Podymne
Podymne, także podworowe – stała danina (podatek) pobierana od każdego domu mieszkalnego.
Historia
edytuj
W średniowieczu było to danina prawa książęcego, głównie na Mazowszu i Kujawach, pobierana od zamieszkanego domu. Zanikła stopniowo w XIII-XV wieku[1][2].
Podymne zostało ponownie wprowadzone w 1629 r.[2], zastępując poradlne[potrzebny przypis]. Płacone było przez mieszczan, chłopów i szlachtę zagrodową. Jego wysokość była zależna zarówno od wielkości budynku, jak i miasta. Od 1775 r. pobierano podymne od każdego komina („od dymu”) na dachu. Zlikwidowane zostało stopniowo wraz z upadkiem I Rzeczypospolitej[2]. W zaborze rosyjskim podymne wiejskie zastąpiono nowym podatkiem gruntowym w latach 1866–1868 (w samej Rosji podatek gruntowy wprowadzono w 1875 r.), zaś podymne miejskie zastąpiono podatkiem od nieruchomości miejskich w 1902 r.[potrzebny przypis]
W tej formie płacono również Świętopietrze na cele Stolicy Piotrowej od ok. XII w. do 1318 r., kiedy to przekształcono podatek w pogłówne o wysokości 1 denara od osoby, co było ceną za zgodę papieża na koronację Władysława Łokietka[3].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj
- ↑ Historia. Encyklopedia szkolna PWN, wyd. 2009, s. 473
- ↑ a b c podymne, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2025-01-17].
- ↑ Wacław Uruszczak, Historia państwa i prawa polskiego, tom I, Warszawa 2010, s. 45.
Bibliografia
edytuj- Wojciech Morawski, Od marki do złotego, Warszawa 2008