Piotr Iwaszutin

radziecki generał służb specjalnych

Piotr Iwanowicz Iwaszutin (ros. Пётр Ива́нович Ивашу́тин; ur. 5 września?/18 września 1909 w Brześciu, zm. 4 czerwca 2002 w Moskwie) – generał armii Armii Radzieckiej, szef Głównego Zarządu Wywiadowczego (wywiadu wojskowego), Bohater Związku Radzieckiego (1985).

Piotr Iwaszutin
Пётр Ива́нович Ивашу́тин
generał armii generał armii
Data i miejsce urodzenia

18 września 1909
Brześć

Data i miejsce śmierci

4 czerwca 2002
Moskwa

Przebieg służby
Lata służby

1931–1992

Siły zbrojne

Armia Czerwona
NKWD
KGB

Formacja

Główny Zarząd Wywiadowczy

Jednostki

107 Brygada Lotnicza,
23 Korpus Strzelecki,
Wydział Specjalny NKWD Frontu Krymskiego,
Smiersz 47 Armii,
Smiersz Południowej Grupy Wojsk,
MGB Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech,
Piąty Zarząd (kontrwywiadu gospodarczego) KGB ZSRR

Stanowiska

szef Głównego Zarządu Wywiadowczego

Główne wojny i bitwy

wojna zimowa,
wojna niemiecko-radziecka,
kryzys kubański,
radziecka interwencja w Afganistanie

podpis
Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Bohdana Chmielnickiego I klasy Order Kutuzowa II klasy (ZSRR) Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Za zasługi bojowe” Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” Medal „Za wyróżnienie w ochronie granic państwowych ZSRR” Medal „Za obronę Kaukazu” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „50-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal „Za zdobycie Budapesztu” Medal „Za zdobycie Wiednia” Medal „Za wyzwolenie Belgradu” Medal „Weteran Sił Zbrojnych ZSRR” Medal „Za umacnianie braterstwa broni” Medal Żukowa Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty” Medal jubileuszowy „40 lat Sił Zbrojnych ZSRR” Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR” Medal jubileuszowy „70 lat Sił Zbrojnych ZSRR” Medal Jubileuszowy „300 lat Rosyjskiej Floty” Srebrny Order Zasługi dla Ojczyzny (NRD) Order Scharnhorsta Order Flagi ze Złotym Wieńcem (Węgry)

Życiorys

edytuj

Młodość spędził w obwodzie czernihowskim, 1926–1930 pracował na kolei i w zakładach mechanicznych w Iwanowie-Wozniesieńsku. Od 1930 w WKP(b), od 1931 w Armii Czerwonej, 1933 ukończył wojskową szkołę lotniczą w Stalingradzie. 1933–1936 pilot-instruktor 107 Brygady Lotniczej Moskiewskiego Okręgu Wojskowego, 1937 dowódca ciężkich bombowców TB-3, 1937–1939 studiował w Wojskowo-Powietrznej Akademii im. Żukowskiego.

Od stycznia 1939 w organach kontrwywiadu Armii Czerwonej. Szef Wydziału Specjalnego 23 Korpusu Strzeleckiego. Uczestnik wojny z Finlandią 1939–1940. Od maja do października 1941 był zastępcą szefa Wydziału 3 Wojsk Frontu Zakaukaskiego, od grudnia 1941 zastępca szefa Wydziału Specjalnego NKWD Frontu Krymskiego, a od czerwca 1942 Frontu Północnokaukaskiego. 16 kwietnia 1942 awansowany na majora, a 14 lutego 1943 na pułkownika. Od marca 1943 szef kontrwywiadu Smiersz 47 Armii, od 29 kwietnia 1943 szef kontrwywiadu Smiersz Frontu Południowo-Zachodniego, a od października 1943 3 Frontu Ukraińskiego. 26 maja 1943 mianowany generałem majorem, a 25 września 1944 generałem porucznikiem.

Od lipca 1945 szef Smiersza Południowej Grupy Wojsk, od listopada 1947 szef wywiadu Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech, listopad 1949 – styczeń 1952 szef kontrwywiadu MBP Leningradzkiego Okręgu Wojskowego. Styczeń – sierpień 1952 zastępca szefa 3 Głównego Zarządu MBP, wrzesień 1952 – marzec 1953 minister bezpieczeństwa państwowego Ukraińskiej SRR, marzec – czerwiec 1953 zastępca ministra. Od lipca 1953 rok zastępca szefa 3 Departamentu (kontrwywiadu wojskowego) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych ZSRR, od marca 1954 szef Piątego Zarządu (kontrwywiadu gospodarczego) KGB ZSRR. 1954–1956 zastępca przewodniczącego KGB ZSRR, 1956–1963 I zastępca przewodniczącego KGB ZSRR. Od 18 lutego 1963 roku generał pułkownik.

W latach 1963–1987 szef Głównego Zarządu Wywiadowczego Sztabu Generalnego oraz zastępca Szefa Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR (1963–1986). W latach 1987–1991 w Grupie Generalnych Inspektorów Ministerstwa Obrony ZSRR.

Odznaczenia

edytuj

Bibliografia

edytuj