U-587
U-587 – niemiecki okręt podwodny typu VIIC z okresu II wojny światowej. Wyporność okrętu wynosiła 769 ton w położeniu nawodnym i 871 ton pod wodą, a jego główną bronią było 14 torped kalibru 533 mm wystrzeliwanych z pięciu wewnętrznych wyrzutni. Jednostka rozwijała na powierzchni prędkość ponad 17 węzłów, osiągając zasięg 8500 Mm przy prędkości 10 węzłów.
Siostrzana jednostka U-587 – U-660 | |
Klasa | |
---|---|
Typ | |
Historia | |
Stocznia | |
Położenie stępki |
31 października 1940 |
Wodowanie |
23 lipca 1941 |
Kriegsmarine | |
Nazwa |
U-587 |
Wejście do służby |
11 września 1941 |
Zatopiony |
27 marca 1942 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Długość |
67,1 metra |
Szerokość |
6,2 metra |
Zanurzenie |
4,74 metra |
Zanurzenie testowe |
100 metrów |
Rodzaj kadłuba | |
Materiał kadłuba | |
Napęd | |
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 3200 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 750 KM 2 śruby | |
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Zasięg |
na powierzchni: 8500 Mm przy 10 węzłach |
Sensory | |
GHG, S-Gerät | |
Uzbrojenie | |
początkowo: 1 działo kal. 88 mm 1 działko plot. kal. 20 mm 14 torped | |
Wyrzutnie torpedowe |
5 × 533 mm |
Załoga |
44 |
Jednostka została zwodowana 23 lipca 1941 roku w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu, a 11 września 1941 roku wcielono ją do służby w Kriegsmarine. Pływając w składzie 6. Flotylli U-Bootów, okręt odbył dwa patrole bojowe, podczas których zatopił cztery statki o łącznej pojemności 22 734 BRT oraz uzbrojony trawler o pojemności 655 BRT. U-587 został zatopiony bombami głębinowymi 27 marca 1942 roku na południowy zachód od Irlandii przez brytyjskie niszczyciele HMS „Grove” , HMS „Aldenham” , HMS „Volunteer” i HMS „Leamington” .
Projekt i budowa
edytujJednostki typu VIIC były kolejnym ewolucyjnym ulepszeniem najliczniej budowanych w Niemczech okrętów typu VII. Poprzednik – typ VIIB – miał zbyt mały zasięg i za mało miejsca pod pokładem, by móc zainstalować sonar[1][2]. Opracowany w 1938 roku projekt nowego okrętu różnił się od poprzedniej wersji m.in. zwiększoną grubością blach kadłuba sztywnego (z 16 do 18,5 mm, co zwiększyło maksymalną głębokość zanurzenia z 200 metrów do 250–280 metrów), przedłużeniem kadłuba o 60 cm i kiosku o 30 cm oraz powiększeniem zbiorników paliwa o 5,4 m³, co poprawiło zasięg[3][4]. Powiększone rozmiary pozwoliły na instalację aktywnego sonaru S-Gerät , uzupełniając pasywny Gruppenhorchgerät (GHG)[1][2]. Do zakończenia wojny do służby weszło 568 okrętów typu VIIC[5][6] .
U-587 zamówiono 16 stycznia 1940 roku[7][8]. Został zbudowany w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu jako jeden z 171 okrętów typu VIIC zamówionych w tej wytwórni[9][10]. U-587 otrzymał numer stoczniowy 87 (Werk 87)[8][11][a]. Stępkę okrętu położono 31 października 1940 roku, a zwodowany został 23 lipca 1941 roku[7][8].
Dane taktyczno-techniczne
edytujU-587 był średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[12]. Długość całkowita wynosiła 67,1 metra, szerokość 6,2 metra i zanurzenie 4,74 metra[6][13]. Wysokość (od stępki do szczytu kiosku) wynosiła 9,6 metra[6] . Wykonany ze stali pancernej CM 351 Kruppa o grubości 18,5 mm kadłub sztywny miał 50,5 metra długości i 4,7 metra szerokości[6][14]. Podzielony był grodziami na sześć przedziałów wodoszczelnych: (od dziobu): I – przedział torpedowy ze sterami głębokości oraz GHG, II – przedział akumulatorów wraz z pomieszczeniami załogi, magazynem amunicji i toaletą, III – centrala z pomieszczeniem wielofunkcyjnym (mieszczącym drugą baterię akumulatorów, pomieszczenia załogi i kambuz), IV – przedział silników spalinowych, V – przedział silników elektrycznych, VI – rufowy przedział torpedowy ze sterami kierunku i głębokości[15]. Kadłub ciśnieniowy otoczony był kadłubem lekkim wykonanym z blach o grubości 4–8 mm[16]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 769 ton, a w zanurzeniu 871 ton[13][17][b].
Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki wysokoprężne Krupp-Germaniawerft F46 z doładowaniem o łącznej mocy 3200 KM przy 470-490 obr./min, a pod wodą poruszał się dzięki dwóm silnikom elektrycznym prądu stałego BBC GG UB720/8 o łącznej mocy 750 KM przy 295 obr./min[13][11] . Dwa wały napędowe obracały dwie śruby, zapewniając maksymalną prędkość 17–17,6 węzła na powierzchni i 7,6 węzła w zanurzeniu[13][11] . Zasięg wynosił 8500 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym (3250 Mm przy prędkości maksymalnej) oraz 80 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą (130 Mm przy 2 węzłach)[13][18]. Zbiorniki mieściły 113,47 tony paliwa, a energia elektryczna magazynowana była w dwóch bateriach akumulatorów AFA 33 MAL 800 E po 62 ogniwa o łącznej pojemności 9160 Ah, masie 62 tony i czasie rozładowania 20 godzin[18]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia okrętu wynosiła 100 metrów, a głębokość zgniecenia 250–280 metrów[11][19].
Okręt wyposażony był w pięć wyrzutni torped kalibru 533 mm (cztery na dziobie i jedną rufową), z łącznym zapasem 14 torped (wymiennie okręt mógł przenosić 26 min typu TMA lub 39 min typu TMB)[20][21]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kalibru 88 mm SK C/35 L/45, z zapasem amunicji wynoszącym 220–250 naboi oraz pojedyncze działko przeciwlotnicze kalibru 20 mm C/38 L/65[6][20]. Jednostka wyposażona też była w pasywny sonar GHG i aktywny S-Gerät , a do obserwacji służyły dwa peryskopy Zeissa: bojowy i nocny[11][22].
Załoga okrętu składała się z czterech oficerów oraz 40 podoficerów i marynarzy[18][23][c].
Służba
edytujU-587 został wcielony do służby w Kriegsmarine 11 września 1941 roku[7][8]. Dowództwo okrętu objął kpt. mar. (niem. Kapitänleutnant) Ulrich Borcherdt , dowodzący uprzednio U-8[25] . U-Boot otrzymał numer poczty polowej M 19 451[8]. Do 1 stycznia 1942 roku załoga jednostki przechodziła szkolenie w składzie 6. Flotylli U-Bootów, operując z Gdańska[7][8].
Pierwszy rejs bojowy
edytuj1 stycznia 1942 roku U-587 osiągnął gotowość bojową, pozostając nadal w składzie 6. Flotylli U-Bootów[7] . 8 stycznia wyszedł z Kilonii, udając się w swój pierwszy wojenny atlantycki rejs[26] . W dniach 15–24 stycznia wchodził w skład wilczego stada „Robbe”[27] . 31 stycznia po 24 dniach spędzonych w morzu okręt dotarł do Saint-Nazaire[27] .
Drugi rejs bojowy i utrata okrętu
edytuj12 lutego U-587 wyszedł z Saint-Nazaire na swój drugi patrol na Atlantyku[8][28] . 15 lutego 1942 roku o godzinie 1:00 okręt podwodny w odległości około 300 Mm na północny zachód od przylądka Finisterre po dwóch dniach poszukiwań uratował płynących na pontonie pięciu niemieckich lotników z załogi Focke-Wulfa Fw 200 C-4 F8+FL z KG 40 , który został zestrzelony 13 lutego ogniem przeciwlotniczym z trójmasztowego żaglowca[28][29]. 18 lutego lotnicy zostali przekazani na pokład powracającego do bazy U-130[28] . 24 lutego okręt podwodny wystrzelił niecelną torpedę w kierunku płynącego na końcu konwoju ON-67 statku ratowniczego „Toward”[30]. Tego samego dnia o godzinie 10:55 U-587 zatopił za pomocą torpedy i działa pokładowego zbudowany w 1935 roku brytyjski motorowy zbiornikowiec „Anadara” o pojemności 8009 BRT, płynący pod balastem w tym konwoju[24][31] . Statek, trafiony wcześniej dwiema torpedami przez U-558 , zatonął ostatecznie na pozycji 43°57′N 44°45′W/43,950000 -44,750000, a na jego pokładzie zginęła cała, licząca 62 osoby załoga (w tym ośmiu artylerzystów)[24][31] .
1 marca dowódca okrętu kpt. mar. Ulrich Borcherdt otrzymał awans na stopień kmdra ppor. (niem. Korvettenkapitän)[25] . 3 marca U-587 wystrzelił torpedy w stronę portu w St. John’s na Nowej Fundlandii, lecz nie zanotowano trafień[28] . 6 marca na południe od Nowej Fundlandii okręt storpedował i zatopił zbudowany w 1905 roku grenlandzki parowiec „Hans Egede” o pojemności 900 BRT, płynący z Ivittuut do Filadelfii (na pozycji 46°00′N 55°30′W/46,000000 -55,500000; w wyniku ataku zginęła cała załoga składająca się z 24 osób)[24][32] . Dwa dni później na tych samych wodach U-Boot zatopił w ataku torpedowym zbudowany w 1936 roku brytyjski uzbrojony trawler ZOP HMS „Northern Princess” (4.06) o pojemności 655 BRT[d], płynący z Londonderry do USA[24][33] . Okręt zatonął na pozycji 45°22′N 55°59′W/45,366667 -55,983333, a na jego pokładzie zginęła cała załoga składająca się z czterech oficerów i 34 marynarzy[33] . 9 marca o godzinie 18:45 w odległości około 470 Mm od Halifaxu U-587 wystrzelił dwie torpedy w stronę płynącego pod balastem z prędkością 7 węzłów marudera z konwoju ON-68, zbudowanego w 1920 roku greckiego parowca „Lily” o pojemności 5719 BRT[24][34] . Jedna z nich trafiła w prawą burtę części rufowej, co spowodowało zatonięcie statku w ciągu sześciu minut bez możliwości wysłania sygnału SOS na pozycji 43°32′N 54°14′W/43,533333 -54,233333[24][34] . Licząca 32 osoby załoga opuściła jednostkę w dwóch łodziach ratunkowych, które zostały odnalezione 13 marca przez kanadyjską korwetę HMCS „Sackville” (K181) (trzy osoby zmarły z powodu wychłodzenia i zostały pochowane w morzu)[34] . Podczas operowania na wodach kanadyjskich U-Boot atakowany był dziewięć razy przez okręty eskortowe i samoloty[35]. 23 marca na przybliżonej pozycji 47°00′N 37°00′W/47,000000 -37,000000 okręt zatopił dryfujący wrak zbudowanego w 1938 roku brytyjskiego motorowego zbiornikowca „Diala” o pojemności 8106 BRT (płynącego pod balastem), uszkodzonego 15 stycznia w ataku torpedowym przeprowadzonym przez U-553 podczas ataku na konwój ON-52[24][36] .
27 marca, podczas ataku na WS-17 na południowy zachód od Irlandii, U-587 został zaatakowany bombami głębinowymi przez brytyjskie niszczyciele HMS „Grove” , HMS „Aldenham” , HMS „Volunteer” i HMS „Leamington”[7][8]. W 44. dniu patrolu U-Boot zatonął na pozycji 47°21′N 21°39′W/47,350000 -21,650000 wraz z całą, liczącą 42 osoby załogą[7][28] .
Podsumowanie działalności bojowej
edytujU-587 odbył dwa patrole bojowe, spędzając w morzu 68 dni[26] . W ich trakcie zatopił cztery statki o łącznej pojemności 22 734 BRT oraz uzbrojony trawler ZOP o pojemności 655 BRT[7] . Na pokładach zatopionych i uszkodzonych jednostek zginęło 127 osób, w tym 62 na brytyjskim zbiornikowcu „Anadara”[31][37] . Pełne zestawienie strat przedstawia poniższa tabela[37] :
Data | Nazwa | Państwo | Tonaż[e] | Los jednostki |
---|---|---|---|---|
24 lutego 1942 | „Anadara” | Wielka Brytania | 8009 | zatopiony |
6 marca 1942 | „Hans Egede” | Grenlandia | 900 | zatopiony |
8 marca 1942 | HMS „Northern Princess” (4.06) | Royal Navy | 655 | zatopiony |
9 marca 1942 | „Lily” | Grecja | 5719 | zatopiony |
23 marca 1942 | „Diala” | Wielka Brytania | 8106 | zatopiony |
RAZEM | zatopione: | 5 |
Uwagi
edytuj- ↑ U-587 ↓ podaje, że okręt zbudowano pod numerem stoczniowym 563.
- ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 242 podaje wyporność 749/851 ton; Rössler 1989 ↓, s. 335 i Miller 2000 ↓, s. 27 761/865 ton, zaś Gogin 2024 ↓ i Showell 2006 ↓, s. 81 769/1070 ton.
- ↑ W momencie zatopienia U-587 na jego pokładzie przebywały 42 osoby[7][24].
- ↑ Ponieważ uzbrojone trawlery były pierwotnie jednostkami cywilnymi, podana jest ich pojemność brutto, występująca w źródłach, zamiast wyporności podawanej standardowo dla jednostek wojennych.
- ↑ Tonaż statków handlowych i innych cywilnych jednostek podany jest w tonach rejestrowych brutto.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rössler 1989 ↓, s. 115.
- ↑ a b Borowiak 2009a ↓, s. 89.
- ↑ Rössler 1989 ↓, s. 115–116.
- ↑ Borowiak 2009a ↓, s. 90–91.
- ↑ Borowiak 2009a ↓, s. 94.
- ↑ a b c d e VIIC ↓.
- ↑ a b c d e f g h i U-587 ↓.
- ↑ a b c d e f g h Borowiak 2009b ↓, s. 360.
- ↑ Blohm & Voss ↓.
- ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 206.
- ↑ a b c d e Gogin 2024 ↓.
- ↑ Borowiak 2009a ↓, s. 78.
- ↑ a b c d e Möller i Brack 2004 ↓, s. 73.
- ↑ Borowiak 2009a ↓, s. 92, 113.
- ↑ Borowiak 2009a ↓, s. 113, 120–132.
- ↑ Borowiak 2009a ↓, s. 114.
- ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 209.
- ↑ a b c Borowiak 2009a ↓, s. 93.
- ↑ Borowiak 2009a ↓, s. 91.
- ↑ a b Borowiak 2009a ↓, s. 92.
- ↑ Miller 2000 ↓, s. 27.
- ↑ Borowiak 2009a ↓, s. 126.
- ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 242.
- ↑ a b c d e f g h Borowiak 2009b ↓, s. 361.
- ↑ a b Ulrich Borcherdt ↓.
- ↑ a b patrole ↓.
- ↑ a b patrol 1 ↓.
- ↑ a b c d e patrol 2 ↓.
- ↑ Blair 1998 ↓, s. 536–537.
- ↑ Blair 1998 ↓, s. 537.
- ↑ a b c Anadara ↓.
- ↑ Hans Egede ↓.
- ↑ a b HMS Northern Princess ↓.
- ↑ a b c Lily ↓.
- ↑ Blair 1998 ↓, s. 539.
- ↑ Diala ↓.
- ↑ a b uboatsucc ↓.
Bibliografia
edytuj- Clay Blair: Hitlera wojna U-Bootów. Myśliwi 1939–1942. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-26-3.
- Mariusz Borowiak: Żelazne rekiny Dönitza. T. 1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2009. ISBN 978-83-7020-400-6.
- Mariusz Borowiak: Żelazne rekiny Dönitza. T. 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2009. ISBN 978-83-7020-406-8.
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Ivan Gogin: "VIIC" type seagoing submarines (1940–1944). Navypedia. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Anadara. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Blohm & Voss, Hamburg. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Diala. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Hans Egede. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: HMS Northern Princess (4.06). uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Korvettenkapitän Ulrich Borcherdt. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Lily. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Patrol info for U-587. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Patrol info for U-587. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Patrols by U-587. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Ships hit by U-587. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Type VIIC. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: U-587. uboat.net. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
- David Miller: U-Boats: History, Development and Equipment, 1914–1945. London: Conway Maritime Press, 2000. ISBN 978-0851777900. (ang.).
- Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats: From 1904 to the Present. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Eberhard Rössler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9. (ang.).
- Jak Mallmann Showell: The U-Boat Century: German Submarine Warfare 1906–2006. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-241-2. (ang.).