Nektarnik przylądkowy
Nektarnik przylądkowy[5] (Anthobaphes violacea) – gatunek małego ptaka z rodziny nektarników (Nectariniidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Anthobaphes. Występuje endemicznie w Republice Południowej Afryki, nie jest jednak zagrożony. Nie wyróżnia się podgatunków[6].
| Anthobaphes violacea[1] | |||
| (Linnaeus, 1766) | |||
 Samiec | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
nektarnik przylądkowy | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Morfologia
edytuj
Długość ciała wynosi około 16,5 cm, w tym ogona 8,1 cm. Skrzydło mierzy 5,7 cm. U samca głowa, gardło i kark ciemne, wykazują zielononiebieski i fioletowy połysk. Pierś i górna część brzucha pomarańczowe. Dziób czarniawy, nieznacznie zagięty. Skrzydła brązowe, lotki posiadają żółte obrzeżenia chorągiewek zewnętrznych. Sterówki ubarwione podobnie jak lotki. Nogi ciemnoszare. Samica w większości szarozielona, na kuprze żółtawa. Jej dziób mierzy około 1,5 cm (krótszy niż samca), skok 1,6 cm[7].
Zasięg występowania
edytujCałkowity zasięg występowania (Extent of occurrence, EOO) szacowany na 177 000 km² i obejmuje południową część RPA. Środowisko życia stanowią zakrzewienia z roślinnością twardolistną[8].
Pożywienie
edytujŻywi się głównie nektarem roślin z rodzajów Protea, Erica, Leonotis, Mimetes oraz gatunków Liparia spherica, Lobostemon fructicosus, Tecoma capensis, Lobelia pinifolia oraz Watsonia tabularis. Prócz tego zjada małe bezkręgowce, jak muchówki i pająki[9].
Lęgi
edytujSezon lęgowy jest zmienny w zależności od zasięgu, obejmuje wszystkie miesiące. Gniazdo buduje jedynie samica przez około 15–18 dni. Ma kształt owalny z bocznym wejściem. Budulec stanowią patyczki, wrzosy, miękkie włókna roślinne oraz pajęczyny jako spoiwo. Wyściółkę stanowi puch roślinny. W lęgu 1–2 jaja. Inkubacja trwa 13–16 dni. Wysiaduje jedynie samica. Młode opuszczają gniazdo po 14–22 dniach od wyklucia. Wracają do niego spać przez kolejne 5–15 dni[9].
Status
edytujIUCN uznaje nektarnika przylądkowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na niszczenie jego siedlisk[4][8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Anthobaphes violacea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Anthobaphes, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-12-08] (ang.).
- ↑ Orange-breasted Sunbird (Anthobaphes violacea). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-07)]. (ang.).
- ↑ a b Anthobaphes violacea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Nectariniidae Vigors, 1825 – nektarniki – Sunbirds (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-08].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dippers, leafbirds, flowerpeckers, sunbirds. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-08]. (ang.).
- ↑ Edgar Leopold Layard & Richard Bowdler Sharpe: The Birds of South Africa. 1875–1884, s. 309.
- ↑ a b Species factsheet: Anthobaphes violacea. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-02-08]. (ang.).
- ↑ a b P.A.R. Hockey, W.R.J. Dean & P.G. Ryan: Roberts - Birds of Southern Africa. Wyd. VII. The Trustees of the John Voelcker Bird Book Fund, 2005. ISBN 0-620-34053-3.
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).