Cinnyris
rodzaj ptaków
Cinnyris – rodzaj ptaków z rodziny nektarników (Nectariniidae).
| Cinnyris | |||
| Cuvier, 1816[1] | |||
-_Male_(Breeding)_feeding_on_Kapok_(Ceiba_pentandra)_in_Kolkata_I_IMG_3108.jpg) Nektarnik stalowy (C. asiaticus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Cinnyris | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Certhia chalybea Linnaeus, 1766 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Rozmieszczenie geograficzne
edytujRodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce, Azji i Australazji[5].
Morfologia
edytujDługość ciała 9–19 cm; masa ciała 4–24 g (samce są z reguły nieco cięższe od samic)[6].
Systematyka
edytujRodzaj zdefiniował w 1816 roku francuski przyrodnik Georges Cuvier w publikacji własnego autorstwa poświęconej klasyfikacji królestwa zwierząt, wraz z podstawami ich historii naturalnej i wprowadzeniem do anatomii porównawczej[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)[7] nektarnik czerwonopręgi (C. chalybeus).
Etymologia
edytuj- Cinnyris: gr. κιννυρις kinnuris ‘mały ptak’ wspomniany przez Hezychiusza, wciąż nie zidentyfikowany[8].
- Aidemonia: gr. αιδημων aidēmōn, αιδημονος aidēmonos ‘skromny, poważny, wstydliwy’, od αιδεομαι aideomai ‘być wstydliwym’[9]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie)[10]: Certhia cuprea Shaw, 1812.
- Notiocinnyris: gr. νοτιος notios ‘południowy’, od νοτος notos ‘południe’; rodzaj Cinnyris Cuvier, 1816[11]. Gatunek typowy (poprawiony przez późniejsze oznaczenie)[11]: Certhia afra Linnaeus, 1766.
- Aethocinnyris: lapsus słowny nazwy Notiocinnyris Roberts, 1922 (por. gr. αηθης aēthēs ‘dziwny’; rodzaj Cinnyris Cuvier, 1816)[12].
Podział systematyczny
edytujDo rodzaju należą następujące gatunki[13]:
- Cinnyris chloropygius (Jardine, 1842) – nektarnik oliwkowobrzuchy
- Cinnyris minullus Reichenow, 1899 – nektarnik drobny
- Cinnyris neergaardi C.H.B. Grant, 1908 – nektarnik natalski
- Cinnyris manoensis Reichenow, 1907 – nektarnik buszowy
- Cinnyris gertrudis Grote, 1926 – nektarnik dwuobrożny
- Cinnyris afer (Linnaeus, 1766) – nektarnik krasnopierśny
- Cinnyris stuhlmanni Reichenow, 1893 – nektarnik górski
- Cinnyris ludovicensis (Bocage, 1868) – nektarnik wyżynny
- Cinnyris reichenowi Sharpe, 1891 – nektarnik złotoboczny
- Cinnyris chalybeus (Linnaeus, 1766) – nektarnik czerwonopręgi
- Cinnyris regius Reichenow, 1893 – nektarnik królewski
- Cinnyris mediocris Shelley, 1885 – nektarnik dwuwstęgi
- Cinnyris usambaricus Grote, 1922 – nektarnik modrorzytny
- Cinnyris fuelleborni Reichenow, 1899 – nektarnik lśniący
- Cinnyris moreaui W.L. Sclater, 1933 – nektarnik sawannowy
- Cinnyris loveridgei E. Hartert, 1922 – nektarnik masajski
- Cinnyris rockefelleri Chapin, 1932 – nektarnik zbroczony
- Cinnyris pulchellus (Linnaeus, 1766) – nektarnik piękny
- Cinnyris melanogastrus (G.A. Fischer & Reichenow, 1884) – nektarnik czarnobrzuchy
- Cinnyris mariquensis A. Smith, 1836 – nektarnik czarnoskrzydły
- Cinnyris shelleyi Alexander, 1899 – nektarnik czarnorzytny
- Cinnyris congensis (van Oort, 1910) – nektarnik kongijski
- Cinnyris erythrocercus (Hartlaub, 1857) – nektarnik ozdobny
- Cinnyris nectarinioides Richmond, 1897 – nektarnik ostrosterny
- Cinnyris bifasciatus (Shaw, 1812) – nektarnik purpurowowstęgi
- Cinnyris tsavoensis van Someren, 1922 – nektarnik opalizujący
- Cinnyris chalcomelas Reichenow, 1905 – nektarnik spiżowy
- Cinnyris pembae Reichenow, 1905 – nektarnik fioletowowstęgi
- Cinnyris bouvieri Shelley, 1877 – nektarnik tęczowy
- Cinnyris osea Bonaparte, 1856 – nektarnik palestyński
- Cinnyris habessinicus (Hemprich & Ehrenberg, 1828) – nektarnik epoletowy
- Cinnyris coccinigastrus (Latham, 1801) – nektarnik wspaniały
- Cinnyris johannae J. Verreaux & E. Verreaux, 1851 – nektarnik leśny
- Cinnyris superbus (Shaw, 1809) – nektarnik rudobrzuchy
- Cinnyris rufipennis (Jensen, 1983) – nektarnik rdzawoskrzydły
- Cinnyris oustaleti (Bocage, 1878) – nektarnik angolski
- Cinnyris talatala A. Smith, 1836 – nektarnik zielonogrzbiety
- Cinnyris venustus (Shaw, 1799) – nektarnik fioletowy
- Cinnyris fuscus Vieillot, 1819 – nektarnik żałobny
- Cinnyris ursulae (Alexander, 1903) – nektarnik kameruński
- Cinnyris batesi Ogilvie-Grant, 1908 – nektarnik jednobarwny
- Cinnyris cupreus (Shaw, 1812) – nektarnik miedziany
- Cinnyris asiaticus (Latham, 1790) – nektarnik stalowy
- Cinnyris jugularis (Linnaeus, 1766) – nektarnik ciemnogardły
- Cinnyris buettikoferi E. Hartert, 1896 – nektarnik morelowy
- Cinnyris solaris (Temminck, 1825) – nektarnik słoneczny
- Cinnyris sovimanga (J.F. Gmelin, 1788) – nektarnik pstrobrzuchy
- Cinnyris humbloti A. Milne-Edwards & Oustalet, 1885 – nektarnik pstrogłowy
- Cinnyris comorensis W. Peters, 1864 – nektarnik komorski
- Cinnyris coquerellii (Hartlaub, 1860) – nektarnik samotny
- Cinnyris dussumieri (Hartlaub, 1861) – nektarnik żółtoplamy
- Cinnyris notatus (Statius Müller, 1776) – nektarnik malgaski
- Cinnyris lotenius (Linnaeus, 1766) – nektarnik długodzioby
Przypisy
edytuj- ↑ a b G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation: pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 1. Paryż: Chez Déterville, 1817, s. 411. (fr.).
- ↑ Scansoriae. The Climbers. – Les Grimpeurs. – Die Klettervögel. C. Picidae. The Woodpeckers. – Les Pics. – Die Spechte. B. Tenuirostres. The Suctorial-Birds. – Les Tenuirostres. – Die Dünschnäbler. W: H.G.L. Reichenbach: Handbuch der speciellen Ornithologie. Dresden & Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1854, s. 284. (niem.).
- ↑ Roberts 1922 ↓, s. 253.
- ↑ Roberts 1922 ↓, s. 254.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dippers, leafbirds, flowerpeckers, sunbirds. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-04]. (ang.).
- ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Sunbirds and Spiderhunters (Nectariniidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Cinnyris, DOI: 10.2173/bow.nectar1.01 [dostęp 2024-12-04] (ang.).
- ↑ P.J. Selby: A Catalogue of the generic and sub-generic types of the class Aves arranged according to the natural system, with separate lists, distinguishing the various quarters of the globe in which they are to be procured. Newcastle: T. and J. Hodgson, 1840, s. 33. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cinnyris [dostęp 2022-01-15].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Aidemonia [dostęp 2022-01-15].
- ↑ G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 137. (ang.).
- ↑ a b The Key to Scientific Names ↓, Notiocinnyris [dostęp 2022-01-15].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Aethocinnyris [dostęp 2022-01-15].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Nectariniidae Vigors, 1825 – nektarniki – Sunbirds (wersja: 2024-10-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-04].
Bibliografia
edytuj- A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), s. 187–272, 1922. (ang.).
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).