Michał Hipner
Michał Hipner, również Michael Hipner (ur. 28 sierpnia 1888 w Kierniczkach, zm. 12 grudnia 1956 w Sanoku) – polski działacz robotniczy i socjalistyczny, burmistrz Sanoka.
,_Micha%C5%82_Hipner.jpg) Michał Hipner (1947) | |
| Data i miejsce urodzenia |
28 sierpnia 1888 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 grudnia 1956 |
| Burmistrz Sanoka | |
| Okres |
od 10 lipca 1946 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Życiorys
edytuj
Był potomkiem osadników niemieckojęzycznych na Podolu. Urodził się 28 sierpnia 1888 w Kierniczkach koło Husiatyna[1] (według innych źródeł 25[2] lub 29 września 1888 w samym w Husiatynie[3]).
Był synem Józefa i Zofii z domu Kalwara[2][3]. Z zawodu był stolarzem[4][5]. W okresie II Rzeczypospolitej w tym charakterze pracował w sanockiej Fabryce Wagonów. Działał w Polskiej Partii Socjalistycznej[6] i z ramienia tej partii był wybrany do Rady Miejskiej Sanoka[7]. Był założycielem Spółdzielni „Jedność”, współorganizował budowę Domu Robotniczego w podsanockiej Posadzie Olchowskiej (od 1931 dzielnicy miasta). W wyborach 1939 został radnym Sanoka[8].
Po zakończeniu II wojny światowej od grudnia 1944 z ramienia PPS był radnym Miejskiej Rady Narodowej w Sanoku[9][10]. Pełnił funkcję przewodniczącego MRN w Sanoku. W tym czasie, 4 czerwca 1946 został zmuszony do osobistego nadzorowania wykonania szubienicy, na której tego samego dnia został powieszony chor. Henryk Książek, żołnierz Samodzielnego Batalionu Operacyjny NSZ „Zuch”; po tym zdarzeniu Hipner podał się do dymisji, która nie została przyjęta. 23 czerwca 1946 jako przedstawiciel PPS agitował w zorganizowanym przez Powiatową Radą Związków Zawodowych w „Domu Żołnierza” w Sanoku wiecu manifestacyjnym przed referendum z 30 czerwca 1946[11]. 10 lipca 1946 jako kandydat PPS został wybrany przez MRN w Sanoku na stanowisko burmistrza tego miasta pokonując w głosowaniu kandydata Józefa Rygliszyna[12][13]. Wobec niespełnienia wymogów formalnych (Hipner nie posiadał co najmniej średniego wykształcenia) został zatwierdzony na stanowisku decyzją wojewody od 13 grudnia 1946 (w 1947 radni miejscy zwolnili go z tego wymogu)[5]. Jego wybór wywołał niezadowolenie w szeregach działaczy PPR, którzy podjęli próbę jego odwołania w lutym 1947[14]. 27 marca 1947 Hipner razem z m.in. wiceburmistrzem Józefem Bubellą, dyrektorem Muzeum Ziemi Sanockiej Stefanem Stefańskim, dyrektorem Sanockiej Fabryki Wagonów „Sanowag” Filipem Schneiderem, działaczem PPS Romanem Baczyńskim, przed kamienicą służącą za siedzibę 8 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty witali przybyłego z Krosna generała Karola Świerczewskiego[15][16], który następnego dnia poniósł śmierć pod Jabłonkami[17].
Michał Hipner pełnił urząd od 1946 do 1949[18]. Ustąpił ze stanowiska burmistrza 7 stycznia 1949, jednak urząd sprawował jeszcze w kolejnych miesiącach[5]. Przed wyborem na funkcję burmistrza oraz po ustąpieniu był kierownikiem piekarni.
Michał Hipner zamieszkiwał przy ulicy Płowieckiej 40a[19], 42a[2]. Zmarł 12 grudnia 1956 w Sanoku[2]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 14 grudnia 1956[2]. Od 1928 jego żoną była Tekla Mazurek z domu Ozubko[3][2] (1892-1974)[20].
Przypisy
edytuj- ↑ Michał Hipner. fahnen.republika.pl. [dostęp 2014-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 lipca 2014)].
- ↑ a b c d e f Księga Zmarłych 1946–1958 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 377 (poz. 96).
- ↑ a b c Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 199.
- ↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 198 (poz. 289).
- ↑ a b c Stanisław Dobrowolski. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Kształtowanie się władzy w Sanoku w latach 1944-1950. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 127, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Wojciech Sołtys, Stosunki społeczno-polityczne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 560.
- ↑ Wojciech Sołtys, Miasto i jego władze, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 514, 515.
- ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 46-47, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Andrzej Brygidyn: W latach powojennych. Życie polityczne. Kształtowanie się lokalnych struktur polityczno-administracyjnych. w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 768.
- ↑ Stanisław Dobrowolski. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Kształtowanie się władzy w Sanoku w latach 1944-1950. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 121, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Jak będą głosowały powiatu wojew. Rzeszowskiego. „Dziennik Rzeszowski”, s. 3, Nr 146 z 29 czerwca 1946.
- ↑ Stanisław Dobrowolski. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Kształtowanie się władzy w Sanoku w latach 1944-1950. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 125, 126, 127, 128, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Andrzej Brygidyn: W latach powojennych. Życie polityczne. Kształtowanie się lokalnych struktur polityczno-administracyjnych. w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 775.
- ↑ Andrzej Brygidyn: W latach powojennych. Życie polityczne. Kształtowanie się lokalnych struktur polityczno-administracyjnych. w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 776.
- ↑ Artur Bata. Nie o każdym śpiewają pieśń.... „Nowiny”, s. 4, Nr 61 z 26-28 marca 1982.
- ↑ Artur Bata: Bieszczady w ogniu. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 172. ISBN 83-03-01790-X.
- ↑ Artur Bata. Jabłonki: miejsce śmierci generała Karola Świerczewskiego. KAW. 1987. s. 39; Akcja „Wisła”: dokumenty. 1993. s. 110.
- ↑ Michał Hipner w latach 1946-1949. g2zofia.prox.pl. [dostęp 2014-07-28].
- ↑ Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 108.
- ↑ Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 173 (poz. 5).
Bibliografia
edytuj- Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
- Franciszek Oberc. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- Franciszek Oberc. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Burmistrzowie Sanoka (przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, naczelnicy). „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 344-345, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 164-165. ISBN 978-83-935385-7-7.