Groupe PSA
Groupe PSA (PSA, Peugeot Société Anonyme) – dawny francuski koncern motoryzacyjny powstały w 1976 roku w wyniku przejęcia przez Peugeota bankrutującego Citroëna. W styczniu 2021 roku sfinalizowana została fuzja z włosko-amerykańskim FCA, w wyniku której powstał nowy międzynarodowy konglomerat Stellantis[2].
Państwo | |
---|---|
Region | |
Siedziba | |
Data założenia |
1976[1] |
Data likwidacji |
2021[2] |
Forma prawna | |
Prezes | |
Dyrektor | |
Udziałowcy |
Dongfeng Motor (13,68%) |
Zatrudnienie |
208 780 (2019)[3] |
Dane finansowe (2020) | |
Przychody |
60,734 mld euro[4] |
Wynik operacyjny |
3,685 mld euro[4] |
Wynik netto |
2,173 mld euro[4] |
Aktywa |
73,510 mld euro[4] |
Kapitał zakładowy |
12,3 mld € (2012) |
Położenie na mapie Francji | |
48°46′25,968″N 2°13′03,504″E/48,773880 2,217640 | |
Strona internetowa |
Struktura koncernu
edytujMarki
edytuj- Citroën – francuska marka samochodów osobowych, dostawczych i sportowych produkowanych od 1919 roku,
- DS – francuska marka samochodów premium, w latach 2009–2014 funkcjonująca jako linia modelowa marki Citroën, następnie wydzielona jako oddzielna marka samochodowa,
- Opel – niemiecka marka samochodów osobowych, dostawczych i sportowych produkowanych od 1898 roku, w grupie PSA funkcjonuje od 2017 roku,
- Peugeot – francuska marka samochodów osobowych, dostawczych i sportowych produkowanych od 1889 roku,
- Vauxhall – brytyjska marka samochodów produkowanych od 1903 roku, w grupie PSA funkcjonuje od 2017 roku,
Zlikwidowane lub sprzedane
edytuj- Simca – francuska marka samochodów produkowanych w latach 1935–1987, w grupie PSA funkcjonowała od 1980 roku,
- Talbot – marka samochodów sprzedawanych z przerwami w latach 1903–1994, w grupie PSA funkcjonowała od 1978 roku,
- Panhard – francuska marka samochodów osobowych produkowanych w latach 1890–1967.
- Maserati – włoska marka samochodów sportowo-luksusowych, pierwotnie przeznaczona do likwidacji, finalnie sprzedana w 1975 roku.
Pozostałe przedsiębiorstwa
edytuj- Faurecia – producent i dostawca części samochodowych
- Gefco – przedsiębiorstwo logistyczne
- Banque PSA Finance – dostawca usług finansowych, głównie kredytów pod zakup samochodu
- Peugeot Motocycles – producent motocykli i skuterów
- Peugeot Citroën Moteurs (PCM) – przedsiębiorstwo handlowe
- Process Conception Ingénierie (PCI) – przedsiębiorstwo zajmujące się projektowaniem i realizacją systemów technologicznych
- Sevel – spółka j.v. PSA i FIAT produkujące samochody dostawcze
Historia
edytujKoncern powstał w 1976 roku[1] na skutek przejęcia przez Peugeota znajdującego się na skraju bankructwa Citroëna. Oba przedsiębiorstwa pozostały oddzielnymi markami, ale dzieliły się technologią i częściami. W 1978 roku koncern przejął borykający się z kłopotami europejski oddział Chryslera (powstały z połączenia francuskiego producenta Simca, brytyjskiego Rootes i hiszpańskiej Barreiros). W latach 1980. koncern przeszedł poważny kryzys finansowy, z powodu którego zlikwidowano marki przejęte od Chryslera. W 2013 roku ówczesny prezes koncernu Philippe Varin ogłosił plany o odsunięciu od siebie modeli obu marek by uniknąć wewnętrznej konkurencji, stawiając Citroëna poniżej Peugeota i wydzielając luksusową markę DS[5].
1 marca 2012 r. poinformowano o zawarciu strategicznego sojuszu z General Motors, który miał objąć 7% akcji francuskiego koncernu (udział rodziny Peugeot miał zmniejszyć się z 30 do 25%). Obaj partnerzy liczyli na oszczędności związane z wymianą platform, silników i pozostałych części, jednak już 12 grudnia 2013 roku General Motors ogłosiło sprzedaż swoich udziałów PSA i wycofanie się z porozumienia argumentując, że nie dało ono oczekiwanych korzyści, zachowując jednak współpracę technologiczną.
Od roku 2016 koncern PSA produkuje we francuskiej fabryce w Valenciennes model Toyota ProAce, będący bliźniaczą konstrukcją m.in. Peugeota Experta i Citroëna Jumpy. W fabryce w Vigo, w Hiszpanii od roku 2019 wytwarzana jest Toyota ProAce City będąca bliźniaczą konstrukcją Citroëna Berlingo, Peugeota Partnera i Opla Combo.
14 lutego 2017 roku oba koncerny wspólnie poinformowały o prowadzonych negocjacjach w sprawie przejęcia przez PSA od General Motors marki Opel oraz będącej jej brytyjskim odpowiednikiem marki Vauxhall. Oznaczało to wycofanie się koncernu GM z rynku europejskiego, który ponosił dotychczas straty z posiadania tych marek. Informacja ta wywołała zaniepokojenie związków zawodowych oraz rządów Niemiec i Wielkiej Brytanii obawiających się o utrzymanie produkcji i licznych miejsc pracy w tych krajach po dokonaniu transakcji[6][7]. 6 marca 2017 roku ogłoszono, że transakcja została sfinalizowana. Koncern PSA zapłacił GM kwotę 2,3 mld $, przejął w ten sposób 12 fabryk zatrudniających 40 tys. osób, stając się największym producentem samochodów w Europie za Volkswagenem[8].
W tym samym czasie koncern kupił prawa do indyjskiej marki Ambassador od Hindustan Motors[9]. Oznacza to powrót koncernu na rynek indyjski.
PSA posiada porozumienia o współpracy z Toyotą (wspólne platformy dla małych aut), BMW (silniki, skrzynie biegów i auta hybrydowe), Fiatem (wspólne platformy dla vanów), Fordem (silniki), Mitsubishi (auta elektryczne) oraz chińskimi Dongfeng i Chang’an (produkcja aut w Chinach).
W 2018 roku koncern zatrudniał na całym świecie 211 tys. osób, sprzedał 3,9 mln pojazdów, a jego przychody wyniosły 74 mld €[10].
Fuzja z FCA
edytuj31 października 2019 roku koncern PSA ogłosił plany połączenia się z dotychczas konkurencyjnym Fiat Chrysler Automobiles, w ramach czego powstać miał nowy motoryzacyjny gigant o wartości ok. 50 miliardów dolarów o strukturze udziałów 50:50[11].
W lipcu 2020 roku ogłoszono, że nowy koncern otrzyma nazwę Stellantis, która wywodzi się od łacińskiego czasownika „stello, stellare”, oznaczającego „lśnić jak gwiazda”[12]. Na czele nowego koncernu jako prezes funkcję objął John Elkann, natomiast Carlos Tavares , prezes Grupy PSA miał, zyskał stanowisko dyrektora generalnego. W skali światowej Stellantis jest czwartym największym tego typu podmiotem w branży motoryzacyjnej, ze sprzedażą ok. 4,16 miliona samochodów rocznie[13].
Z powodu Pandemii COVID-19, finalizacja fuzji została przesunięta z końca 2020 roku na początek 2021 roku[14]. Nowy podmiot gospodarczy Stellantis ostatecznie powstał 16 stycznia 2021 roku[15] po wyrażeniu zgody większości akcjonariuszy na połączenie FCA z Groupe PSA.
Fabryki koncernu
edytuj- Francja
- Sochaux (departament Doubs) – zatrudnienie 8000 osób[16], produkcja: Peugeot 308, Peugeot 3008, Peugeot 5008, DS 7 Crossback, Opel Grandland X
- Miluza (departament Haut-Rhin) – zatrudnienie: 1500 osób, produkcja: Peugeot 2008, Peugeot 508 II, DS 7 Crossback
- Poissy (departament Yvelines) – zatrudnienie: 7500 osób, produkcja: DS 3, Peugeot 208, DS 3 Crossback
- Carrières-sous-Poissy (departament Yvelines) – centrum badawcze jednostek napędowych, wspólne z japońskim Nidec
- Rennes (departament Ille-et-Vilaine) – produkcja: Peugeot 5008 II, Citroën C5 Aircross, e-Mehari
- Douvrin (departament Pas-de-Calais) – produkcja silników
- Trémery (departament Mozela) – produkcja silników
- Valenciennes (departament Nord) – zatrudnienie: 2000 osób, produkcja skrzyń biegów[17], Citroën Jumpy, Peugeot Expert, Opel Vivaro, Toyota ProAce
- Hordain/Lieu-Saint-Amand (departament Nord) – fabryka Sevel Nord
- Metz-Borny (departament Mozela) – produkcja skrzyń biegów
- Cormelles-le-Royal (departament Calvados) – produkcja wałów napędowych[18][19]
- Niemcy
- Rüsselsheim am Main – zatrudnienie: 4600 osób, produkcja: Opel Insignia, Opel Zafira
- Eisenach – zatrudnienie: 1800 osób[20], produkcja modeli Opel Adam, Opel Corsa
- Kaiserslautern – produkcja silników
- Dudenhofen – tor testowy Opla
- Polska
- Gliwice (OMP) – zatrudnienie: 2600 osób, produkcja: Opel Astra J, Opel Astra K
- Tychy – produkcja trzycylindrowych silników benzynowych 1.2 PureTech[21]
- Hiszpania
- Madryt – produkcja: Citroën C4 Cactus
- Saragossa – produkcja: Opel Mokka X, Opel Crossland X, Citroën C3 Aircross, Opel Corsa
- Vigo – produkcja: Peugeot 301, Citroën C-Elysée, Citroën C4 Picasso, Peugeot Partner, Citroën Berlingo, Opel Combo, Toyota ProAce City
- Portugalia
- Mangualde – produkcja: Peugeot Partner, Citroën Berlingo, Opel Combo
- Włochy
- Val di Sangro – produkcja: Peugeot Boxer, Citroën Jumper, Fiat Ducato (w ramach spółki Sevel)
- Wielka Brytania
- Ellesmere Port – zatrudnienie: 2200 osób, produkcja: Astra
- Luton – zatrudnienie: 1300 osób, produkcja: Opel-Vauxhall Vivaro
- Czechy
- Kolín – produkcja Peugeot 108, Citroën C1, Toyota Aygo (w partnerstwie z Toyotą)
- Słowacja
- Trnawa – produkcja: Peugeot 208, Citroën C3 III
- Węgry
- Szentgotthárd – produkcja silników do modeli Opla
- Rosja
- Kaługa – produkcja: Peugeot 408, Citroën C4, Peugeot Expert, Citroen Jumpy, Opel Vivaro
- Chiny
- Wuhan – produkcja: Peugeot 301, Peugeot 308, Peugeot 408, Peugeot 2008, Peugeot 3008, Citroën Elysée (w partnerstwie z Dongfeng)
- Shenzhen – produkcja modeli marki DS (w partnerstwie z Chang’an)
- Chengdu – produkcja: Peugeot 4008 (w partnerstwie z Dongfeng Motor)[22]
- Federacja Malajska
- Kuala Lumpur – produkcja: Peugeot 408, Peugeot 3008
- Gurun – produkcja: Peugeot 2008, Peugeot 3008, Peugeot 5008[23]
- Kazachstan
- Kustanaj – produkcja: Peugeot 301
- Iran
- Maroko
- Kenitra, fabryka otworzona w 2019, produkcja modelu Peugeot 208[24]
- Egipt
- Nigeria
- Kaduna – produkcja: Peugeot 301
- Brazylia
- Porto Real – produkcja: Peugeot 208, Peugeot 2008
- Argentyna
- Buenos Aires – produkcja: Peugeot 408
Historyczne fabryki Citroën
edytuj- Francja
- Javel (Paryż) – pierwsza i jedyna do 1921 fabryka marki Citroën, początkowo produkowała pociski, w 1919 zatrudniała 4500 osób, zrekonstruowana w 1933, zamknięta w 1975, produkowała m.in. Citroën Type A[25]
- Levallois (departament Hauts-de-Seine) – od 1921 produkowała m.in. Citroën Type C[26]
- Suresnes (departament Hauts-de-Seine) – od 1922 przeniesiono tam kuźnie z Javel, od 1926 produkcja pojazdów półgąsienicowych[26]
- Saint-Charles (Paryż) – atelier, gdzie od 1923 składane były skrzynie biegów[26]
- Saint-Ouen (departament Sekwana-Saint-Denis) – od 1924 fabryka produkowała stalowe karoserie do samochodów marki Citroën[26]
- Les Épinettes (Paryż) – od 1928 wspierała fabrykę w Saint-Ouen[26]
- Clichy (departament Hauts-de-Seine) – od 1924 umiejscowiono tam kuźnie i odlewnie, w pobliżu w Saint-Ouen, W Clichy ok. 40% siły roboczej stanowili imigranci, w tym 64% z Maghrebu, 10% z Polski, po 4% z Portugalii, Hiszpanii, Rosji i Włoch[26]
- Grenelle (Paryż) – od 1925 produkowała m.in. skrzynie biegów, dyferencjały i przednie osie[27]
- Gutenberg (Paryż) – od 1926 fabryka produkująca m.in. bloki silników[27]
- Aulnay-sous-Bois (departament Sekwana-Saint-Denis) – zamknięta w 2014, zatrudniała 3600 osób, produkowała m.in. Citroën C3
- Włochy Wielka Brytania Belgia Niemcy Polska
- 2015: 182 157
- 2016: 170 156
- 2017: 172 927
- 2018: 211 013
- 2019: 208 780
Przypisy
edytuj- ↑ a b Groupe PSA: 200 years of automotive and industrial history. groupe-psa.com. [dostęp 2019-05-12]. (fr.).
- ↑ a b Czwarty motoryzacyjny gigant świata powstanie 16 stycznia. Jest zgoda akcjonariuszy Dodano: przedwczoraj 07:221 02728. [dostęp 2021-01-07]. (pol.).
- ↑ a b Nombre total d’employés du groupe français PSA Peugeot Citroën à l’échelle mondiale entre 2013 et 2018. fr.statista.com. [dostęp 2019-05-12]. (fr.).
- ↑ a b c d Wyniki finansowe FCA i Groupe PSA za rok 2020. [dostęp 2021-04-12]. (pol.).
- ↑ PSA launches new brand strategy for Peugeot and Citroen, „Automotive News” [dostęp 2017-02-19] (ang.).
- ↑ PSA przejmie Opla? Niemcy i Brytyjczycy zaniepokojeni potencjalnym przejęciem, „Business Insider”, 15 lutego 2017 [dostęp 2017-02-19] (pol.).
- ↑ Zawierucha po ujawnieniu rozmów PSA-GM o Oplu – Motoryzacja – rp.pl [online] [dostęp 2017-02-19] .
- ↑ Opel sprzedany Francuzom. Za 2,3 mld dolarów | Moto, „TVN24 BiS” [dostęp 2017-03-06] (pol.).
- ↑ Krzysztof, Grupa PSA kupiła markę Ambassador, „FRANCUSKIE.PL”, 13 lutego 2017 [dostęp 2017-03-17] (pol.).
- ↑ PSA Performances: Key figures from the PSA Group, „Groupe PSA” [dostęp 2020-01-04] (ang.).
- ↑ Fiat Chrysler i grupa PSA chcą się połączyć w jeden koncern. [dostęp 2021-01-07]. (pol.).
- ↑ Fiat, Chrysler i Peugeot pod nową nazwą w jednym koncernie – Biznes, biznes.radiozet.pl, 1594 [dostęp 2020-07-19] (pol.).
- ↑ Wielka fuzja FCA i PSA. Fiat Chrysler i Peugeot łączą siły. Co to oznacza dla polskich fabryk? [online], auto.dziennik.pl [dostęp 2019-11-07] .
- ↑ Fiat Chrysler-PSA merger plans not delayed by virus crisis, Elkann says. [dostęp 2020-09-24]. (ang.).
- ↑ Fiat Chrysler i Peugeot przyspieszają fuzję. Nowy koncern – Stellantis – od 16 stycznia. [dostęp 2021-01-07]. (pol.).
- ↑ Julien Dupont-Calbo , PSA rétrécit son berceau de Sochaux, „lesechos.fr”, 8 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-08] (fr.).
- ↑ Fabien Pestiaux , Trith-Saint-Leger: Carlos Tavares en visite à l’usine PSA ce jeudi, „lavoixdunord.fr”, 8 stycznia 2019 [dostęp 2019-01-22] (fr.).
- ↑ Elodie Dardenne , PSA Caen va-t-il récupérer l’activité du site de Saint-Ouen?, „ouest-france.fr”, 13 listopada 2018 [dostęp 2019-03-10] (fr.).
- ↑ Benoît Le Breton , Près de Caen, PSA réduit sa surface, pas ses effectifs, „ouest-france.fr”, 9 marca 2018 [dostęp 2019-03-10] (fr.).
- ↑ Piotr Rudzki , Zakład Opla w Eisenach zagrożony, „rp.pl”, 17 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-19] (pol.).
- ↑ W tyskiej fabryce Opla rozpoczyna się produkcja jednego z najlepszych silników, „dziennikzachodni.pl”, 18 stycznia 2019 [dostęp 2019-01-22] (pol.).
- ↑ Nabil Bourassi , Malgré les difficultés, PSA inaugure une nouvelle usine en Chine, „latribune.fr”, 8 września 2016 [dostęp 2018-05-15] (fr.).
- ↑ Danny Tan , Stellantis takes full ownership of Naza’s Gurun plant, makes it ASEAN hub – CKD Peugeot 2008 this month [online], 1 listopada 2021 [dostęp 2024-04-24] (ang.).
- ↑ „Groupe PSA: Start of Production at the Kenitra Plant”, www.bloomberg.com, 4 maja 2020.
- ↑ Jacques Wolgensinger: André Citroën. Paris: Flammarion, 1991, s. 284. ISBN 2-08-066484-0.
- ↑ a b c d e f Jacques Wolgensinger: André Citroën. Paris: Flammarion, 1991, s. 285. ISBN 2-08-066484-0.
- ↑ a b c Jacques Wolgensinger: André Citroën. Paris: Flammarion, 1991, s. 286. ISBN 2-08-066484-0.
Bibliografia
edytuj- Zdzisław Podbielski, Pojazdy francuskie, Warszawa: WKiŁ, 1986 (Poznajemy Samochody Osobowe Świata), s. 223, ISBN 83-206-0568-7 .