Ludmyła Kozłowska

ukraińska działaczka społeczna

Ludmyła Petriwna Kozłowska (ukr. Людмила Петрівна Козловська[1], ur. 17 marca 1985[2] w Sewastopolu[3]) – ukraińska działaczka obywatelska na rzecz praw człowieka, założycielka i prezes Fundacji Otwarty Dialog[4].

Ludmyła Kozłowska
Data i miejsce urodzenia

17 marca 1985
Sewastopol

Zawód, zajęcie

działaczka obywatelska

Miejsce zamieszkania

Belgia

Narodowość

ukraińska

Alma Mater

Politechnika Narodowa w Sewastopolu

Stanowisko

Prezes Fundacji Otwarty Dialog

Młodość

edytuj

Urodziła się w Sewastopolu, na Krymie. W wieku 13 lat otworzyła tam bibliotekę ukraińską i organizowała wieczory literackie. W obronie biblioteki organizowała protesty przed siedzibą Floty Czarnomorskiej[1].

W 2004 r., w wieku 19 lat, wzięła udział w Pomarańczowej Rewolucji w Ukrainie[3].

Studiowała na wydziale finansów Politechniki Narodowej w Sewastopolu, gdzie była członkiem ruchu młodzieżowego „Fundacja Inicjatyw Lokalnych” oraz założyła studenckie koło naukowe.

W wieku 22 lat została stypendystką Europejskiego Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów, projektu współfinansowanego przez Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej i Katolicki Uniwersytet Lubelski, i przeniosła się do Lublina[1].

Działalność publiczna

edytuj

W 2008 r., razem z grupą aktywistów z Kazachstanu, Uzbekistanu i Kirgistanu zorganizowała konferencję nt. praw człowieka w Azji Centralnej[1].

W 2009 r., w oparciu o doświadczenia i kontakty wyniesione z okresu Pomarańczowej Rewolucji, założyła Fundację Otwarty Dialog, mającą na celu obronę praw człowieka, demokracji i rządów prawa na obszarze postsowieckim[5].

Osobny artykuł: Fundacja Otwarty Dialog.

Wydalenie z Polski i UE

edytuj

W sierpniu 2018 r. została wydalona z Polski i Unii Europejskiej przez polskie władze, które uznały, że jest zagrożeniem dla bezpieczeństwa narodowego[6]. Podstawą do wydania krajowego i europejskiego zakazu wjazdu była tajna opinia szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego[7][8]. Jej mąż, Bartosz Kramek, nazwał wydalenie Kozłowskiej „działaniem odwetowym za swoją działalność publiczną”[9]. W sprawie interweniował Rzecznik Praw Obywatelskich[10], a Helsińska Fundacja Praw Człowieka określiła działania Polski jako nielegalne[11] oraz zaskarżyła Polskę do Komisji Europejskiej[12].

21 sierpnia 2018 r. opublikowany został apel domagający się powrotu Kozłowskiej do Polski, zainicjowany przez Lecha Wałęsę i podpisany przez ponad 34 tys. osób[13], w tym Seweryna Blumsztajna, Krzysztofa Króla, Elżbietę Bieńkowską, Różę Thun, Michała Boniego i Tomasza Lisa[14]. Sygnatariusze listu wyrazili również oburzenie z powodu „skandalicznego stosowania umowy Schengen przez władze w Polsce”[15].

Jak ustalili dziennikarze Onetu i Dziennika Gazety Prawnej, teczka ABW na Kozłowską opierała się na ogólnikowych doniesieniach internetowych i raporcie skorumpowanego parlamentu Mołdawii[16][17]. Pięć kolejnych krajów europejskich zignorowało polski zakaz w Systemie Informacyjnym Schengen (SIS) i wpuściło ją na swoje terytorium. We wrześniu 2018 r. wystąpiła w Bundestagu w Berlinie[18] i w Parlamencie Europejskim w Brukseli[19], w październiku w Radzie Europy w Strasburgu i razem z Marcinem Matczakiem w Izbie Gmin w Londynie, gdzie spotkała się też m.in. z Edwardem Lucasem i Anne Applebaum[20], a w listopadzie w ONZ w Genewie[16].

Wpuszczenie Kozłowskiej do Niemiec skrytykował w rozmowie z prezydentem Frankiem-Walterem Steinmeierem prezydent Andrzej Duda[21], a wydanie jej wizy wjazdowej przez Belgię skrytykowało w komunikacie polskie MSZ, określając decyzję jako „godzącą w bezpieczeństwo strefy Schengen”[22]. Zezwolenie na wjazd do Wielkiej Brytanii skrytykował publicznie wiceminister spraw zagranicznych Bartosz Cichocki, atakując na Twitterze brytyjskie MSZ, ambasadora Wielkiej Brytanii w Polsce Jonathana Knotta i brytyjskiego wiceministra spraw zagranicznych ds. europejskich Alana Duncana, którym zarzucił „brak wiary w nasz kontrwywiad”[20].

W czerwcu 2019 r. otrzymała kartę stałego pobytu w Belgii, co, na podstawie art. 25 konwencji wykonawczej do układu z Schengen, zmusiło polskie władze do wykreślenia jej nazwiska z systemu SIS[23].

W trzech kolejnych wyrokach, w kwietniu i wrześniu 2019 r. oraz styczniu 2021 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję o nieprzedłużeniu pobytu w Polsce i wydaleniu Kozłowskiej, uznając dokumenty, na podstawie których została wydalona, za „bardzo ogólnikowe”, „niewystarczające do podjęcia decyzji o odmowie”, a ich wnioski za „nieracjonalne”[24]. W czwartym wyroku, 5 grudnia 2022 roku Naczelny Sąd Administracyjny, uchylił ostatni, niekorzystny dla aktywistki wyrok a tym samym decyzję Wojewody Mazowieckiego w jej sprawie. NSA utrzymał w mocy decyzję o prawie aktywistki do pobytu w Polsce[25]. W swoim wyroku NSA stwierdził, że zgromadzony materiał dowodowy, zarówno tajny, jak i publiczny, nie pozwala na stwierdzenie, że Kozłowska stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa[26]. W wyniku wyroku Kozłowska uzyskała możliwość ponownego ubiegania się o prawo pobytu w Polsce[27].

W październiku 2022 r. Rada Europy przyjęła rezolucję, w której wezwała do zaprzestania nadużywania Systemu Informacyjnego Schengen przez nieuzasadnione wpisywanie do niego osób m.in. z powodów politycznych, oraz do stworzenia skutecznych mechanizmów prawnych dla osób wpisanych do SIS[28]. Raport Rady, na podstawie którego powstała rezolucja, został uzasadniony przypadkiem Kozłowskiej[29].

Życie prywatne

edytuj

Zamężna z aktywistą Bartoszem Kramkiem[3]. Ze względu na obowiązujący zakaz wjazdu na teren Polski mieszka w Brukseli[30].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Правозахисниця Козловська: Відносно Савченко повинна запрацювати тиха дипломатія [online], Українська правда [dostęp 2023-07-13] (ukr.).
  2. Open Dialogue Foundation / Fundacja Otwarty Dialog na portalu X [online], twitter.com, 4 lipca 2024 [dostęp 2024-07-04].
  3. a b c Wojciech Kamiński, Ludmiła Kozłowska – kto to jest, wiek, pochodzenie, zdrada, zakaz wjazdu, Wikipedia [online], eFakty24.pl, 25 listopada 2022 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  4. Fundacja Otwarty Dialog [online], ngo.pl [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  5. Zebrano ponad milion złotych na rzecz Ukrainy [online], Onet Wiadomości, 25 listopada 2014 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  6. Co ABW ma na Kozłowską? Informacje pochodzą z niewiarygodnych źródeł [online], dziennik.pl, 17 listopada 2020 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  7. Piotr Szostak, To szef ABW wydał negatywną opinię dotyczącą Ludmiły Kozłowskiej z fundacji Otwarty Dialog [online], wyborcza.pl, 20 sierpnia 2018 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  8. Ukrainka Ludmiła Kozłowska: PiS odebrał mi drugą ojczyznę, ale nie zabrał nadziei [online], wyborcza.pl, 18 września 2019 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  9. Szef ABW wydał negatywną opinię dot. wniosku Ludmiły Kozłowskiej [online], Onet Wiadomości, 20 sierpnia 2018 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  10. Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje w sprawie Ludmiły Kozłowskiej | Wiadomości Radio ZET [online], wiadomosci.radiozet.pl, 23 sierpnia 2018 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  11. HFPC: Ludmiła Kozłowska zatrzymana nielegalnie [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  12. Ludmiła Anannikova, Helsińska fundacja skarży do KE polskie przepisy o deportacji na podstawie tajnych akt [online], wyborcza.pl, 17 września 2018 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  13. #BringHerBack to the EU! [online], Change.org, 21 sierpnia 2018 [dostęp 2023-07-12] (ang.).
  14. Wałęsa, Bieńkowska i Thun chcą umożliwienia powrotu Ludmiły Kozłowskiej [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  15. Jest apel w sprawie powrotu do Polski Ukrainki Ludmiły Kozłowskiej [online], Onet Wiadomości, 21 sierpnia 2018 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  16. a b Co ma ABW i MSZ na Kozłowską? Nic, ale polowanie trwa [online], Onet Wiadomości, 26 listopada 2020 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  17. Sprawa Kozłowskiej. Laboratorium państwowej tandety [online], www.gazetaprawna.pl, 25 czerwca 2019 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  18. Bartosz T. Wieliński, Ludmiła Kozłowska w Bundestagu – co to oznacza dla rządu PiS [online], wyborcza.pl, 14 września 2018 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  19. Ludmiła Kozłowska w Brukseli: W Polsce przyjmuje się postsowieckie standardy [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  20. a b Kozłowska nadal hula po Europie! Tym razem jest w Londynie, z żoną Sikorskiego | Niezalezna.pl [online], niezalezna.pl [dostęp 2023-07-12].
  21. Prezydenci Polski i Niemiec rozmawiali nt. wysłuchania w Bundestagu [online], Onet Wiadomości, 13 września 2018 [dostęp 2023-07-12] (pol.).
  22. MSZ: Polska zaniepokojona wydaniem przez Belgię wizy wjazdowej Ludmile Kozłowskiej [online], Onet Wiadomości, 25 września 2018 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  23. Kozłowska wykreślona z SIS. Polska przegrywa z Fundacją Otwarty Dialog [online], forsal.pl, 24 czerwca 2019 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  24. Sąd znowu uchylił postanowienie o wyrzuceniu z Polski Ludmiły Kozłowskiej z Otwartego Dialogu [online], Onet Wiadomości, 4 marca 2021 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  25. PiS znów przegrał z szefową Fundacji Otwarty Dialog – NSA uchylił wyrok neo-sędziów w jej sprawie [online], oko.press [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  26. NSA uchylił wyrok przeciw Ludmile Kozłowskiej. Wydalenie jej z Polski było bezprawne [online], Onet Wiadomości, 5 grudnia 2022 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  27. Anita Karwowska, NSA: Ludmiła Kozłowska nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa [online], wyborcza.pl, 5 grudnia 2022 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  28. Anita Karwowska, Rada Europy po stronie Ludmiły Kozłowskiej. „W końcu mam szansę na ochronę przed prześladowaniem” [online], wyborcza.pl, 20 października 2022 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  29. Misuse of the Schengen Information system by Council of Europe member States as a politically-motivated sanction [online], Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy, 6 września 2022 [dostęp 2023-07-13] (ang.).
  30. Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP, Kontrowersyjna fundacja „Otwarty dialog” przeciwko red. Tomaszowi Sakiewiczowi. Relacja obserwatora CMWP SDP z rozprawy [online], SDP, 17 grudnia 2022 [dostęp 2023-07-13] (pol.).