Niszczyciele typu Hunt

Niszczyciele typu Hunt – brytyjskie niszczyciele eskortowe z okresu II wojny światowej. Zbudowano 86 okrętów 4 wersji produkcyjnych, z czego 74 trafiły do Royal Navy, a 12 do sojuszniczych marynarek wojennych, w tym 3 do polskiej Marynarki Wojennej.

Niszczyciele typu Hunt

Kraj budowy	Wielka Brytania
Użytkownicy	Royal Navy (72) Polemiko Naftiko (7) Marynarka Wojenna (3) Norweska KMW (3) Wolna Francja (1) Po 1945: Deutsche Marine (3) Egipska Marynarka Wojenna (2) Ekwador (2) Kongelige Danske Marine (1) Indyjska Marynarka Wojenna (1) Izraelski Korpus Morski (1)
Wejście do służby	1939
Zbudowane okręty	86
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 1000-1170 t pełna: 1300-1500 t
Długość	85 m
Szerokość	9,6 m
Zanurzenie	2,5 m
Napęd	turbiny parowe o mocy łącznej 19 000 KM, 2 kotły parowe Admiralicji, 2 śruby
Prędkość	27 węzłów
Zasięg	3700 mil morskich przy prędkości 14 węzłów
Załoga	160
Uzbrojenie	6 dział 102 mm QF Mk XVI na podwójnych podstawach CP Mk XIX (3xII) 4 automatyczne działka plot 40 mm Vickers Mk VIII ("pom-pom"), poczwórnie sprzężone (1xIV) 2 – 4 automatycznych działek plot 20 mm Oerlikon zrzutnia i 2 miotacze bomb głębinowych (do 110 bomb głębinowych)

Historia

W połowie lat 30. w Wielkiej Brytanii podjęto decyzję o budowie na potrzeby Royal Navy dwóch podstawowych typów niszczycieli. Pierwsze to klasyczne duże silnie uzbrojone okręty przystosowane do współpracy z innymi jednostkami floty, drugi – mniejsze i słabiej uzbrojone jednostki przystosowane do zadań eskortowych. Zaprojektowane w 1938 jednostki typu Hunt były przeznaczone głównie do wykonywania misji eskortowych w rejonie Morza Północnego i Morza Śródziemnego. Większość jednostek została zamówiona w ramach programu wojennego po wybuchu II wojny światowej. Projekt systematycznie ulepszano, czego efektem były 3 (I-III) nieznacznie różniące się między sobą serie produkcyjne.

Wersje

• Type I – pierwsza wersja produkcyjna, zbudowano 20 jednostek
• Type II – zwiększono szerokość jednostek, dzięki czemu wzmocniono uzbrojenie m.in. poprzez większą liczbę zabieranych bomb głębinowych. Do jednostek tego typu należały m.in.: ORP „Krakowiak”, „Kujawiak”, „Ślązak”. Łącznie zbudowano 36 jednostek tego typu.
• Type III – okręty tego typu zostały przystosowane do działań w rejonie Morza Śródziemnego, dodano m.in. wyrzutnie torped. Od 1941 do służby weszło 27 jednostek tego typu.
• Type IV – zbudowano 2 jednostki tego typu.

Lista okrętów

Typ I:

Nazwa	Uwagi
HMS „Atherstone”
HMS „Berkeley”	uszkodzony przez lotnictwo 19 sierpnia 1942 (operacja Jubilee); dobity przez własne okręty
HMS „Cattistock”
HMS „Cleveland”	zatonął w czerwcu 1957 podczas drogi do stoczni złomowej
HMS „Cotswold”	w marcu 1943 uczestniczył w kolizji z trałowcem HMS „St. Donats”, który w jej wyniku zatonął
HMS „Cottesmore”	sprzedany Egiptowi w 1950, służył jako „Ibrahim el Awal”, „Mohamed Ali el Kebir” i „Port Said”
HMS „Eglinton”
HMS „Exmoor”	zatopiony przez niemiecki ścigacz torpedowy S-30 25 lutego 1941
HMS „Fernie”
HMS „Garth”	zatopił niemiecki ścigacz torpedowy S-71 17 lutego 1943
HMS „Hambledon”	poważnie uszkodzony przez minę w październiku 1940, wyremontowany; brał udział w zatopieniu U-223
HMS „Holderness”
HMS „Mendip”	wypożyczony Chinom w 1948, służył jako „Lin Fu”; sprzedany Egiptowi w 1949 („Mohamed Ali”, „Ibrahim al-Awal”); zdobyty przez Izrael w 1956 („Haifa”)
HMS „Meynell”	sprzedany Ekwadorowi w październiku 1954, służył jako „Presidente Velasco Ibarra”
HMS „Pytchley”
HMS „Quantock”	sprzedany Ekwadorowi w październiku 1954, służył jako „Presidente Alfaro”
HMS „Quorn”	zatopiony przez motorówkę wybuchową typu Linse lub „żywą torpedę” typu Neger 3 sierpnia 1944
HMS „Southdown”
HMS „Tynedale”	zatopiony przez U-Boota U-593 12 grudnia 1943
HMS „Whaddon”

Typ II:

Nazwa	Uwagi
HMS „Avon Vale”	uszkodzony przez włoskie lotnictwo w styczniu 1943; brał udział w zatopieniu niemieckich korwet UJ-202 i UJ-208. Przekazany Grecji jako „Aegean” w marcu 1944, transfer nie doszedł do skutku
HMS „Badsworth”	wypożyczony (16 listopada 1944) a następnie sprzedany (1945) Norwegii, służył jako „Arendal”
HMS „Beaufort”	wypożyczony (1952) a następnie sprzedany (1956) Norwegii, służył jako „Haugesund”
HMS „Bedale”	wypożyczony przed ukończeniem budowy Polskiej Marynarce Wojennej 30 kwietnia 1942, służył jako ORP „Ślązak”; zwrócony w 1946, przekazany Indiom w 1953 („Godavari”)
HMS „Bicester”	brał udział w zatopieniu U-443
HMS „Blackmore”	wypożyczony Danii w 1952, służył jako „Esbern Snare”
HMS „Blankney”	brał udział w zatopieniu U-131, U-434, U-450 i U-371
HMS „Blencathra”	brał udział w zatopieniu U-450 i U-223
HMS „Bramham”	uszkodzony przez lotnictwo w październiku 1942, wyremontowany. Wypożyczony Grecji w marcu 1943, służył jako „Themistoklis”; zwrócony w listopadzie 1959
HMS „Brocklesby”
HMS „Calpe”	brał udział w zatopieniu U-593. Sprzedany Danii 28 lutego 1952, służył jako „Rolf Krake”
HMS „Chiddingfold”	wypożyczony (1954) a potem sprzedany (1959) Indiom, służył jako „Ganga”
HMS „Cowdray”	przekazany Grecji jako „Admiral Hastings” w marcu 1944, transfer nie doszedł do skutku
HMS „Croome”	zatopił włoski okręt podwodny „Maggiore Baracca”, brał udział w zatopieniu U-372
HMS „Dulverton”	brał udział w zatopieniu U-559. Uszkodzony przez lotnictwo 13 listopada 1943, dobity przez własne okręty
HMS „Eridge”	brał udział w zatopieniu U-568
HMS „Exmoor”	ex-HMS „Burton”; brał udział w zatopieniu U-131 i U-450. Sprzedany Danii w lipcu 1952, służył jako „Valdemar Sejr”
HMS „Farndale”	zatopił włoski okręt podwodny „Ammiraglio Caracciolo” (grudzień 1941)
HMS „Grove”	brał udział w zatopieniu U-587. Zatopiony 12 czerwca 1942 przez U-77
HMS „Heythrop”	zatopiony 20 marca 1942 przez U-652
HMS „Hursley”	brał udział w zatopieniu włoskiego okrętu podwodnego „Narvalo” i U-562. Wypożyczony Grecji w grudniu 1943, służył jako „Kriti”; zwrócony w listopadzie 1959
HMS „Hurworth”	brał udział w zatopieniu U-568 i U-559. Zatopiony na minie 22 października 1943
HMS „Lamerton”	brał udział w zatopieniu włoskiego okrętu podwodnego „Ferraris” i U-443. Wypożyczony Indiom w kwietniu 1953, służył jako „Gomati”
HMS „Lauderdale”	wypożyczony Grecji w maju 1946, służył jako „Aigaion”; zwrócony w listopadzie 1959
HMS „Ledbury”
HMS „Liddesdale”	brał udział w zatopieniu U-453
HMS „Middleton”
HMS „Oakley”,	wypożyczony przed ukończeniem budowy Polskiej Marynarce Wojennej w maju 1941, służył jako ORP „Kujawiak”. Zatopiony przez minę 16 czerwca 1942
HMS „Oakley”	pierwotna nazwa HMS „Tickham”. Sprzedany Niemieckiej Republice Federalnej w 1958, służył jako „Gnieisenau”
HMS „Puckeridge”	zatopiony 6 września 1943 przez U-617
HMS „Silverton”	wypożyczony przed ukończeniem budowy Polskiej Marynarce Wojennej, służył jako ORP Krakowiak”; zwrócony w 1946
HMS „Southwold”	zatopiony na minie 24 marca 1942
HMS „Tetcott”	brał udział w zatopieniu U-372
HMS „Wheatland”	brał udział w zatopieniu włoskiego okrętu podwodnego „Asteria”, U-443 i niemieckich korwet UJ-202 i UJ-208
HMS „Wilton”
HMS „Zetland”	sprzedany Norwegii w 1954, służył jako „Tromsø”

Typ III:

Nazwa	Uwagi
HMS „Airedale”	uszkodzony 15 czerwca 1942 przez lotnictwo, dobity przez własne okręty
HMS „Albrighton”	sprzedany Niemieckiej Republice Federalnej w listopadzie 1957, służył jako „Raule”.
HMS „Aldenham”	brał udział w zatopieniu U-587. Zatopiony na minach 14 grudnia 1944
HMS „Belvoir”
HMS „Blean”	zatopiony 11 grudnia 1942 przez U-443
HMS „Bleasdale”
HMS „Bolebroke”	wypożyczony przed ukończeniem budowy Grecji, służył jako „Pindos”, brał udział w zatopieniu U-458. Zwrócony w 1959
HMS „Border”	wypożyczony przed ukończeniem budowy Grecji, służył jako „Adrias”. Ciężko uszkodzony na minie 22 października 1943, nie wrócił do służby
HMS „Catterick”	wypożyczony w 1946 Grecji, służył jako „Hastings”
HMS „Derwent”	ciężko uszkodzony przez lotnictwo 19 marca 1943, nie wrócił do służby
HMS „Easton”	brał udział w zatopieniu włoskiego okrętu podwodnego „Asteria” i U-458
HMS „Eggesford”	sprzedany Niemieckiej Republice Federalnej w 1957, służył jako „Brommy”
„Eskdale”	wypożyczony Norwegii; zatopił niemiecki stawiacz min „Sperrbrecher-144” w grudniu 1942. Zatopiony 14 kwietnia 1943 przez niemiecki ścigacz torpedowy
„Glaisdale”	wypożyczony Norwegii. Brał udział w zatopieniu trałowca M-153. Uszkodzony na minie 23 czerwca 1944, wyremontowany w 1946, służył jako „Narvik”
HMS „Goathland”	ciężko uszkodzony na minie 24 lipca 1944, nie wrócił do służby
HMS „Haldon”	wypożyczony Francji, służył jako „La Combattante”. Zatopiony na minie 23 lutego 1945 (a nie jak poprzednio uważano po storpedowaniu przez miniaturowy okręt podwodny)
HMS „Hatherleigh”	wypożyczony przed ukończeniem budowy Grecji, służył jako „Kanaris”. Zwrócony w 1959
HMS „Haydon”
HMS „Holcombe”	zatopiony 12 grudnia 1943 przez U-593
HMS „Limbourne”	ciężko uszkodzony przez niemieckie torpedowce 23 października 1943, dobity przez własne okręty (bitwa koło Sept Îles)
HMS „Melbreak”	brał udział w zatopieniu trałowca M-153
HMS „Modbury”	wypożyczony przed ukończeniem budowy Grecji, służył jako „Miaoulis”. Zwrócony w 1960
HMS „Penylan”	zatopiony 3 grudnia 1942 przez niemiecki ścigacz torpedowy
HMS „Rockwood”	ciężko uszkodzony przez lotnictwo 11 listopada 1943, nie wrócił do służby
HMS „Stevenstone”
HMS „Talybont”
HMS „Tanatside”	wypożyczony Grecji w 1946, służył jako „Adrias” (II)
HMS „Wensleydale”	brał udział w zatopieniu trałowca M-153, U-671 i U-413. Uszkodzony w kolizji z jednostką desantową 21 listopada 1944, nie wrócił do służby

Typ IV:

Nazwa	Uwagi
HMS „Brecon”
HMS „Brissenden”

Bibliografia

• Marek Twardowski, Niszczyciele typu Hunt pod polską banderą, Morza Statki i Okręty, nr 6/1998, ISSN 1426-529X

Linki zewnętrzne

• www.uboat.net (ang.)