Mieczysław Biskupski (1886–1942)
Mieczysław Biskupski (ur. 6 listopada 1886 w Warszawie, zm. 10 grudnia 1942 w KL Auschwitz) – polski prawnik, korporant, oficer II Korpusu Polskiego w Rosji, rotmistrz Wojska Polskiego, urzędnik państwowy, oficer A.K.
 Mieczysław Biskupski (ok. 1910) | |
 rotmistrz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
21 września 1881 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
10 grudnia 1942 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1913, |
| Siły zbrojne | |
| Formacja |
6 Dywizja Kawalerii Imperium Rosyjskiego, |
| Jednostki |
15 Pułk Huzarów Imperium Rosyjskiego, |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
| Późniejsza praca |
zastępca naczelnika wydziału komunikacji i kurierów dyplomatycznych Ministerstwa Spraw Zagranicznych, |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujRodzicami byli Wincenty Piotr Adam Biskupski herbu Szreniawa, adwokat, oraz Izabella z domu Bratkowska herbu Świnka[1].
Wykształcenie
edytujMieczysław Biskupski uczęszczał w latach 1905–1907 do szkoły realnej E. Konopczyńskiego w Warszawie, pierwszej szkole z polskim językiem wykładowym na terenie zaboru rosyjskiego. W wyniku represji władz rosyjskich, matury wydawane przez polskie szkoły nie były uznawane na terenie Imperium Rosyjskiego[2]. Mieczysław Biskupski zdał egzamin maturalny po rocznym kursie filologicznym w Sankt Petersburgu w 1908. To umożliwiło mu rozpoczęcie studiów na wydziale prawa Uniwersytetu w Dorpacie, który ukończył po czterech latach studiów[3]. W czasie studiów był członkiem Konwentu Polonia, najstarszej, istniejącej do dziś, polskiej korporacji akademickiej[4].
I wojna światowa
edytujW 1913 Mieczysław Biskupski wstąpił do 15 Pułku Huzarów Imperium Rosyjskiego stacjonującego w Sierpcu. Ukończył szkołę podoficerską. W maju 1914 uczestniczył w manewrach 13 Pułku Dragonów stacjonującego w Lublinie. Po wybuchu I wojny światowej Mieczysław Biskupski został zmobilizowany i powołany w randze chorążego do 4 szwadronu 6 Pułku Huzarów z Mławy, wchodzącego w skład 6 Dywizji Kawalerii Imperium Rosyjskiego. Podczas operacji wschodniopruskiej 1914 uczestniczył w bitwach pod Działdowem, Mławą, Ciechanowem, Ostrowem, Wyszkowem, Szreńskiem i Sierpcem. W 1915 Mieczysław Biskupski został oddelegowany do Rygi w celu sformowania konwoju do transportu amunicji, został jego komendantem. Konwój został przydzielony do 24 Korpusu Armijnego Imperium Rosyjskiego. Przeszedł szlak bojowy Korpusu. Uczestniczył w bitwach nad jeziorem Narocz i nad Kanałem Ogińskiego w marcu 1916 podczas operacji wojsk rosyjskich służącej odciążeniu naporowi Niemców na Verdun, oraz w bitwie pod Łuckiem w czerwcu 1916 w ramach ofensywy Brusiłowa. W sierpniu 1916 Rumunia przystąpiła do wojny po stronie Ententy. Formacja, w której służył Mieczysław Biskupski, weszła w skład Frontu Rumuńskiego złożonego z wojsk rumuńskich i rosyjskich. Mieczysław Biskupski walczył w Dobrudży i na Bukowinie. W październiku 1917 został awansowany na podporucznika. W grudniu 1917 powstał II Korpus Polski złożony z Polaków – żołnierzy rosyjskich Frontu Rumuńskiego. Mieczysław Biskupski zgłosił się do formowanej w Suczawie na Bukowinie 4 Dywizji Strzelców. Został szefem wywiadu przy sztabie 4 Dywizji. Dowodził półszwadronem złożonym głównie z ochotników.
Wojna polski-bolszewicka
edytujPo rozformowaniu Dywizji w maju 1918 po bitwie pod Kaniowem, Mieczysław Biskupski powróci do Polski i wstąpił na służbę cywilną. Był zastępcą naczelnika wydziału komunikacji i kurierów dyplomatycznych Ministerstwa Spraw Zagranicznych i starszym sekretarzem Sądu Najwyższego[5]. 29 lipca 1920 Mieczysław Biskupski powrócił do służby zweryfikowany w stopniu rotmistrza. Miał przydział do 10 Pułku Ułanów Litewskich[6].
Okres międzywojenny
edytujW 1924 kupił w Drzewicy tzw. „resztówkę” wraz z dworkiem i stawami oraz młynem[7]. W połowie lat dwudziestych Mieczysław Biskupski, jako sędzia pokoju, został delegowany do Sądu Najwyższego[8][9]. W 1927 został przyjęty w poczet adwokatów[10]. Mieszkając w Warszawie był objęty ewidencją P.K.U. Warszawa Miasto III posiadając przydział mobilizacyjny do Zapasowej Kadry Oficerskiej Dowództwa Okręgu Korpusu nr I[11].
II wojna światowa
edytujPodczas niemieckiej okupacji Mieczysław Biskupski mieszkał w Drzewicy. Tam pełnił funkcję komendanta Placówki Drzewica, Rejon IV, Obwód Opoczno ZWZ-AK. We wrześniu 1942 został rozbity posterunek żandarmerii w Drzewicy. Mieczysław Biskupski został aresztowany podczas akcji represyjnej przez funkcjonariuszy komendy Sipo-SD na dystrykt radomski i osadzony w więzieniu w Tomaszowie Mazowieckim. Został przywieziony do KL Auschwitz, gdzie zginął 10 grudnia 1942[12][13].
Mieczysław Biskupski poślubił Marię Pstrągowską, córkę Tadeusza Longina Pstrągowskiego i Zofii z domu Oleńskiej.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order Świętej Anny IV klasy za prowadzenie podjazdu bojowego, zatrzymanie kompanii niemieckiej próbującej oskrzydlić pułk w czasie bitwy pod Mławą (sierpnień 1914), za wyprowadzenie taboru pułku spod ognia artylerii niemieckiej w bitwie pod Szreńskiem (wrzesień 1914)[5],
- Order Świętego Stanisława III klasy za sformowanie transportu amunicyjnego (grudzień 1915)[5],
- Order Świętej Anny III klasy za dowodzenie transportem amunicyjnym w 1916[5].
Upamiętnienie
edytuj- W 1998 z inicjatywy Koła Przyjaciół Drzewicy na miejscowym cmentarzu postawiona została tablica upamiętniające Mieczysława Biskupskiego i innych mieszkańców Drzewicy, którzy zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych.
- Na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie znajduje się jego grób symboliczny (kwatera 79-6-29/30/31)[14].
Przypisy
edytuj- ↑ Genealodzy PL Genealogia, Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych [online], metryki.genealodzy.pl [dostęp 2022-12-12].
- ↑ Historia [online], mickiewicz.edu.pl [dostęp 2023-06-21].
- ↑ Lista Personalna, [w:] Akta Personalne 1918–1939, Sygnatura Akt I.481.B.7797, CAW Wojskowe Biuro Historyczne [dostęp 2022-11-21].
- ↑ Archiwum Korporacyjne – Archiwum i Muzeum Polskich Korporacji Akademickich [online], archiwumkorporacyjne.pl [dostęp 2022-12-13].
- ↑ a b c d Stan Służby, [w:] Akta Personalne 1918–1939, Sygnatura Akt I.481.B.7797, CAW Wojskowe Biuro Historyczne, 1920 [dostęp 2022-11-25].
- ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, str.620, 699 [dostęp 2022-12-15].
- ↑ Ryszard Bogatek, Rok 2014 – rokiem historycznym Drzewicy, „Wieści znad Drzewiczki” (2), 2014, s. 12.
- ↑ Kalendarz Sądowy na rok 1927, Warszawa 1927, str.129 [dostęp 2022-12-17].
- ↑ Ruch służbowy: Adwokatura, „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości” (5), Warszawa, 27 marca 1927, str. 76 [dostęp 2022-12-17].
- ↑ Ruch służbowy: Adwokatura, „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości” (9), 1 maja 1927, s. 203 [dostęp 2022-12-15].
- ↑ Rocznik oficerski rezerw, Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934, str, 118, 817 [dostęp 2022-12-15].
- ↑ Jerzy Dębski, Oficerowie polscy w obozie koncentracyjnym Auschwitz 1940–1945, t. 5, Oświęcim: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, 2016, str. 11-12, ISBN 978-83-7704-161-1.
- ↑ IPN Straty [online], straty.pl [dostęp 2022-12-15].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW BISKUPSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2022-11-16].
Linki zewnętrzne
edytuj
PWN kurier dyplomatyczny [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2022-12-16].- Towarzystwa (dawniej Koło) Przyjaciół Drzewicy. [dostęp 2022-12-16].
