Nektarniki
Nektarniki[2], cukrzyki[3] (Nectariniidae) – rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes), obejmująca około stu czterdziestu gatunków ptaków[2][4][5]. Występują w Afryce, południowej Azji i Oceanii, jeden gatunek – nektarnik ciemnogardły (Cinnyris jugularis) – także w Australii[4][6].
| Nectariniidae[1] | |||
| Vigors, 1825 | |||
 Nektarnik stalowy (Nectarinia asiatica) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina |
nektarniki | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Nectarinia Illiger, 1811 | |||
| Rodzaje | |||
| |||
Charakterystyka
edytujSą to małe ptaki z silnie zaznaczonym dymorfizmem płciowym, samce są ubarwione bardzo kolorowo, często połyskliwie. Odżywiają się głównie nektarem, czasami, zwłaszcza w sezonie lęgowym, polują na owady.
Nektarniki zajmują taką samą niszę ekologiczną w Afryce i Azji co kolibry w Ameryce i miodojady w Australii. Na skutek ewolucji konwergentnej te trzy bliżej ze sobą niespokrewnione grupy ptaków są bardzo podobne w wyglądzie zewnętrznym i zachowaniu.
Większość przedstawicieli nektarników potrafi zawisać w powietrzu podobnie jak kolibry, jednakże czynią to znacznie rzadziej, wolą pobierać nektar, siedząc na gałęzi.
Systematyka
edytujTakson blisko spokrewniony z kwiatówkami (Dicaeidae)[7][8][9][10][11][12][13][5]. Do rodziny należą następujące rodzaje[2]:
- Arachnothera Temminck, 1826
- Kurochkinegramma Kashin, 1978 – jedynym przedstawicielem jest Kurochkinegramma hypogrammicum (S. Müller, 1843) – nektarzyn
- Chalcoparia Cabanis, 1851 – jedynym przedstawicielem jest Chalcoparia singalensis (J.F. Gmelin, 1789) – nektarzyk czerwonouchy
- Deleornis Wolters, 1977
- Anthreptes Swainson, 1832
- Hedydipna Cabanis, 1851
- Anabathmis Reichenow, 1905
- Dreptes Reichenow, 1914 – jedynym przedstawicielem jest Dreptes thomensis (Bocage, 1889) – nektarnik posępny
- Anthobaphes Cabanis, 1851 – jedynym przedstawicielem jest Anthobaphes violacea (Linnaeus, 1766) – nektarnik przylądkowy
- Cyanomitra Reichenbach, 1853
- Chalcomitra Reichenbach, 1853
- Leptocoma Cabanis, 1851
- Nectarinia Illiger, 1811
- Drepanorhynchus G.A. Fischer & Reichenow, 1884 – jedynym przedstawicielem jest Drepanorhynchus reichenowi G.A. Fischer, 1884 – nektarnik złocisty
- Cinnyris Cuvier, 1816
- Aethopyga Cabanis, 1851
Przypisy
edytuj- ↑ Nectariniidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Nectariniidae Vigors, 1825 – nektarniki – Sunbirds (wersja: 2024-10-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-02].
- ↑ Encyklopedia Powszechna PWN. T. 3. M-R. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 245.
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dippers, leafbirds, flowerpeckers, sunbirds. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-02]. (ang.).
- ↑ a b John H. Boyd III: Nectariniidae: Sunbirds. [w:] Aves—A Taxonomy in Flux: Version 3.02a [on-line]. John Boyd's Home Page. [dostęp 2020-11-22]. (ang.).
- ↑ Sunbirds (Nectariniidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
- ↑ J.G. Groth. Molecular phylogenetics of finches and sparrows: consequences of character state removal in cytochrome b sequences. „Molecualar Phylogenetics and Evolution”. 10 (3), s. 377–390, 1998. PMID: 10051390. (ang.).
- ↑ P.G.P. Ericsona, U.S. Johansson. Phylogeny of Passerida (Aves: Passeriformes) based on nuclear and mitochondrial sequence data. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 29 (1), s. 126–138, 2003. (ang.).
- ↑ F.K. Barker, A. Cibois, P. Schikler, J. Feinstein, J. Cracraft. Phylogeny and diversification of the largest avian radiation. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 101 (30), s. 11040–11045, 2004. DOI: 10.1073/pnas.0401892101. (ang.).
- ↑ P. Beresford, F.K. Barker, P.G. Ryan, T.M. Crowe. African endemics span the tree of songbirds (Passeri): Molecular systematics of several evolutionary 'enigmas'. „Proceedings of the Royal Society B”. 272, s. 849–858, 2005. DOI: 10.1098/rspb.2004.2997. (ang.).
- ↑ K.A. Jønsson, J. Fjeldså. A phylogenetic supertree of oscine passerine birds (Aves: Passeri). „Zoologica Scripta”. 35, s. 149–186, 2006. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2006.00221.x. ISSN 0300-3256.
- ↑ U.S. Johansson, J. Fjeldså, R.C.K. Bowie. Phylogenetic relationships within Passerida (Aves: Passeriformes): A review and a new molecular phylogeny based on three nuclear intron markers. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 48 (3), s. 858–876, 2008. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.05.029. (ang.).
- ↑ J. Fjeldså, M. Irestedt, P.G.P. Ericson, D. Zuccon. The Cinnamon Ibon Hypocryptadius cinnamomeus is a forest canopy sparrow. „Ibis”. 152 (4), s. 747–760, 2010. DOI: 10.1111/j.1474-919X.2010.01053.x. (ang.).