Pochodnikowate
Pochodnikowate (Humiriaceae) – rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu malpigiowców. Obejmuje 8 rodzajów liczących około 50[2]–60[4] gatunków. Występują w lasach i zaroślach Ameryki Środkowej i Południowej – od Kostaryki po południową Brazylię. Jeden gatunek (Sacoglottis gabonensis) rośnie w lasach równikowych zachodniej Afryki[5]. Olej z nasion kilku gatunków wykorzystywany jest przez Indian w Amazonii[5]. Owoce niektórych gatunków są jadalne, poza tym niektóre rośliny wykorzystuje się w leczniczo. Drewno Humiria floribunda ma znaczenie jako surowiec konstrukcyjny[4].
Vantanea guianensis | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina |
pochodnikowate |
Nazwa systematyczna | |
Humiriaceae A. Juss. A. Saint-Hilaire, Fl. Bras. Merid. 2: 87. 10 Oct 1829[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
Humiria Aubl. (1775)[3] |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Zawsze zielone drzewa i krzewy o pędach często rosnących pod kątem lub wygiętych[4]. Ich drewno często ma balsamiczny aromat[5].
- Liście
- Skrętoległe, niepodzielone, za młodu są zwinięte, a podczas suszenia czernieją. Ogonki liściowe są krótkie, często zgrubiałe. Blaszka liściowa jest całobrzega lub piłkowana, nierzadko podłużnie prążkowana i kropkowana (gruczołki)[4].
- Kwiaty
- Zwykle drobne i niepozorne (okazałe jednak np. u Vantenea guianensis)[4]. Obupłciowe i promieniste[5]. Zebrane są zwykle w baldachokształtne wiechy wyrastające na końcach pędów i w kątach liści[5]. Pięć działek kielicha połączonych jest u nasady. Płatków także jest 5. Pręciki w liczbie 10 do 30 (u Vantenea jeszcze bardziej liczne) wyrastają w jednym lub dwóch okółkach. Górna, jednokomorowa zalążnia powstaje w wyniku zrośnięcia 4–5, rzadko 8 owocolistków. Szyjka słupka jest prosta, zakończona główkowatym[4] lub pięciołatkowym znamieniem[5].
- Owoce
- Kuliste lub owalne pestkowce[4] o soczystym lub włóknistym mezokarpie[5].
Systematyka
edytujRodzina w systemie Cronquista (1981) włączana była do rzędu lnowców (Linales). Dowody molekularne wskazują na jej przynależność do rzędu malpigiowców (Malpighiales)[4]. Taką też pozycję rodzina ta zajmuje w systemach APG III (2009), APG IV (2016) i według APweb. Wskazywana jest jako grupa bazalna kladu obejmującego m.in. rodziny Salicaceae, Passifloraceae i Violaceae w obrębie rzędu malpigiowców[2]. W obrębie rodziny pozycję bazalną zajmuje rodzaj Vantanea[5].
← |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz rodzajów[6]
- Duckesia Cuatrec.
- Endopleura Cuatrec.
- Humiria Aubl. – pochodnik, morzylist
- Humiriastrum (Urb.) Cuatrec.
- Hylocarpa Cuatrec.
- Sacoglottis Mart.
- Schistostemon (Urb.) Cuatrec.
- Vantanea Aubl.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
- ↑ a b c Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-03] (ang.).
- ↑ a b James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-08-08]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 168. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ a b c d e f g h Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 322-323. ISBN 978-1-84246-634-6.
- ↑ Genera of Humiriaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-08-08]. (ang.).