Ludwik Wojtyczko
Ludwik Wojtyczko (ur. 6 sierpnia 1874 w Krakowie, zm. 21 czerwca 1950 tamże[1]) – polski architekt, tworzący m.in. w stylu secesji i modernizmu, projektant wnętrz i przedmiotów użytkowych.
Data i miejsce urodzenia |
6 sierpnia 1874 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
21 czerwca 1950 |
Narodowość |
polska |
Uczelnia |
Szkoła Przemysłowa w Krakowie |
Praca | |
Budynki |
Urząd Wojewódzki w Katowicach |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW 1898 został absolwentem Szkoły Przemysłowej w Krakowie, praktykował u Tadeusza Stryjeńskiego i Sławomira Odrzywolskiego. W 1905 został właścicielem biura architektoniczno-budowlanego. Wykładał w Szkole Przemysłu Artystycznego. W 1906 wygrał konkurs na budowę secesyjnej kamienicy Celestyna Czynciela na Rynku Głównym 4. W latach 1905–1906 zaprojektował małą salę restauracyjną Teatru Starego w Krakowie oraz w latach 1906–1907 budynek Zakładu Witraży S.G. Żeleńskiego. W 1912 wykonał projekt pawilonu głównego na wystawę Architektura Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowym, która miała miejsce na krakowskich Oleandrach. W latach 1911–1913 wraz z Kazimierzem Wyczyńskim zaprojektował wystrój Banku Przemysłowego na Rynku Głównym 31. W 1913 wygrał konkurs na projekt nowego gmachu dla Uniwersytetu we Lwowie. Należał do Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, był jednym z redaktorów miesięcznika „Architekt”.
Po I wojnie światowej stał się jednym z czołowych krakowskich architektów modernizmu. W latach 1922–1923 zaprojektował budynek krakowskiej Giełdy Towarowo-Pieniężnej przy ul. św. Tomasza 43[2] (obecnie siedziba Akademii Muzycznej w Krakowie). W 1927 zaprojektował dom dla profesorów UJ przy pl. Inwalidów 4. W 1928 powstał drugi z domów profesorów UJ przy al. Słowackiego 15a (na rogu z ul. Łobzowską), zyskał on miano trumny lub czarnego domu z uwagi na charakterystyczną dekorację z pasów czarnej i błyszczącej ceramiki wykonaną specjalnie dla tego projektu w Grudziądzu. Fasada tego domu jest jednym z ciekawszych rozwiązań w architekturze międzywojennej.
W latach 1931–1936 wspólnie z Józefem Rybickim zaprojektował Dom Śląski przy ulicy Pomorskiej 2. Najsłynniejszą jednak realizacją Wojtyczki jest kompleks budynków siedzib Sejmu Śląskiego i Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach z 1929. Pod względem kubatury (161 474 m³[3]) jest największą zrealizowaną budowlą w okresie międzywojennym w Polsce.
Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (PAS 61-płd-zach-narożnik)[4].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Złoty Krzyż Zasługi (22 kwietnia 1939)[5]
Projekty
edytuj-
Zakład Witrażów S.G. Żeleński (1906),
Kraków al. Krasińskiego 23 -
Budynek ówczesnego Banku Przemysłowego, ob. banku Pekao SA (1913),
Kraków Rynek Główny 31
(ul. Szewska 1) -
Gmach Sejmu Śląskiego (1920),
Katowice ul. Jagiellońska 25 -
Magazyny C. Hartwig S.A. (1920),
Kraków ul. Długa 72 -
Kamienica, dawna hutrownia apteczna i wytwórnia leków Spółki Akcyjnej „Pharma” (1920–1923),
Kraków ul. Długa 48 -
Budynek d. Giełdy Towarowo-Pieniężnej (1921)
Kraków ul. św. Tomasza 43 -
Willa Kazimierza Lewandowskiego (1923),
Kraków ul. J.I. Kraszewskiego 22 (ul. Salwatorska 9) -
Willa Marii Lewalskiej (1923)
Kraków ul. Krupnicza 42 -
Dom Profesorów UJ (1925),
Kraków pl. Inwalidów 4 -
Dom Profesorów UJ (1928),
Kraków al. Słowackiego 15 -
Dom Śląski (1932),
Kraków ul. Królewska 1
(ul. Pomorska 2) -
Modernistyczna willa (1935),
Kraków ul. św Bronisławy 23
Przypisy
edytuj- ↑ Ludwik Wojtyczko na stronie In memoriam - pamięci Architektów Polskich
- ↑ Krzysztof Jakubowski: Krakowskie kłótnie o wysokie budynki. Gazeta.pl, 2009-03-20. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-16)].
- ↑ https://www.katowice.uw.gov.pl/strony/urzad/historia-gmachu
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2022-03-03] .
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 95, poz. 216 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
Bibliografia
edytuj- Michał Wiśniewski: Ludwik Wojtyczko. Krakowski architekt i konserwator zabytków pierwszej połowy XX wieku, WAM Kraków 2003.
- M. Wallis: Secesja, Arkady Warszawa 1974.
- Praca zbiorowa: Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1