2 Pułk Przedniej Straży Buławy Wielkiej Litewskiej
2 Pułk Przedniej Straży Buławy Wielkiej Litewskiej – oddział jazdy armii Wielkiego Księstwa Litewskiego wojska I Rzeczypospolitej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
Józef Jeleński |
| Ostatni |
August Kadłubiński |
| Działania zbrojne | |
| Powstanie kościuszkowskie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja |
patrz: stanowiska |
| Rodzaj wojsk | |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujSformowany w 1776 z chorągwi lekkich. W 1776 roku liczył etatowo 150 żołnierzy[1]. Początkowo pułk składał się z pięciu chorągwi w etatowej obsadzie 150 ludzi każda.
Lustracja dokonana w 1776 roku opisana została następująco[2]:
Iten pułk wrównym utrzymuje się nieporządku. Płace ieszcze mniejszą ma od Pierwszego, a przy Sztabie nad liczbę koni 16 nigdy więcej nie znajduje się. Konsystencja w Eyszyszkach dobra, ale za szczupła. Dodania więc sobie Jednego lub dwóch Starostw przyległych na rozszerzenie Kwater swych żąda.
Stan faktyczny według „raty marcowej” z 1777 roku wynosił 150 żołnierzy[1]. Pułk składał się ze sztabu i pięciu chorągwi: pułkownika, rtm. J. Micutty, rtm. K. Ciechanowieckiego, rtm. M. Abramowicza, rtm. S. Sągajłły[2].
Reformy sejmu czteroletniego przewidywały w 1789 przyrost liczebności wojsk do armii 100 tysięcznej. Nieco później zmniejszono jej etat do 65 tysięcy. Liczebność pułku została podniesiona początkowo do 514, a później do 612 osób i ten stan przetrwał do wybuchu powstania kościuszkowskiego[3].
Przy zachowaniu etatu z 1776, nowy zaciąg dla jednostki przewidywał 340 ludzi, co razem miało stanowić 490 żołnierzy w służbie[4].
Walki pułku
edytujJego żołnierze walczyli m.in. pod Pragą 4 listopada 1794[5].
Stanowiska
edytujŻołnierze pułku
edytujEtatową obsadę oficerską normował etat stutysięczny wojska, według którego w pułku powinni się znajdować: pułkownik, podpułkownik, dwóch majorów, kwatermistrz, audytor, dwóch adiutantów, czterech rotmistrzów z chorągwiami, czterech rotmistrzów sztabowych, ośmiu poruczników, ośmiu chorążych[6]. W korpusie oficerskim 44% było Tatarami[7].
Szefowie pułku[7]:
- Michał K. Ogiński (1768-1793)
- Szymon M. Kossakowski (1793-1794
Pułkownicy[7]:
- Michał Hołyński (1775-1778)
- Józef Jeleński (1778-1793)
- Augustyn Kadłubiski (1793-)[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. XXI.
- ↑ a b Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 186.
- ↑ Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 185.
- ↑ Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. XXII.
- ↑ a b c Gembarzewski 1925 ↓, s. 14.
- ↑ Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 163.
- ↑ a b c Machynia, Rakutis i Srzednicki 1999 ↓, s. 187.
Bibliografia
edytuj- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Mariusz Machynia, Valdas Rakutis, Czesław Srzednicki: Oficerowie wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego. Sztab, kawaleria, artyleria, wojska inżynieryjne i piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN 83-7188-239-4.