Pionki

Pionki
	miasto i gmina
	; Ulica Mickiewicza (grudzień 2006)
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	radomski
Data założenia	1775
Prawa miejskie	1954
Burmistrz	Łukasz Miśkiewicz
Powierzchnia	18,34 km²
Wysokość	145 m n.p.m.
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 16 779; 915 os./km²
Strefa numeracyjna	48
Kod pocztowy	26-670 – 26-675
Tablice rejestracyjne	WRA
	Położenie na mapie powiatu radomskiego Pionki
	Położenie na mapie Polski Pionki
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pionki
	51°28′54″N 21°27′01″E/51,481667 21,450278
TERC (TERYT)	1425011
SIMC	0973748
	Urząd miejskial. Jana Pawła II 15; 26-670 Pionki
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	BIP

Pionki (do 1932 Zagożdżon i Pionki) – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim. Siedziba wiejskiej gminy Pionki. Pionki są położone nad rzeką Zagożdżonką, na Nizinie Środkowomazowieckiej, w dawnej ziemi radomskiej historycznej Małopolski^[1].

Powstanie i rozwój miasta był związany z zakładami chemicznymi ZTS Pronit.

Według danych z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku miasto liczyło 16 779 mieszkańców^[2].

Miasto słynne z produkcji płyt gramofonowych w zakładach Pronit.

Położenie

Pionki znajdują się w południowej części województwa mazowieckiego, na Równinie Kozienickiej^[3]. Są oddalone o ok. 23 km od centrum Radomia i o ok. 103 km od Warszawy. Miasto od strony północnej okala Puszcza Kozienicka.

Według danych z roku 2002^[4] Pionki mają obszar ok. 18,34 km², w tym:

użytki rolne: 17%,
użytki leśne: 33%.

Miasto stanowi 1,2% powierzchni powiatu.

Historycznie należy do Małopolski. Leżało w ziemi sandomierskiej, następnie w województwie sandomierskim. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa radomskiego, zaś przed 1975 r. do woj. kieleckiego.

Sąsiednie gminy

Jedlnia-Letnisko, Pionki, Garbatka-Letnisko, Zwoleń, Gózd

Historia

Fragment osiedla robotniczego przy Państwowej Wytwórni Prochu (1918–1935)

1391 – pierwsza wzmianka o młynach Pionka i Zagożdżon.
1660 – ilustracja wykazująca, iż młyny Zagożdżon i Pionka nie zostały uszkodzone podczas potopu szwedzkiego.
1775 – po raz pierwszy osadę młyńską Zagożdżon określono mianem wsi.
1885 – otwarcie linii kolejowej łączącej Pionki z Radomiem i Dęblinem.
1921 – powstał tartak w Zagożdżonie, późniejsze Zakłady Przemysłu Drzewnego w Pionkach.
1923 – początek budowy Państwowej Wytwórni Prochu w Zagożdżonie.
1925 – budowa nowego dworca kolejowego oraz siedziby kasy chorych w Zagożdżonie.
1926 – z inicjatywy Państwowej Wytwórni Prochu została powołana jednoklasowa szkoła powszechna (obecnie Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 1)^[5].
1927 – naczelnym dyrektorem Państwowej Wytwórni Prochu został Jan Prot, pełniący tę funkcję do 1939, zasłużony działacz miejski.
1928 – oddano do użytku siedzibę poczty.
1929 – duże inwestycje w mieście: stadion sportowy, Staw Górny, linia energetyczna z Zagożdżonu przez Radom do Skarżyska; erygowana zostaje pierwsza parafia.
1929 – 3 grudnia powstała Publiczna Dokształcająca Szkoła Zawodowa przy Państwowej Wytwórni Prochu w Zagożdżonie. Pierwszym dyrektorem został inż. Wacław Werner. Późniejsze Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego^[6].
1932 – zmiana nazwy Zagożdżonа na Pionki; połączenie wsi Pionki i Zagożdżon.
1933 – oddano do użytku budynek posterunku policji.
1936 – wrzesień, z inicjatywy mieszkańców Pionek, Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego powołało Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum Zrzeszenia Rodzicielskiego, późniejsze Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej^[7].
1937 – z inicjatywy Państwowej Wytwórni Prochu i przy jej pomocy budowany jest Szpital Rejonowy.
1939 – bombardowania Państwowej Wytwórni Prochu oraz samych Pionek (m.in. uszkodzony został kościół).
1941–1944 – istniał obóz pracy przymusowej dla ludności żydowskiej.
1943 – w styczniu ma miejsce wielka akcja sabotażowa, w wyniku której wysadzono w powietrze 5 t prochu.
1944 – rozstrzelanie przy ulicy Zwoleńskiej dziesięciu polskich patriotów.
1945 – 15 stycznia nastąpiło zakończenie okupacji niemieckiej^[8].
1945 – w wyniku wojny życie utraciło w Pionkach około 2000 osób.
1951 – 2 czerwca na potrzeby miejscowego przemysłu powołano wydział chemiczny, organizacyjne podporządkowany Wieczorowej Szkole Inżynierskiej w Radomiu. Funkcjonował do 1 października 1957 roku^[9].
1954 – 13 listopada Pionki uzyskały prawa miejskie^[8]. Dalsza rozbudowa miasta.
1955 – oddano do użytku ambulatorium dla przemysłowej służby zdrowia oraz oddział wewnętrzny szpitala rejonowego^[8].
1957 – wybudowany został dom kultury^[8].
1957 – Hufiec ZHP otrzymał własne pomieszczenia w których urządził harcówkę^[8].
1959 – 1 kwietnia zostało utworzone Przedsiębiorstwo Montażowe „Montoerg”.
1959 – z inicjatywy „Pronitu” powołano Robotniczą Spółdzielnię Lokatorską „Jedność”, która stała się zalążkiem dzisiejszej Pionkowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej^[8].
1959 – przy „Pronicie” utworzono szkołę przyzakładową szkolącą: tokarzy, frezerów i ślusarzy-mechaników^[a]^[9]. Późniejszy Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Jędrzeja Śniadeckiego.
1961 – naukę rozpoczęto w nowo wybudowanej w Szkole Podstawowej nr 3 przy ul. Leśnej^[9].
1967 – został powołany Zakład Doświadczalny Budowy i Montażu Instalacji Naukowo-Badawczych „Chemimetal” i Zakład Doświadczalny Budowy Aparatury Naukowo-Badawczej „Dozachem”.
1968 – 4 września naukę rozpoczęto w nowo wybudowanej Szkole Podstawowej nr 4 przy ul. Słowackiego^[b]^[9].
1974 – 30 maja uchwałą Miejskiej Rady Narodowej ustalono herb miasta^[c]^[8].
1975 – Pionki wchodzą w skład odtworzonego województwa radomskiego.
1975 – wybudowano nowy dom handlowy „Merkury”^[8].
1976 – ukończona została przebudowa zbiornika wodnego „Staw Górny”^[8].
1977 – pod torami linii kolejowej, obok dworca PKP Pionki Zachodnie oddano do użytku tunel dla pieszych^[8].
1978 – po raz pierwszy popłynął do pionkowskich mieszkań gaz^[8].
1978 – czerwiec, na stacji PKP Pionki Zachodnie zaczęły zatrzymywać się pociągi pospieszne^[8].
1978 – 22 lipca uruchomiono miejską komunikację autobusową^[8].
1998 – nieudana próba utworzenia powiatu pionkowskiego.

Zabytki

Zabytkowy budynek dawnej kasy chorych (czerwiec 2008)

Budynek Kasy Chorych z 1925
Dworzec kolejowy z 1925
Budynek Urzędu Miasta z 1927
Neobarokowy kościół św. Barbary z 1929-32
Dom „Pod łabędziami” z 1930^[d]
Budynek Kasyna z 1930
Budynek Posterunku policji i Poczty z 1933

Demografia

Dane z 2021 roku^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	16779	100	8841	52,7	7938	47,3
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	914,9		482,1		432,8

Transport

Kolejowy

Miasto ma połączenie kolejowe, zarówno pasażerskie i towarowe, z dużymi ośrodkami kolejowymi w Radomiu i Dęblinie. Przebiega tędy linia kolejowa 26, przy której zlokalizowana jest stacja kolejowa Pionki i przystanek kolejowy Pionki Zachodnie

Drogowy

Bezpośrednio przez miasto przechodzą drogi wojewódzkie: 787 i 691, zaś w niewielkiej odległości od Pionek przebiega droga wojewódzka 737. Miasto ma połączenie z drogami krajowymi: 12 i 7.

Komunikacja miejska

W Pionkach funkcjonuje komunikacja miejska składająca się obecnie z jednej linii miejskiej („A”).

Szkolnictwo

Szkoły podstawowe

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Stefana Żeromskiego, budynek a ul. Niepodległości 3, budynek b ul. Słowackiego 4
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2 im. Bolesława Prusa, ul. Kochanowskiego 14
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 5 im. Jana Pawła II, ul. Targowa 9

Szkoły ponadpodstawowe

Zespół Szkół im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Aleje Lipowe 23 (zał. 1936)^[10]
Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego im. M. Skłodowskiej-Curie, aleja Jana Pawła 7 [1]
- Liceum Ogólnokształcące
- Technikum
- Branżowa Szkoła I Stopnia
- Szkoła Policealna
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Jędrzeja Śniadeckiego, ul. Parkowa 6^[11]
- Liceum Ogólnokształcące
- Technikum
- Branżowa Szkoła I Stopnia
- Liceum dla Dorosłych
- Szkoła Policealna dla Dorosłych
- Szkoły Specjalne
- Zespół Wczesnego Wspomagania

Kultura

Miejski Ośrodek Kultury w którym jest:

Klub tańca
Akademia Plastyki
Akademia Muzyki
Młodzieżowa Grupa Teatralna "Czerwoniutkie"
Warsztaty Gitarowe
Uniwersytet Trzeciego Wieku
Zajęcia Hip-Hop

Organizacje

Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Chorym i Niepełnosprawnym im. Henryka Jordana
Pionkowski Hufiec Harcerzy „Darzbór”
Pionkowskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami
Społeczne Ognisko Muzyczne w Pionkach
Katolickie Stowarzyszenie Niepełnosprawnych Diecezji Radomskiej – Oddział Pionki
Związek Strzelecki Strzelec
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci- Środowiskowe Ognisko Wychowawcze
Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Pionki
Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu w Pionkach
Ochotnicza Straż Pożarna w Pionkach
Stowarzyszenie Azyl
Stowarzyszenie A Vista

Media

Telewizja Lokalna Kurier Pionkowski
Gazeta Internetowa Pionki24
Dwutygodnik samorządowy „Nad Zagożdżonką”
Redakcja | Pionki Today

Osiedla

Urząd miejski (czerwiec 2008)

W mieście zwyczajowo wyróżnia się osiedla:

Centralna Kolonia – TERYT 0973754,
Działki za stawem,
Nowa Kolonia,
Osiedle XXX-lecia,
Osiedle Chemiczna – TERYT 0973760
Osiedle Dębowa
Osiedle Leśników
Podgaje
Podgóry
Stara Kolonia

Turystyka

Jedną z głównych atrakcji turystycznych w regionie jest Puszcza Kozienicka, która graniczy z Pionkami. W lasach puszczy dominuje sosna z domieszką dębu, grabu i jodły. W tych lasach polowali polscy królowie. Przez puszczę przebiegają szlaki turystyczne umożliwiające wycieczki piesze i rowerowe. Planowane jest w przywrócenie kolejki wąskotorowej w lesie^{[potrzebny przypis]}.

Sport

Miejska Hala Sportowa w Pionkach (grudzień 2006)

Stadion Miejski w Pionkach
Miejska Hala Sportowa w Pionkach
Klub sportowy Proch Pionki (piłka nożna)
Klub sportowy Champion Pionki (piłka nożna)
Klub sportowy PTS Pionki (siatkówka)

Centrum Aktywności Lokalnej (CAL)

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół św. Barbary (lipiec 2012)

Kościół rzymskokatolicki:

Świadkowie Jehowy:

zbór Pionki (Sala Królestwa ul. Wspólna 21i)^[12]

Kościół Starokatolicki Mariawitów:

wierni przynależą do parafii Przemienienia Pańskiego w Wierzbicy

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie:

Breaza^[13]
Wysznewe^[14]

Osoby związane z Pionkami

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Pionkami.

Na pewnym etapie życia z miastem związani byli m.in. Kamila Porczyk, trzykrotna mistrzyni świata fitness, Wojciech Pestka (poeta, prozaik i tłumacz) czy Janusz Pindera (polski dziennikarz i komentator sportowy, ekspert bokserki).

Honorowi obywatele

Do 2016 tytuł honorowego obywatela miasta przyznano dwunastu osobom^[15]

Zasłużeni dla Miasta Pionki

Strona internetowa urzędu miejskiego wymienia również 18 osób uznanych za zasłużone dla miasta Pionki^[16]:

Zobacz też

gmina Pionki (1931–1954)

Uwagi

↑ Ze względu na dużą liczbę chętnych szkoła otrzymała w 1963 roku do swojej dyspozycji zaadaptowany budynek na Kolonii Centralnej, a w 1968 roku szkoła nowy budynek przy ulicy Spokojnej → Redakcja 1984a ↓, s. 4.
↑ Z inicjatywy załóg pionkowskich zakładów pracy (które opodatkowały się w wysokości 0,5 proc. od poborów zasadniczych) stworzono społeczny komitet budowy szkoły → Redakcja 1984a ↓, s. 4.
↑ Herb miasta Pionki, stanowi go głowa daniela koloru brązowego i wyrastające z niej liście dębowe koloru zielonego, symbolizujące położenie miasta w Puszczy Kozienickiej. Nad nimi wizerunek tarczy strzelniczej, która w latach międzywojennych stanowiła znak firmowy Państwowej Wytwórni Prochu. Wszystkie te elementy umieszczono na czerwonym kartuszu. → Cygan 1984 ↓, s. 2.
↑ Dom „Pod łabędziami” – Pałacyk przeznaczony na mieszkanie dla Dyrektora Technicznego Państwowej Wytwórni Prochu został wzniesiony (w stylu nawiązującym do renesansowej willi włoskiej i dworu polskiego) w 1930 r. wg projektu Eugeniusz Czyża. Po wojnie w budynku mieściły się różne instytucje, obecnie jest tu Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Przypisy

↑ Adam Duszyk: Radom i region w Centralnym Okręgu Przemysłowym. Radomskie Towarzystwo Naukowe, Radom 2007, s. 68.
↑ ^a ^b GUS - Bank Danych Lokalnych [online], bdl.stat.gov.pl [dostęp 2023-07-23] .
↑ Jerzy Kondracki, Andrzej Richling: Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, 1994.
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ r.f: Dokumenty szkoły w Zagożdżonie w Bibliotece Kongresu USA. [w:] Nad Zagożdżonką [on-line]. nadzagozdzonka.pl, 2017-07-10. [dostęp 2017-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-03)]. (pol.).
↑ Historia szkoły. [w:] Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Pionkach [on-line]. czerwone.edu.pl, 2017. [dostęp 2017-03-18]. (pol.).
↑ Iwona Maj: 80-lecie Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej. jubileusz.lopionki.pl. [dostęp 2017-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-26)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Cygan 1984 ↓, s. 2.
↑ ^a ^b ^c ^d Redakcja 1984a ↓, s. 4.
↑ Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej Aleje Lipowe 23 Pionki. [w:] Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej w Pionkach [on-line]. lopionki.pl. [dostęp 2017-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-27)]. (pol.).
↑ Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. J.Śniadeckiego w Pionkach. zsp2.website.pl, 2002–2004. [dostęp 2017-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2020-07-18] .
↑ Czy ktoś o tej rocznicy pamięta? Dzisiaj mija dokładnie 10 lat [online], pionki24.pl [dostęp 2017-11-26] .
↑ Podpisanie Umowy o współpracy międzyregionalnej pomiędzy miastami Wysznewe (Obwód Kijowski) i Pionki (Województwo Mazowieckie) – Aktualności – Ambasada Ukrainy w Rzeczypospolitej [online], poland.mfa.gov.ua [dostęp 2017-11-26] .
↑ Pionki (autor korporatywny), Pionki-Honorowi Obywatele Miasta [online], pionki.pl [dostęp 2024-11-28] (pol.).
↑ Pionki (autor korporatywny), Pionki–Zasłużeni dla miasta [online], pionki.pl [dostęp 2024-11-28] .

Bibliografia

Szkice z dziejów Pionek. Polskie Towarzystwo Historyczne, 2000. ISBN 83-914045-0-1.
Stanisław A. Traczyk: Pionki i okolice: przewodnik historyczno-krajoznawczy. Selbstverl. des Verf., 1995. ISBN 83-904149-0-2.
Piotr Matusak: Ruch oporu w przemyśle wojennym okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939–1945. Ministerstwo Obrony Narodowej, 1983. ISBN 83-11-06942-5.
Państwowa Wytwórnia Prochu i Materia·lów Kruszących w Pionkach: historia okresu międzywojennego, realia okupacji oraz perspektywy powojennej odbudowy zakładu w dokumentach z lat 1939–1944. Polskie Towarzystwo Historyczne., 2007.
Stanisław Alfred Traczyk: Od młynów do prochowni: historia Pionek i okolic do 1939 r.. 2008. ISBN 978-83-926792-4-0.
Jerzy Cygan. Pionki, 40 lat PRL, 30 lat Miasta. „Tygodnik Radomski”. Wydanie specjalne. Miasto tradycji i perspektyw Jerzy Cygan – Naczelnik Pionek, s. 2, lipiec 1984. Radom.
Redakcja. Pionki, 40 lat PRL, 30 lat Miasta. „Tygodnik Radomski”. Wydanie specjalne. Oświata – Sukcesy mimo kłopotów, s. 4, lipiec 1984. Radom.

Linki zewnętrzne

Pionki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 183 .
Zagożdżon, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 273 .
Publikacje PTH w Pionkach. pthpionki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-16)].
Oficjalna Strona Miasta
Dwutygodnik Nad Zagożdżonką
Niezależna gazeta miasta Pionki.

[10] Ze względu na dużą liczbę chętnych szkoła otrzymała w 1963 roku do swojej dyspozycji zaadaptowany budynek na Kolonii Centralnej, a w 1968 roku szkoła nowy budynek przy ulicy Spokojnej → Redakcja 1984a ↓, s. 4.

[11] Z inicjatywy załóg pionkowskich zakładów pracy (które opodatkowały się w wysokości 0,5 proc. od poborów zasadniczych) stworzono społeczny komitet budowy szkoły → Redakcja 1984a ↓, s. 4.

[12] Herb miasta Pionki, stanowi go głowa daniela koloru brązowego i wyrastające z niej liście dębowe koloru zielonego, symbolizujące położenie miasta w Puszczy Kozienickiej. Nad nimi wizerunek tarczy strzelniczej, która w latach międzywojennych stanowiła znak firmowy Państwowej Wytwórni Prochu. Wszystkie te elementy umieszczono na czerwonym kartuszu. → Cygan 1984 ↓, s. 2.

[13] Dom „Pod łabędziami” – Pałacyk przeznaczony na mieszkanie dla Dyrektora Technicznego Państwowej Wytwórni Prochu został wzniesiony (w stylu nawiązującym do renesansowej willi włoskiej i dworu polskiego) w 1930 r. wg projektu Eugeniusz Czyża. Po wojnie w budynku mieściły się różne instytucje, obecnie jest tu Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

[1] Adam Duszyk: Radom i region w Centralnym Okręgu Przemysłowym. Radomskie Towarzystwo Naukowe, Radom 2007, s. 68.

[spis-2] GUS - Bank Danych Lokalnych [online], bdl.stat.gov.pl [dostęp 2023-07-23] .

[3] Jerzy Kondracki, Andrzej Richling: Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, 1994.

[autonazwa1-4] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[Jedynka-5] r.f: Dokumenty szkoły w Zagożdżonie w Bibliotece Kongresu USA. [w:] Nad Zagożdżonką [on-line]. nadzagozdzonka.pl, 2017-07-10. [dostęp 2017-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-03)]. (pol.).

[Technikum_czerwone-historia-6] Historia szkoły. [w:] Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Pionkach [on-line]. czerwone.edu.pl, 2017. [dostęp 2017-03-18]. (pol.).

[LO-historia-7] Iwona Maj: 80-lecie Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej. jubileusz.lopionki.pl. [dostęp 2017-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-26)]. (pol.).

[CITEREFCygan19842-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Cygan 1984 ↓, s. 2.

[CITEREFRedakcja1984a4-9] Redakcja 1984a ↓, s. 4.

[LO-Pionki-14] Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej Aleje Lipowe 23 Pionki. [w:] Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej w Pionkach [on-line]. lopionki.pl. [dostęp 2017-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-27)]. (pol.).

[Technikum_zielone-15] Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. J.Śniadeckiego w Pionkach. zsp2.website.pl, 2002–2004. [dostęp 2017-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).

[16] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2020-07-18] .

[17] Czy ktoś o tej rocznicy pamięta? Dzisiaj mija dokładnie 10 lat [online], pionki24.pl [dostęp 2017-11-26] .

[18] Podpisanie Umowy o współpracy międzyregionalnej pomiędzy miastami Wysznewe (Obwód Kijowski) i Pionki (Województwo Mazowieckie) – Aktualności – Ambasada Ukrainy w Rzeczypospolitej [online], poland.mfa.gov.ua [dostęp 2017-11-26] .

[19] Pionki (autor korporatywny), Pionki-Honorowi Obywatele Miasta [online], pionki.pl [dostęp 2024-11-28] (pol.).

[20] Pionki (autor korporatywny), Pionki–Zasłużeni dla miasta [online], pionki.pl [dostęp 2024-11-28] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[a]

[b]

[c]

[d]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]