Okręty podwodne typu Naïade

Okręty podwodne typu Naïade – francuskie okręty podwodne z początku XX wieku. W latach 1903–1905 w stoczniach w Arsenal de Cherbourg, Arsenal de Toulon i Arsenal de Rochefort zwodowano dwadzieścia okrętów tego typu. Jednostki weszły w skład Marine nationale w latach 1904–1905. Wszystkie wycofano ze służby przed wybuchem I wojny światowej.

Okręty podwodne typu Naïade

Kraj budowy	Francja
Stocznia	Cherbourg, Tulon, Rochefort
Zbudowane	20
Użytkownicy	Marine nationale
Typ poprzedzający	Farfadet
Typ następny	„X”
Służba w latach	1904-1914
Wyrzutnie torpedowe: • zewnętrzne	2 x 450 mm
Załoga	12 oficerów i marynarzy
Wyporność:
• na powierzchni	70,5 tony
• w zanurzeniu	73,5 tony
Zanurzenie testowe	30 m
Długość	23,7 m
Szerokość	2,2 m
Zanurzenie	2,6 m
Napęd:
1 silnik benzynowy o mocy 57 KM 1 silnik elektryczny o mocy 95 KM 1 śruba
Prędkość: • na powierzchni • w zanurzeniu	7,25 węzła 6 węzłów
Zasięg:
• na powierzchni	powierzchnia: 200 Mm przy 5,5 w. zanurzenie: 30 Mm przy 4 w.

Projekt i dane taktyczno–techniczne

Okręty podwodne typu Naïade zamówione zostały na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1900 roku. Jednostki zostały zaprojektowane przez inż. Gastona Romazzottiego. Po raz pierwszy we francuskich okrętach podwodnych do napędu w położeniu nawodnym użyto silnika benzynowego, co jednak zaowocowało niewielkim zasięgiem.

Jednostki typu Naïade były małymi okrętami podwodnymi o konstrukcji jednokadłubowej. Długość całkowita wykonanych ze stali jednostek wynosiła 23,7 metra, szerokość 2,2 metra i zanurzenie 2,6 metra. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 70,5 tony, a w zanurzeniu 73,5 tony. Okręty napędzane były na powierzchni przez silnik benzynowy Panhard et Levassor o mocy 57 koni mechanicznych (KM). Napęd podwodny zapewniał silnik elektryczny SEE o mocy 95 KM. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 7,25 węzła na powierzchni i 6 węzłów w zanurzeniu. Zasięg wynosił 200 Mm przy prędkości 5,5 węzła w położeniu nawodnym oraz 30 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 30 metrów.

Okręty wyposażone były w dwie zewnętrzne wyrzutnie torped kalibru 450 mm, bez torped zapasowych. Załoga jednego okrętu składała się z 12 oficerów, podoficerów i marynarzy.

Budowa

Spośród dwudziestu okrętów typu Naïade trzy zbudowane zostały w Arsenale w Cherbourgu, jedenaście w Arsenale w Tulonie i sześć w Arsenale w Rochefort. Zwodowane zostały w latach 1903–1905, a do służby weszły w latach 1904–1905. Okręty otrzymały numery burtowe Q15-Q34. Koszt budowy pojedynczego okrętu wyniósł 365 000 franków.

Okręt	Stocznia	Wodowanie	Wejście do służby
„Naïade” (Q15)	Cherbourg	20 lutego 1904	1904
„Protée” (Q16)		8 października 1903
„Perle” (Q17)	Tulon	1 listopada 1903
„Esturgeon” (Q18)		8 stycznia 1904
„Bonite” (Q19)		6 lutego 1904
„Thon” (Q20)		18 marca 1904
„Souffleur” (Q21)		20 kwietnia 1903
„Dorade” (Q22)		5 listopada 1903
„Lynx” (Q23)	Cherbourg	24 listopada 1903
„Ludion” (Q24)	Tulon	18 marca 1904
„Loutre” (Q25)	Rochefort	25 sierpnia 1903
„Castor” (Q26)		5 listopada 1903
„Phoque” (Q27)		16 marca 1904
„Otarie” (Q28)		16 kwietnia 1904
„Méduse” (Q29)		15 czerwca 1904
„Oursin” (Q30)		26 września 1904	1905
„Grondin” (Q31)	Tulon	15 lipca 1904
„Anguille” (Q32)		8 sierpnia 1904
„Alose” (Q33)		12 października 1904
„Truite” (Q34)		14 kwietnia 1905

Przebieg służby

Okręty pełniły służbę na Morzu Śródziemnym i na wodach kanału La Manche. Skreślono je z listy floty 21 maja 1914 roku, z wyjątkiem wycofanych wcześniej „Esturgeona” (7 czerwca 1912 roku) i „Grondina” (8 maja 1913 roku).

Bibliografia

• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.). Brak numerów stron w książce
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.). Brak numerów stron w książce
• Ivan Gogin: NAÏADE submarines (1904 - 1905). NAVYPEDIA. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).