Naliściak srebrniak
Naliściak srebrniak[1], naliściak zielony[2] (Phyllobius (Dieletus) argentatus) – gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych i podrodziny Entiminae. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję.
| Phyllobius argentatus | |||||
| (Linnaeus, 1758) | |||||
| |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Nadrodzina | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Plemię | |||||
| Rodzaj | |||||
| Podrodzaj | |||||
| Gatunek |
naliściak srebrniak | ||||
| |||||
Taksonomia
edytujGatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1758 roku przez Karola Linneusza w dziesiątym wydaniu Systema Naturae pod nazwą Curculio cupreus. Jako miejsce typowe wskazano Europę[3].
Wygląd
edytujChrząszcz o ciele długości od 3,8 do 5,5 mm, włącznie z tarczką i odwłokiem pokrytym zielonymi łuskami[1][4], ponadto z wierzchu porośniętym jasnymi, odstającymi włoskami; krótsze i tylko trochę odstające włoski wyrastają z punktów w rzędach pokryw. Tak długi jak u wierzchołka szeroki i niewiele węższy od głowy ryjek ma podstawę z górną powierzchnią położoną w poziomie czoła, silne przewężenie pomiędzy nasadami czułków, a za przewężenie stromo załamuje się ku dołowi. Rowki na czułki mają formę nerkowatych, zamkniętych od przodu, niedochodzących do wierzchołka ryjka dołków. Pokrywy mają łuski okrągławe, a w tyle krótką i odgiętą listewkę. Odnóża mają zrośnięte pazurki. Ubarwienie odnóży zwykle cechuje się udami ciemniejszymi od goleni[4].
Ekologia i występowanie
edytuj
Owad ten rozsiedlony jest od nizin po regiel górny i połoniny. Zamieszkuje doświetlone stanowiska w lasach liściastych i mieszanych, skraje lasów, doliny rzek i potoków[5], zadrzewienia, parki, sady, ogrody i aleje. Imagines spotyka się od kwietnia[1] do lipca lub sierpnia[5]. Prowadzą aktywność dzienną[4]. Są polifagicznymi foliofagami. Żerują na liściach drzew i krzewów, w tym na brzozach, bukach, dębach, jabłoniach, klonach, wierzbach, topolach, dereniach[5], różach i śliwach[2]. Samica składa jaja w liczących od 9 do 15 sztuk klastrach pomiędzy zlepione wydzieliną gruczołów dodatkowych liście. Larwy przechodzą rozwój w glebie, odżywiając się korzeniami. W ostatnim, piątym stadium larwa zimuje, natomiast jej przepoczwarczenie następuje w marcu[5].
Gatunek palearktyczny[5][4]. W Europie stwierdzony został w niemal wszystkich krajach, z wyjątkiem kilku w jej części południowo-wschodniej[6]. Dalej na wschód sięga przez Kaukaz i Syberię do Japonii. W Polsce występuje pospolicie na obszarze całego kraju[5][4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Phyllobius argentatus – Naliściak srebrniak. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2019-12-30].
- ↑ a b Roman Kuntze. Krytyczny przegląd szkodników z rzędu chrząszczy zarejestrowanych w Polsce w latach 1919—1933. „Rocznik Ochrony Roślin”. 3 (2), 1936. Warszawa.
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 384. (łac.).
- ↑ a b c d e Stanisław Smreczyński: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 98b. Ryjkowce - Curculionidae. Podrodziny Otiorhynchidae, Brachyderinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1966, s. 50–58.
- ↑ a b c d e f B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 19. Chrząszcze – Coleoptera. Ryjkowce – Curculionidae, część 1. Warszawa: 1993.
- ↑ Phyllobius (Dieletus) argentatus. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-12-30].