Mieczysław Chłapowski
Mieczysław Pius Chłapowski (ur. 1 września 1874 w Kopaszewie[1], zm. 23 października 1939 w Kościanie) – polski działacz społeczny, członek Naczelnej Rady Ludowej w 1918 roku[2], ziemianin.
Życiorys
edytujSyn Kazimierza i Anny z Chłapowskich[1], brat Kazimierza Rafała. Kształcił się w gimnazjum w Tarnopolu i Chyrowie. Studiował w Krakowie i Berlinie[1]. Przez kilkadziesiąt lat (od 1896) gospodarował w majątku rodzinnym Kopaszewo: opracował wiele nowych metod w zakresie uprawy, walki z chwastami, nawożenia i doprowadził majątek do wysokiej dochodowości. Prowadził również działalność społeczną: w 1919 z ramienia Naczelnej Rady Ludowej działał w Bydgoszczy, później był prezesem Centralnego Towarzystwa Gospodarczego (w latach 1923–1926) i przewodniczącym zarządu Towarzystw Kółek Rolniczych, a po zjednoczeniu tych organizacji wchodził w skład Rady Głównej Wielkopolskiego Towarzystwa Kółek Rolniczych.
Od 1926 stał na czele kuratorium Fundacji Sułkowskich w Rydzynie, gdzie zainicjował odbudowę zamku, przeznaczonego na potrzeby szkoły (otwartej w 1928). Działał w szeregu organizacji gospodarczych – Stowarzyszeniu Plantatorów Buraka Cukrowego Wielkopolski i Pomorza (z siedzibą w Poznaniu – przewodniczący), Biurze Ekonomicznym Izb i Organizacji Rolniczych oraz Przemysłu Rolnego (województwa poznańskiego i pomorskiego), Radzie Banku Polskiego. Był także prezesem rady nadzorczej „Dziennika Poznańskiego”. Zajmował się działalnością charytatywną.
W 1937 roku był członkiem Koła Bydgoszcz-Wyrzysk Wielkopolskiego Związku Ziemian[3].
Po zajęciu Wielkopolski przez Niemców został aresztowany; zginął rozstrzelany na rynku w Kościanie w grupie kilkunastu polskich zakładników. Wg innych źródeł – pisze o tym pierwszy prezes działającej podczas okupacji Rady Głównej Opiekuńczej [RGO] Adam Ronikier[4] – w Kościanie miano rozstrzelać 60 Polaków w odwecie za zabójstwo Niemca. Mieczysław Chłapowski z Kopaszewa wraz z Janem Szołdrskim z Psarskiego postanowili ofiarować swoje życie w zamian za uwolnienie tych 60 zakładników, którzy z rozkazu niemieckiego burmistrza w Kościanie mieli zostać rozstrzelani 8 września 1939 r. Po długich targach z burmistrzem ich ofiara została przyjęta w zamian za zwolnienie 30 zakładników. Ronikier uważa, że ten czyn dwóch obywateli ziemskich powinien być zapisany złotymi zgłoskami w naszej pamięci[4].
Po wojnie został pochowany w mauzoleum ofiar wojny w Kościanie. Z małżeństwa z Wandą Potworowską (1882–1959) miał syna Dezyderego (autora m.in. sylwetek członków rodziny Chłapowskich w Wielkopolskim Słowniku Biograficznym, 1981).
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[6]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 98.
- ↑ Dziennik Poznański, nr 281, rocznik 60, 7 grudnia 1918 roku, [b.n.s]
- ↑ Spis członków Wielkopolskiego Związku Ziemian, Poznań 1937, s. 26.
- ↑ a b Adam Ronikier, Pamiętniki 1939–1945, Wydawnictwo Literackie 2001, s. 88–89.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 23.
Bibliografia
edytuj- Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa ; Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981. ISBN 83-01-02722-3.