (2022)

598[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-380[3]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0437286

Położenie na mapie gminy Krynica-Zdrój
Mapa konturowa gminy Krynica-Zdrój, u góry znajduje się punkt z opisem „Polany”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Polany”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Polany”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Polany”
Ziemia49°31′06″N 20°59′14″E/49,518333 20,987222[1]
Tablica informacyjna przy cerkwi w Polanach

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie nowosądeckim.

Położenie

edytuj

Wieś położona jest na wysokości około 450 m n.p.m. w dolinie potoku Mostysz i jego dwóch dopływów: Piorunki i Kamiannej. Polany znajdują się przy drodze wojewódzkiej nr 981 między Grybowem a Krynicą-Zdrój.

Wieś otoczona jest szczytami:

  • Hłocza (774 m n.p.m.)
  • Głęboki (630 m n.p.m.)
  • Kiczera Wielka (694 m n.p.m.)
  • Sołtysi Wierch (607 m n.p.m.)
  • Chłopski Wierch (660 m n.p.m.)

Części wsi

edytuj
Integralne części wsi Wojnarowa[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0437292 Pod Kamianną przysiółek
1051293 Równie część wsi
1051301 Sołtystwo część wsi

Historia

edytuj

Polany osadził 27 listopada 1574 roku Jaśko Waśkowicz z Florynki na mocy przywileju, nadanego przez biskupa krakowskiego Franciszka Krasińskiego. Wieś ta, podobnie jak inne osady Państwa Muszyńskiego powstała na prawie wołoskim i została zasiedlona przez Łemków.
Po rozbiorach Polski w 1781 roku, Polany przeszły na rzecz skarbu austriackiego.
Po II wojnie światowej ludność łemkowska została wysiedlona częściowo na tereny ZSRR (1945 r.) i ziemie odzyskane (akcja „Wisła” 1947 r.).

Zabytki

edytuj

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].

Inne zabytki

edytuj

We wsi zachowały się jeszcze pozostałości dawnych łemkowskich budynków gospodarskich. W jednym z nich Eugeniusz Forycki zebrał sprzęty gospodarstwa domowego z przełomu XIX i XX wieku. W skład zabudowań wchodzą: zagroda, spichlerz, drewniany wiatrak i chyże. Obecnie własność prywatna.


Demografia

edytuj

Ludność według spisów powszechnych, w 2009 wg PESEL[7][8][9][10].

Budynki mieszkalne
Rok 1900 1921 1931 2002
Liczba 57 51 60 89
Zwierzęta hodowlane w 1900 roku[7]
Zwierzęta Konie Bydło Owce Świnie
Liczba 37 281 60 67

Ochotnicza straż pożarna

edytuj

Ochotnicza Straż Pożarna w Polanach działa od 1984 roku i posiada samochód bojowy Magirus Deutz 170D11[11].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 107289
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 948 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-12].
  7. a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, „Galizien”, Wien 1907.
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XII – Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925.
  9. Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny.
  10. Statystyka Polski seria C, z. 88 Warszawa 1938 Główny Urząd Statystyczny.
  11. OSP Polany. Nowy Sącz 112.