Onikszty
Onikszty (lit. Anykščiai ⓘwymowa) – miasto w północnej Litwie (100 km od Wilna), nad rzeką Świętą. 9 tys. mieszkańców (2017) – zdecydowaną większość stanowią Litwini.
Onikszty | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Okręg | |||||
Populacja (2005) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
381 | ||||
Kod pocztowy |
LT-29001 | ||||
Położenie na mapie Litwy | |||||
55°32′N 25°06′E/55,533333 25,100000 | |||||
Strona internetowa |
Historia
edytujPierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1442 r.[1] W XVI w. w mieście dwór zbudował Mikołaj Radziwiłł. Największy rozwój Onikszty przeżywały w pierwszej połowie XIX w. – wybudowano kościół i dwie synagogi. Z 1873 pochodzi natomiast cerkiew prawosławna św. Aleksandra Newskiego[2].
Niedaleko miasteczka toczono walki podczas powstania listopadowego i styczniowego, a w samej miejscowości działała wytwórnia powstańczej broni. W 1902 powstała elektrownia wodna. W 1908 przebudowano miejscowy kościół (wybudowany w XVIII w.) pw. św. Mateusza na styl neogotycki. Świątynia ta jest najwyższym kościołem na Litwie – sięga 79 m. W trakcie II wojny światowej Niemcy zabili w Oniksztach ok. 1,5 tys. mieszkańców, głównie Żydów.
Z Onikszt pochodził Józef Abelewicz – polski duchowny rzymskokatolicki, pedagog, oraz Antanas Baranauskas – litewski poeta, biskup sejneński w latach 1897–1902.
Pod Oniksztami znajduje się też jedyne na Litwie Muzeum Konia (Arklio muziejus).
Współpraca zagraniczna
edytujCastelforte Włochy
Catonsville Stany Zjednoczone
Heek Niemcy
Madona Łotwa
Nepomuk Czechy
Gmina Ödeshögs Szwecja
Olaine Łotwa
Gmina Os Norwegia
Sejny Polska
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Baranauskas, Tomas. Drumstas vanduo Anykščių istorijos ištakose, Lituanistica, 2022, nr. 3 (129), p. 250-253.
- ↑ G. Szlewis, Православные храмы Литвы, Свято-Духов Монастыр, Vilnius 2006, ISBN 9986-559-62-6.
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona władz miejskich Onikszt
- Muzeum Konia
- Onikszty, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 534 .