Petr Fiala (ur. 1 września 1964 w Brnie[1]) – czeski politolog, wykładowca akademicki i polityk, w latach 2004–2011 rektor Uniwersytetu Masaryka, minister edukacji w latach 2012–2013, parlamentarzysta, od 2014 przewodniczący Obywatelskiej Partii Demokratycznej, od 2021 premier Czech.

Petr Fiala
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 września 1964
Brno

Premier Republiki Czeskiej
Okres

od 17 grudnia 2021

Przynależność polityczna

Obywatelska Partia Demokratyczna

Poprzednik

Andrej Babiš

Minister szkolnictwa, młodzieży i sportu Czech
Okres

od 2 maja 2012
do 10 lipca 2013

Przynależność polityczna

Obywatelska Partia Demokratyczna

Poprzednik

Josef Dobeš

Następca

Dalibor Štys

podpis
Odznaczenia
Order Księcia Jarosława Mądrego I klasy

Życiorys

edytuj

W 1988 ukończył studia z zakresu filologii czeskiej oraz historii sztuki na Uniwersytecie Jana Ewangelisty Purkyniego (w 1990 ponownie przemianowanym na Uniwersytet Masaryka). W 1989 doktoryzował się z zakresu filozofii[1]. Pracował jako historyk w muzeum regionalnym w Kromieryżu, współpracował w drugiej połowie lat 80. z opozycyjnymi środowiskami oświatowymi. Po przemianach politycznych był krótko dziennikarzem oraz wydawcą, powrócił następnie do działalności naukowej[2]. Od 1990 był związany zawodowo z macierzystą uczelnią, kierował katedrą politologii i wydziałem nauk społecznych. W 2002 objął stanowisko profesorskie. W latach 2004–2011 zajmował stanowisko rektora Uniwersytetu Masaryka, następnie do 2012 był prorektorem[1]. Przez dwa lata stał na czele czeskiej konferencji rektorów[2].

W 2011 został rządowym doradcą ds. edukacji. W maju 2012 wszedł w skład gabinetu Petra Nečasa jako minister szkolnictwa, młodzieży i sportu, kończąc urzędowanie wraz z całą radą ministrów w lipcu 2013. W tym samym roku Petr Fiala wstąpił do Obywatelskiej Partii Demokratycznej. Z jej ramienia w wyborach parlamentarnych uzyskał mandat deputowanego do Izby Poselskiej. W styczniu 2014 wybrany na funkcję przewodniczącego ODS[1]. W wyborach w 2017 i 2021 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję[3][4].

Po wyborach z 2021 pięć ugrupowań z dwóch koalicji wyborczych (ODS, KDU-ČSL, TOP 09, Piraci oraz Burmistrzowie i Niezależni) zawarły porozumienie celem utworzenia większościowego rządu z Petrem Fialą na czele[5]. 9 listopada 2021 prezydent Miloš Zeman powierzył mu misję utworzenia nowego rządu[6], a 28 listopada tegoż roku mianował go na funkcję premiera[7], 17 grudnia prezydent dokonał zaprzysiężenia pozostałych członków jego rządu, tym samym Petr Fiala rozpoczął urzędowanie na stanowisku premiera[8][9].

15 marca 2022, w trakcie inwazji Rosji na Ukrainę, wraz z premierem Polski Mateuszem Morawieckim, wicepremierem Polski Jarosławem Kaczyńskim oraz premierem Słowenii Janezem Janšą, udał się do Kijowa na spotkanie z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim; wizyta miała na celu wyrażenie wsparcia dla niepodległości Ukrainy[10].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Życie prywatne

edytuj

Żonaty z Janą, ojciec trójki dzieci[14]. Jest katolikiem, ochrzczony został w wieku 22 lat[15].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Petr Fiala. nasipolitici.cz. [dostęp 2015-07-13]. (cz.).
  2. a b Petr Fiala. vlada.gov.cz, 20 października 2011. [dostęp 2024-11-01]. (ang.).
  3. Volby 2017: Rozdělení mandátů a zvolení poslanci. idnes.cz. [dostęp 2017-10-22]. (cz.).
  4. Volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky konané ve dnech 8.10. – 9.10.2021. volby.cz. [dostęp 2021-10-09]. (cz.).
  5. Krzysztof Dębiec, Martyna Wasiuta: Przyszła koalicja rządząca w Czechach – program i kwestie personalne. osw.waw.pl, 9 listopada 2021. [dostęp 2021-12-16].
  6. Klára Beranová: Zeman pověřil Fialu jednáním o nové vládě. Ten už ji dávno sestavuje. novinky.cz, 9 listopada 2021. [dostęp 2021-11-10]. (cz.).
  7. Zeman jmenoval Fialu premiérem. V pondělí se začne scházet s ministry. seznamzpravy.cz, 28 listopada 2021. [dostęp 2021-12-07]. (cz.).
  8. Prezident republiky jmenoval členy nové vlády. hrad.cz, 17 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-17]. (cz.).
  9. Prezydent Zeman powołał nowy rząd Czech. bankier.pl, 17 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-17].
  10. Premierzy Polski, Czech i Słowenii spotkali się w Kijowie z premierem i prezydentem Ukrainy – Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. gov.pl, 15 marca 2022. [dostęp 2023-03-28].
  11. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №743/2022 Про нагородження П.Фіали орденом князя Ярослава Мудрого. president.gov.ua, 31 października 2022. [dostęp 2022-11-04]. (ukr.).
  12. Petr Fiala. muni.cz. [dostęp 2022-11-04]. (cz.).
  13. Prof. PhDr. Petr Fiala, Ph.D.. vut.cz. [dostęp 2022-11-04]. (cz.).
  14. Sametová láska předsedy ODS Petra Fialy: Rande na hřbitově, návrh a revoluce. denik.cz, 19 listopada 2019. [dostęp 2021-12-07]. (cz.).
  15. Luboš Palata: Petr Fiala. Kim jest nowy szef czeskiego rządu. dw.com, 29 listopada 2021. [dostęp 2021-12-07].