Fundacja Otwarty Dialog

Fundacja Otwarty Dialog (ang. Open Dialogue Foundation, ODF[1][2]) – międzynarodowa organizacja pozarządowa mająca na celu ochronę praw człowieka, demokracji i praworządności na obszarze postsowieckim[3], a od 2018 r. również w Unii Europejskiej[4].

Fundacja Otwarty Dialog
Ilustracja
Logotyp Fundacji Otwarty Dialog
Państwo

 Polska

Siedziba

ul. Pirenejska 2C, 01-493 Warszawa

Data założenia

2009

Profil działalności

obrona praw człowieka, demokracji i praworządności

Zasięg

Europa, Azja Centralna

Prezes

Ludmiła Kozłowska

Nr KRS

0000353754

brak współrzędnych
Strona internetowa

Fundacja posiada przedstawicielstwa w Warszawie, Brukseli i Kijowie[5].

W 2023 r. Fundacji przyznano Status Członkowski przy Radzie Europy, z obszarami kompetencyjnymi m.in. w demokracji, prawach człowieka, integracji europejskiej, praworządności i przeciwdziałaniu korupcji[6].

Historia

edytuj

Fundacja została założona w 2009 r. w Warszawie i formalnie zarejestrowana w 2010 r. przez Ludmiłę Kozłowską, Ukraińską aktywistkę z Sewastopola[7]. Kozłowska przeniosła się do Polski na studia i założyła ODF w oparciu o doświadczenia i kontakty wyniesione z okresu Pomarańczowej Rewolucji w Ukrainie w 2004 r.[8][9]

Struktura władz

edytuj

W skład zarządu Fundacji wchodzą Ludmiła Kozłowska (Prezes Zarządu)[10] i Marcin Mycielski (Wiceprezes Zarządu, Dyrektor Wykonawczy)[11][12].

Radzie Fundacji przewodniczy Bartosz Kramek[13], a w jej skład wchodzą Michał Boni[14] i Andrzej Wielowieyski[15].

Byli członkowie Rady Fundacji:

Działalność

edytuj

Ukraina

edytuj

W listopadzie 2013 r. Fundacja włączyła się aktywnie we wspieranie Euromajdanu, organizując m.in. 3 misje obserwacyjne z udziałem polskich posłów Michała Jarosa, Tomasza Makowskiego, Michała Szczerby i Marcina Święcickiego i 3 koncerty[18] oraz manifestację w Warszawie wspólnie z Amnesty International pod hasłem „Solidarni z Euromajdanem”[19]. W styczniu 2014 r. Fundacja rozpoczęła długoterminową misję obserwacyjną w celu „długoterminowego wzmocnienia potencjału ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego ze strony Unii Europejskiej”, otwierając stały namiot na Euromajdanie[18]. Misja trwała 56 dni i prowadzona była na miejscu przez 30 wolontariuszy, których celem było „monitorowanie, czy w Kijowie przestrzegane są prawa człowieka, oraz informowanie o represjach wymierzonych w uczestników protestu”[20].

W 2014 r. ODF zebrała ponad 1 milion zł na rzecz Ukrainy poprzez zbiórki publiczne oraz wysłała kilkanaście transportów z 35 tonami pomocy, w tym leki oraz ponad 1000 sztuk środków ochrony życia, m.in. kamizelek kuloodpornych i hełmów dla ukraińskich batalionów walczących w wojnie w Donbasie[8][21].

Również w 2014 r., w następstwie Euromajdanu, Fundacja zabiegała o wprowadzenie reform demokratycznych i przeprowadzenie lustracji w Ukrainie, przygotowując w tym celu raport dla władz Ukrainy i organizując w Kijowie konferencję z udziałem międzynarodowych ekspertów[22][23].

W latach 2014–2016 Fundacja prowadziła centrum wsparcia dla Ukraińców „Ukraiński Świat” przy ul. Nowy Świat 63 w Warszawie, które udzieliło pomocy ponad 30 tysiącom osób w okresie swojego funkcjonowania[24][25].

Fundacja stała się celem rosyjskiej propagandy w następstwie swojego wsparcia Ukrainy w pierwszych latach agresji Rosji[26].

W październiku 2016 r. Fundacja współorganizowała w Warszawie „Marsz solidarności z Ukrainą”[27].

W następstwie inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. Fundacja skupiła się na wsparciu uchodźców z Ukrainy w Polsce i dostawach pomocy humanitarnej, zwłaszcza w formie sprzętu obronnego dla Sił Zbrojnych Ukrainy[28][29][30]. Do czerwca 2023 r. przekazała pomoc o wartości ponad 35 mln zł[31], z czego 4,5 mln zł zebrane zostało poprzez portal Zrzutka.pl[32].

We wrześniu 2022 r. Fundacja współorganizowała z krakowskim radnym Łukaszem Wańtuchem i redaktorami Gazety Wyborczej, Jarosławem Kurskim, Romanem Imielskim i Wojciechem Czuchnowskim, konwój 5 samochodów dostawczych na linię frontu w okolicę Chersonia[33].

W styczniu 2023 r. Fundacja zorganizowała misję humanitarną do Bachmutu, w ramach której dostarczono 15 ton sprzętu i pomocy[34]. W skład konwoju 9 pojazdów weszła piątka posłów na Sejm: Adam Szłapka, Hanna Gill-Piątek, Piotr Borys, Witold Zembaczyński i Paweł Krutul[29][35] oraz wiceprezes Fundacji Marcin Mycielski[36]. Podczas misji w mieście trwały walki, w wyniku czego jeden z pocisków wybuchł w odległości 100m od konwoju[37][38].

W połowie czerwca 2023 r. konwój 4 samochodów Fundacji zawiózł 50m³ pomocy o wartości 250 tys. zł do Chersonia w następstwie powodzi wywołanej przez zniszczenie zapory w Nowej Kachowce. Sprzęt o wartości 100 tys. zł ufundowany został przez Miasto Stołeczne Warszawa na podstawie jednogłośnie przyjętej uchwały rady miasta[39][40]. Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, wiceprezydent Tomasz Bratek i Marcin Mycielski z Fundacji zostali odznaczeni w wyniku misji orderami przez deputowanych Rady Najwyższej Ukrainy[31].

Fundacja zajmuje się też relokacją uchodźców do krajów zachodnich poprzez punkt pomocy prowadzony na Dworcu Wschodnim w Warszawie[41][42] oraz prowadzi 4 „Domy Mam” dla ukraińskich uchodźczyń[43]. W spocie telewizyjnym zachęcającym do wsparcia działań Fundacji, zrealizowanym przez Agnieszkę Holland i Michała Szcześniaka, udział wzięły Krystyna Janda i Maria Dębska[44].

Działania dotyczące Rosji ODF rozpoczęła w 2014 r. od kampanii na rzecz uwolnienia więźniów politycznych i jeńców wojennych pojmanych w trakcie zbrojnej agresji na Ukrainę, m.in. pilotki Nadiji Sawczenko[45] i reżysera Ołeha Sencowa[46][47]. Wspólnie w innymi europejskimi i ukraińskimi organizacjami pozarządowymi, zwłaszcza Centrum Wolności Obywatelskich, Fundacja zorganizowała międzynarodową kampanię „#LetMyPeopleGo” (ang. Uwolnij moich ludzi), w ramach której pod adresem www.letmypeoplego.org.ua powstała platforma monitorująca i wyliczająca tzw. „zakładników Kremla”, a temat został podjęty m.in. przez OBWE[46][48].

W świetle przetrzymywania ukraińskich więźniów politycznych ODF prowadziła też międzynarodową kampanię na rzecz nałożenia sankcji na Rosję, publikując i promując tzw. „Listę Sawczenko”. Lista zawierała nazwiska kilkudziesięciu rosyjskich oficjeli, w tym Władimira Putina, i wzywała do nałożenia na nich sankcji personalnych na wzór amerykańskiej Ustawy Magnickiego[49]. W ramach kampanii 57 Eurodeputowanych z 5 grup politycznych wystosowało wniosek do Wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini o przyjęcie przez UE sankcji personalnych wobec Rosji[50].

W 2018 r. szwedzkie wydawnictwo Ariel Förlag opublikowało książkę na temat prześladowania Ołeha Sencowa i innych ukraińskich więźniów Kremla bazując na raporcie ODF[51].

W listopadzie 2018 r. Fundacja prowadziła kampanię przeciw mianowaniu rosyjskiego generała, Oleksandra Prokopczuka, na stanowisko prezydenta Interpolu, dołączając do kilkudziesięciu innych organizacji pozarządowych z całego świata[52] oraz organizując viralową kampanię w mediach społecznościowych z udziałem Posłów do Parlamentu Europejskiego pod nazwą „#InterpolNotForPutin” (ang. Interpol nie dla Putina)[53].

W październiku 2019 r., po uwolnieniu przez Rosję po pięciu latach w łagrze, Ołeh Sencow został przyjęty razem z Ludmiłą Kozłowską przez prezydenta Francji, Emmanuela Macrona. Podczas spotkania szefowa Fundacji przedstawiła Macronowi listę 86 Ukraińców wciąż więzionych przez Rosjan[54].

Polska

edytuj

ODF zaczęła stale podejmować temat praworządności w swojej działalności w świetle kryzysu wokół Sądu Najwyższego w 2017 r., gdy zajęła krytyczne stanowisko wobec działań rządu Prawa i Sprawiedliwości wobec wymiaru sprawiedliwości w Polsce, zaczynając od publikacji Bartosza Kramka, w której proponował 16 punktów na obywatelskie nieposłuszeństwo, „opartych m.in. na doświadczeniach wyniesionych z misji obserwacji i wsparcia ukraińskiego Euromajdanu”[55]. Odezwa ta została zinterpretowana przez media sprzyjające PiS jako wezwanie do rewolucji[56][57]. Ówczesny minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski oficjalnie wezwał Fundację do usunięcia artykułu, udostępnionego na jej stronie www, a następnie zwrócił się do Izby Administracji Skarbowej o przeprowadzenie kontroli skarbowej ODF[58]. W październiku 2017 r. MSZ złożyło wniosek do sądu o wprowadzenie zarządu komisarycznego w Fundacji, jednak w grudniu wniosek został przez sąd oddalony[59]. Śledztwo celno-skarbowe trafiło natomiast do Urzędu Celno-Skarbowego w Łodzi (mimo iż ODF zarejestrowana jest w Warszawie), na czele którego do lutego 2017 r. stał Tomasz Waszczykowski, brat ministra[60].

Działania rzecznicze ODF na rzecz praworządności skupiają się na obronie niezawisłości sądownictwa, apolityczności prokuratury i wolności obywatelskich. Raporty Fundacji o prześladowaniu sędziów uwzględniane są m.in. przez Radę Praw Człowieka ONZ[61], Wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw praw człowieka[62] czy Komisję Europejską (Cykliczny przegląd praworządności [Annual Rule of Law Report][63], Tablica wyników wymiaru sprawiedliwości [EU Justice Scoreboard][64]). ODF organizuje regularne wysłuchania niezależnych sędziów, prokuratorów i ofiar prześladowań[65] na forum OBWE[66], Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (ZPRE)[67] i Parlamentu Europejskiego (PE)[68]. Przedstawiciele ODF występują też na forum PE[69], OBWE[70] oraz parlamentów krajowych[71], informując o stanie praworządności w Polsce.

W czerwcu 2019 r., podczas wizyty Andrzeja Dudy w Waszyngtonie, delegacja Fundacji odbyła serię spotkań na Kapitolu i w Departamencie Stanu USA, informując o aktualnym stanie wolności obywatelskich w Polsce i prześladowaniu aktywistów[72][73]. Misja ta została skrytykowana przez prawicowych komentatorów, w tym Aleksandrę Jakubowską, Dawida Wildsteina czy Rafała Ziemkiewicza, a także Szefa Gabinetu Politycznego MON[74][75].

W kwietniu i maju 2020 r. ODF zainicjowała listy otwarte do Komisji Europejskiej, wzywając ją do wszczęcia procedury naruszeniowej wobec Polski w kwestii tzw. „ustawy kagańcowej”, oraz do sędziów Sądu Najwyższego, wzywając ich do zachowania niezawisłości tej instytucji. W obu przypadkach apele podpisało kilkadziesiąt organizacji prawniczych i pozarządowych z Polski i zagranicy, a także kilkunastu do kilkudziesięciu profesorów prawa i postaci życia publicznego, w tym Leszek Balcerowicz, Jacek Kozłowski, Laurent Pech, Andrzej Rzepliński, Wojciech Sadurski, Jerzy Stępień, Andrzej Wielowieyski, Jacek Kucharczyk czy Fryderyk Zoll[76][77][78]. W czerwcu 2020 r. Marcin Mycielski w imieniu ODF razem z Laurentem Pechem zainicjowali drugi list do KE, podpisany przez zagranicznych profesorów prawa i polskie stowarzyszenia sędziów i prokuratorów, tym razem w sprawie Izby Dyscyplinarnej SN, w tym sprawy postawienia przed nią Igora Tulei[79].

W październiku 2020 r. aktywiści ODF i Solidarity Action Brussels doprowadzili do wypowiedzenia umowy najmu przedstawicielstwa Ordo Iuris w Brukseli. Marcin Mycielski zadeklarował wówczas, że „ta nienawistna organizacja nie będzie się nigdy czuła mile widziana w Brukseli”[80].

W listopadzie 2020 r. ODF złożyła skargę na Ordo Iuris do Wspólnego Sekretariatu Europejskiego Rejestru ds Przejrzystości (EU Transparency Register) oraz do KE, domagając się odebrania organizacji możliwości oficjalnego lobbowania w instytucjach europejskich w Brukseli. W uzasadnieniu autorzy napisali, że „organizacja ta ukrywa zarówno swoje powiązania z niebezpiecznymi, zagranicznymi środowiskami i wrogimi mocarstwami, jak również prawdziwe cele i działania. (...) Ordo Iuris w żadnym wypadku nie powinno mieć nieograniczonego dostępu do instytucji i decydentów politycznych UE”. Skargę poparło 38 Eurodeputowanych z 5 głównych grup politycznych[80], w tym wiceprzewodniczący PE Fabio Massimo Castaldo, Współprzewodnicząca Intergrupy LGBTI Terry Reintke, Współprzewodnicząca Intergrupy Praw Dzieci Saskia Bricmont, Przewodnicząca Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia Evelyn Regner, Przewodnicząca Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony Nathalie Loiseau czy Przewodnicząca Grupy ds. Monitorowania Demokracji, Praworządności i Praw Podstawowych Sophie in 't Veld. Z polskich posłów list podpisali Róża Thun (która oficjalnie go zainicjowała), Robert Biedroń, Łukasz Kohut i Magdalena Adamowicz[81][82].

W styczniu 2021 r. zainicjowała, razem ze Stowarzyszeniem Sędziów „Themis”, apel do KE o zastosowanie wobec Polski mechanizmu powiązania funduszy UE z kryterium praworządności za ściganie przez Prokuraturę Krajową 14 krakowskich sędziów. List ponownie podpisało kilkudziesięciu europejskich ekspertów prawa oraz polskie stowarzyszenia sędziowskie i prokuratorskie[83].

W styczniu 2021 r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy przyjęło rezolucję potępiającą nękanie i zastraszenie sędziów w Polsce i w Mołdawii, zawierającą 5 poprawek, w których przygotowanie zaangażowana była ODF. Zaangażowanie Fundacji skrytykował przewodniczący polskiej delegacji Arkadiusz Mularczyk[84], który następnie skierował w tej sprawie skargę na ODF i opozycyjnych parlamentarzystów do przewodniczącego Zgromadzenia[85]. Za „nieczystą wojnę podjazdową” wobec ODF Mularczyk został ukarany 3-miesięcznym zakazem wypowiadania się w Zgromadzeniu[86].

W kwietniu 2023 r. delegacja ODF razem z sędzią Maciejem Ferkiem ze stowarzyszeń sędziów Themis i Iustitia[87] wywalczyła podczas sesji ZPRE dwa wnioski o rezolucje (o prokuraturze[88] i inwigilacji w Polsce[89]), oraz pisemną deklarację (o ofiarach prokuratury i prawach człowieka w Polsce)[90].

W lutym 2024 r. Fundacja[91][92] skierowała do Prokuratora Generalnego Adama Bodnara „Apel o przegląd politycznie motywowanych postępowań prokuratorskich w latach 2015–2023 i rehabilitację pokrzywdzonych”, podpisany przez 34 organizacje pozarządowe i 44 osoby publiczne, na czele z Lechem Wałęsą[93]. W odpowiedzi na apel, Prokurator Generalny opublikował list otwarty, w którym przychylił się do postulatów autorów apelu, deklarując powołanie specjalnych, rozproszonych zespołów prokuratorów, w celu „efektywnego przeglądu i analizy spraw, w zakresie których zachodzą jakiekolwiek podejrzenia, że mogły być motywowane politycznie”[94][95].

Również w lutym ODF zorganizował wspólnie z Akcją Demokracją, Stowarzyszeniem Adwokackim Defensor Iuris, Stowarzyszeniem Skwer Władysława Bartoszewskiego i Video-KOD wysłuchanie obywatelskie kandydatów na urząd Prokuratora Krajowego, w którym udział wzięli przyszły Prokurator Krajowy Dariusz Korneluk i prokurator Ewa Wrzosek. Debatę moderowali dziennikarze Jacek Żakowski i Mariusz Jałoszewski oraz mec. Ewa Marcjoniak i Jakub Kocjan, a poprowadził ją Marcin Mycielski[96][97][98].

Fundacja publikuje też coroczny raport o przestępstwach z nienawiści w Polsce[99], wykorzystywany m.in. przez OBWE[100] i Parlament Europejski[101].

Kazachstan

edytuj

Fundacja organizuje misje obserwacyjne[102] i zabiega o przestrzeganie praw człowieka[103] w Kazachstanie, m.in. w ramach konsultacji Wysokiego komisarza ONZ ds. praw człowieka[104] oraz na forum OBWE[105]. ODF wniosła też wkład do rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 11 lutego 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Kazachstanie[106].

Fundacja zorganizowała misję obserwacyjną do Kazachstanu podczas zamieszek w Żangaözen w Kazachstanie[107] w 2011 r., wzywając do uwolnienia uwięzionych pracowników przemysłu naftowego i wszczęcia śledztwa w świetle zarzutów stosowania tortur przez władze[108]. W drugą rocznicę tych wydarzeń, Fundacja zorganizowała upamiętniającą je wystawę na Uniwersytecie Warszawskim, którą zainaugurował Adam Michnik[109], oraz uruchomiła poświęconą im stronę www pod adresem www.zhanaozen.eu.

W kwietniu 2013 Fundacja współorganizowała ośmiodniową misję obserwacyjną Naczelnej Rady Adwokackiej do Kazachstanu w celu monitorowania sytuacji więźniów politycznych[110].

Kontrowersje

edytuj

W kwietniu 2019 r. brytyjski tygodnik The Sunday Times opublikował oparty na raporcie mołdawskiej komisji parlamentarnej artykuł, zarzucający Fundacji Otwarty Dialog udział w praniu brudnych pieniędzy i korzystanie ze środków rosyjskich służb specjalnych[111]. Rzecznik fundacji odrzucił te zarzuty[112]. Zdaniem dziennikarzy portalu Onet ujawnione przez The Sunday Times informacje powielają zarzuty, jakie ukazały się rok wcześniej w tygodniku „Sieci[113], oraz oświadczenie mołdawskiej komisji śledczej z listopada 2018 roku. Autorzy artykułu zwrócili uwagę, iż powoływanie się na parlament mołdawski, w świetle oceny Mołdawii przez Parlament Europejski, który zarzuca Republice Mołdawii obniżanie standardów demokracji, między innymi na płaszczyźnie sądowniczej i parlamentarnej[114], budzi wątpliwości co do wiarygodności mołdawskiej komisji parlamentarnej. Podniesiona została również kwestia wiarygodności autorów publikacji w The Sunday Times – Carlos Alba jest właścicielem agencji public relations „Carlos Alba Media” i nie jest stałym dziennikarzem gazety, z kolei Jordan Ryan jest niezależnym dziennikarzem, znanym z pracy na rzecz portali wspierających brexit[115].

Z podobnymi zarzutami prania brudnych pieniędzy, działań hybrydowych i powiązania z Rosją, wystąpił w 2018 i 2019 roku Maciej Wąsik. Aktywiści Fundacji złożyli cywilny przeciw Wąsikowi o naruszenie dóbr osobistych. W 2022 roku Sąd Okręgowy w Warszawie uznał go za winnego, nakazał opublikowanie oświadczenia, w którym przeprosi fundację, jej założycielkę i przewodniczącego rady Fundacji. Sąd zobowiązał również Wąsika do pokrycia kosztów sądowych i zapłaty po 10 tysięcy złotych na rzecz poszkodowanych. Wąsik odwołał się od wyroku. 23 lutego 2024 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie podtrzymał decyzję sądu niższej instancji[116][117][118].

W maju 2020 r. prokurator generalny kraju Alexandr Stoianoglo zamknął śledztwo przeciw Ludmile Kozłowskiej, określając je jako potencjalnie „nielegalne i motywowane politycznie”, powołując zarazem zespół w prokuraturze w celu wyjaśnienia, kto stał za „zleceniem na Kozłowską”[119]. Raport komisji śledczej parlamentu Mołdawii został unieważniony przez ten parlament w lutym 2023 za inicjatywą posłów proeuropejskiej partii PAS jako „przyjęty w celu zastraszenia partii opozycyjnych”, decyzję nazywając „spóźnioną”[120][121].

Przypisy

edytuj
  1. Ludmiła Kozłowska wydalona z Polski. Kim jest szefowa Fundacji Otwarty Dialog | Wiadomości Radio ZET [online], wiadomosci.radiozet.pl, 15 sierpnia 2018 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  2. Daniel Tilles, Poland’s entry ban on Ukrainian NGO head unjustified, rules top court [online], Notes From Poland, 6 grudnia 2022 [dostęp 2023-07-06] (ang.).
  3. Kim jesteśmy [online], Fundacja Otwarty Dialog [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  4. Statut Fundacji Otwarty Dialog (Open Dialogue Foundation Fondation privée) [online], Ministerstwo Sprawiedliwości Belgii, 2 października 2018 [dostęp 2023-07-11] (fr.).
  5. Zespół [online], Fundacja Otwarty Dialog [dostęp 2023-07-06] [zarchiwizowane z adresu 2023-03-27] (pol.).
  6. Rada Europy, Council of Europe INGOs Database – wyniki wyszukiwania dla „Open Dialogue Foundation” [online], Rada Europy, 2023 [dostęp 2024-01-24] (ang.).
  7. Правозащитница Козловская: В отношении Савченко должна заработать тихая дипломатия [online], Украинская правда [dostęp 2023-07-10] (ros.).
  8. a b Zebrano ponad milion złotych na rzecz Ukrainy [online], Onet Wiadomości, 25 listopada 2014 [dostęp 2023-07-10] (pol.).
  9. Wpis dla Fundacji Otwarty Dialog w Krajowym Rejestrze Sądowym [online], Ministerstwo Sprawiedliwości [dostęp 2023-07-11] (pol.).
  10. Michał Wilgocki, Ludmiła Kozłowska, prezes fundacji Otwarty Dialog, deportowana do Kijowa. „Zaczynam się czuć jak uchodźca polityczny” [online], Wyborcza.pl, 15 sierpnia 2018 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  11. Rok temu Rosja ruszyła do ataku. Mycielski: Pierwsza myśl – jak pomóc Ukraińcom (poliTYka) [online], naTemat.pl [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  12. Jest doniesienie ws. rzeczników dyscyplinarnych dla sędziów. "Zorganizowana grupa przestępcza" [online], TOK FM, 22 maja 2024 [dostęp 2024-05-29] (pol.).
  13. Spowiedź „puczysty”. Jak dobra zmiana walczy z aktywistą [online], www.polityka.pl, 2021 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  14. FUNDACJA OTWARTY DIALOG (KRS 0000353754) – Pozycja 250063 – Numer 82/2021 (6227) z 29 kwietnia 2021 r. – Internetowy Monitor Sądowy i Gospodarczy [online], www.imsig.pl [dostęp 2023-07-13].
  15. Uderzenie w Otwarty Dialog to sukces Rosji [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  16. Zmarł Bogusław Stanisławski [online], ngo.pl, 13 września 2019 [dostęp 2023-07-13] (pol.).
  17. FUNDACJA OTWARTY DIALOG (KRS 0000353754) – Pozycja 297878 – Numer 100/2022 (6499) z 25 maja 2022 r. – Internetowy Monitor Sądowy i Gospodarczy [online], www.imsig.pl [dostęp 2023-07-13].
  18. a b Polacy rozbili namiot na Majdanie [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-07-11] (pol.).
  19. Jerzy S. Majewski, Solidarni z euromajdanem na pl. Konstytucji [WIDEO, ZDJĘCIA] [online], Wyborcza.pl, 30 stycznia 2014 [dostęp 2023-07-11] (pol.).
  20. Maciej Onyszkiewicz, Polsko-ukraiński dialog otwarty [online], ngo.pl, 9 kwietnia 2014 [dostęp 2023-07-11] (pol.).
  21. 70 hełmów dla ukraińskich batalionów na Wschodzie [online], TVN24, 17 września 2014 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  22. Alya Shandra, Open Dialog foundation told about the prospects of Ukraine’s Lustration law [online], Euromaidan Press, 12 grudnia 2014 [dostęp 2023-07-11] (ang.).
  23. Ірина Стельмах, Люстрація в Україні. Поради сусідів, як уникнути помилок, „Радіо Свобода”, 14 kwietnia 2014 [dostęp 2023-07-11] (ukr.).
  24. Warszawa: zamknięto Ukraiński Świat. Co z pomocą Ukraińcom? [online], Wyborcza.pl, 23 czerwca 2016 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  25. Andrew MacDowall, Ukraine’s refugees find solace in Poland, Europe’s most homogenous society, „The Guardian”, 13 maja 2015, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-07-06] (ang.).
  26. Zastraszyć Otwarty Dialog [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-07-11] (pol.).
  27. Polish Solidarity March with Ukraine [online], Towarzystwo Przyjaciół Ukrainy, 15 października 2016 [dostęp 2023-07-11] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-17] (ang.).
  28. Fundacja Otwarty Dialog wysyła kamizelki i hełmy. „Piszą do nas walczący z różnych zakątków Ukrainy” [online], OnetKobieta, 28 lutego 2022 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  29. a b Posłowie opozycji pojadą w okolice frontu. „To trzeba zorganizować wyjątkowo delikatnie” [online], Onet Wiadomości, 2 stycznia 2023 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  30. Są „oczami” ukraińskiej armii, ale teraz bardzo potrzebują pomocy. „Ich zadaniem jest widzieć wroga” [online], naTemat.pl [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  31. a b Jacek Walewski, Fundacja Otwarty Dialog i Rafał Trzaskowski docenieni na Ukrainie. „Za jedyne takie wsparcie” [online], CrowdMedia, 22 czerwca 2023 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  32. l, Fundacja Otwarty Dialog – Polska – profil użytkownika na Zrzutka.pl [online], zrzutka.pl [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  33. „Ludzie powtarzali, że ruscy tu już nie wrócą”. Polski konwój na wyzwolonych terenach Ukrainy [online], oko.press [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  34. Podlaski poseł w ramach misji pomocowej dostarczył sprzęt na Ukrainę [online], www.eska.pl [dostęp 2023-07-06].
  35. Posłowie opozycji w pobliżu linii frontu. „Widzieliśmy wymianę ognia” [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  36. BiałystokOnline pl Bialystok, Paweł Krutul w Ukrainie. Poseł dostarczył sprzęt żołnierzom [online], BiałystokOnline.pl [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  37. Posłowie opozycji pojechali do Ukrainy. „Pocisk spadł 100 metrów od nas” [online], Wprost, 19 stycznia 2023 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  38. Poseł po wizycie w Bachmucie: Mniej gadania, więcej pomocy militarnej [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  39. Potop po ataku na Nową Kachowkę. Polska misja humanitarna dotarła na zalane tereny. „To był szok” [online], oko.press [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  40. BIP Warszawa – oficjalny portal stolicy Polski [online], bip.warszawa.pl [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  41. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-07-06].
  42. Uchodźców w Polsce nie ubywa. „Obawiam się zjawiska bezdomności i głodu” [online], Onet Wiadomości, 22 maja 2022 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  43. Już nie tylko domek pod Warszawą. Otwierają kolejne miejsca dla matek z Ukrainy. „Obserwujemy potężny przypływ ludzi” [online], TOK FM, 25 października 2022 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  44. Poruszający spot Fundacji Otwarty Dialog. Ukraińcy wciąż potrzebują naszej pomocy [online], naTemat.pl [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  45. Lancement d’une campagne internationale pour la libération de Nadia Savchenko [online], Uacrisis.org, 30 marca 2015 [dostęp 2023-07-11] (fr.).
  46. a b Open Dialog Foundation and the Center for Civil Liberties side-event on Ukrainian political prisoners in the Russian Federation and the illegally occupied Crimea [online], www.osce.org [dostęp 2023-07-11] (ang.).
  47. Punitive psychiatry used against Crimean ‘terrorist plot’ suspect? [online], Human Rights in Ukraine [dostęp 2023-07-11].
  48. Tomasz Kłosowicz, Andriy Osavoliyk, 'Hostages of the Kremlin’: increase of the number of Ukrainian political prisoners in the Russian Federation and the illegally occupied Crimea [online], Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, 30 września 2016 [dostęp 2023-07-11] (ang.).
  49. Victoria Zhugan, Ukrainian human rights activists published Savchenko List [online], Euromaidan Press, 15 lutego 2015 [dostęp 2023-07-11] (ang.).
  50. The ALDE Group calls on High Representative Mogherini to adopt a Savchenko List [online], Alliance of Liberals and Democrats for Europe, 8 marca 2016 [dostęp 2023-07-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-10] (ang.).
  51. Радіо Свобода, У Швеції опублікували історії Сенцова й інших в’язнів Кремля, „Радіо Свобода”, 18 lipca 2018 [dostęp 2023-07-11] (ukr.).
  52. Statement of NGOs from different countries regarding the possible election of a Russian representative as a President of Interpol – Українська Гельсінська спілка з прав людини [online], www.helsinki.org.ua [dostęp 2023-07-11] (ang.).
  53. Natalia Melnychenko, Kampania #InterpolNotForPutin na Twitterze dociera do 19 milionów odbiorców [online], Fundacja Otwarty Dialog, 26 listopada 2018 [dostęp 2023-07-11] (pol.).
  54. Bartosz Wieliński, Macron spotkał się z Ludmiłą Kozłowską, szefową fundacji Otwarty Dialog [online], Wyborcza.pl, 2 października 2019 [dostęp 2023-07-11] (pol.).
  55. Kolejna instrukcja na „polski Majdan”? „Niech państwo stanie: wyłączmy rząd!” [online], Do Rzeczy, 22 lipca 2017 [dostęp 2023-07-24] (pol.).
  56. UJAWNIAMY. 16 kroków, które mają sparaliżować Polskę i odsunąć PiS. Inżynierowie zbiorowej histerii mają chytry plan: „Wyłączmy rząd!” [online], wpolityce.pl [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  57. Kolejna instrukcja na „polski Majdan”? „Niech państwo stanie: wyłączmy rząd!” [online], Do Rzeczy, 22 lipca 2017 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  58. Fundacja Otwarty Dialog zamieściła wpis „Niech państwo stanie: wyłączmy rząd!”. MSZ prosi o kompleksową kontrolę skarbową [online], www.gazetaprawna.pl, 28 lipca 2017 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  59. Maciej Orłowski, Waszczykowski chciał zawiesić zarząd Fundacji Otwarty Dialog. Sąd się nie zgodził [online], wyborcza.pl, 19 grudnia 2017 [dostęp 2023-08-01].
  60. Brat ministra Waszczykowskiego w urzędzie kontrolującym fundację Kozłowskiej [online], www.gazetaprawna.pl, 26 czerwca 2019 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  61. Diego García-Sayán, Independence of judges and lawyers. Report of the Special Rapporteur on the Independence of Judges and Lawyers [online], United Nations, 29 kwietnia 2019 [dostęp 2023-08-01] (ang.).
  62. Inputs submitted by the Open Dialogue Foundation to the Questionnaire of the Special Rapporteur on the independence of judges and lawyers [online], Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights [dostęp 2023-08-01] (ang.).
  63. Annual Rule of Law Report – stakeholder consultation, Open Dialogue Foundation [online], Komisja Europejska, 4 maja 2020 (ang.).
  64. Martin Mycielski, Analiza krajowych systemów wymiaru sprawiedliwości w UE w 2020 r. (tablica wyników wymiaru sprawiedliwości) – Open Dialogue Foundation [online], Komisja europejska, 24 marca 2020 [dostęp 2023-08-01] (ang. • pol.).
  65. Debaty, wysłuchania, konferencje [online], Fundacja Otwarty Dialog [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  66. Natalia Melnychenko, „Represje polityczne: dalsze pogarszanie praworządności w Polsce” – event ODF na konferencji OBWE [online], Fundacja Otwarty Dialog, 11 października 2022 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  67. Natalia Melnychenko, „Erozja praworządności w Polsce: nadużycia polityczne w prokuraturze” – wysłuchanie w PACE [online], Fundacja Otwarty Dialog, 14 października 2022 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  68. Sędziowie Waldemar Żurek i Dariusz Mazur w europarlamencie. Opowiedzą o deformie sądownictwa przez PiS [online], krakow.wyborcza.pl, 1 grudnia 2019 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  69. „Pod rządami PiS Polska przyjmuje postsowieckie standardy”. Wystąpienie Ludmiły Kozłowskiej w Parlamencie Europejskim [online], Onet Wiadomości, 26 września 2018 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  70. Popsuł oficjalną imprezę MSZ. Uczestnicy wysłuchali apelu o „reżimie PiS” [WIDEO] [online], naTemat.pl [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  71. Kozłowska w Bundestagu: moja deportacja to ostrzeżenie dla Ukraińców w Polsce [online], Onet Wiadomości, 13 września 2018 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  72. Dlaczego „donoszę” za granicą i prawica nie może tego przeżyć. Pamiętajmy, że PiS nie równa się Polska [online], naTemat.pl [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  73. [video] „Postanowiliśmy skontrować spotkanie prezydenta Dudy”. Fundacja Otwarty Dialog w... Waszyngtonie [online], TYSOL.PL, 14 czerwca 2019 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  74. Jak młody obrońca demokracji informuje o represjach w Polsce [online], wpolityce.pl [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  75. Otwarty Dialog pokazał w USA, jak PiS łamie prawo. Jakubowska: To donoszenie na kraj [online], Polityczek.pl, 14 czerwca 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-15] (pol.).
  76. Martin Mycielski, Laurent Pech, When Will the EU Commission Act?: An Open Letter, „Verfassungsblog”, 2020, DOI10.17176/20200429-133704-0 [dostęp 2023-08-02] (ang.).
  77. Przed wyborem prezesa apel do sędziów starego SN: zatrzymajcie proces niszczenia Sądu Najwyższego [online], oko.press [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  78. List Open Dialogue Foundation do Komisji Europejskiej w sprawie sądownictwa polskiego [online], Archiwum Osiatyńskiego [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  79. Efekt Tulei: Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej i europejscy sędziowie piszą do Ziobry [online], oko.press [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  80. a b Oktawia Kromer, Skarga na Ordo Iuris trafiła do Komisji Europejskiej. Podpisało ją 38 europosłów [online], Wyborcza.pl, 21 listopada 2020 [dostęp 2023-07-20] (pol.).
  81. Kolejny cios w Ordo Iuris. Organizacja może stracić status lobbysty w Brukseli [online], naTemat.pl [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  82. Marcin Mycielski, Skarga na wpis do Rejestru służącego przejrzystości UE [online], Fundacja Otwarty Dialog, 20 listopada 2020 [dostęp 2023-07-20] (pol.).
  83. Europejscy prawnicy wzywają KE do pilnej obrony ściganych 14 sędziów z Krakowa [online], oko.press [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  84. Rada Europy: sędziowie w Polsce i Mołdawii muszą pozostać niezależni [online], oko.press [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  85. Poseł PiS ukarany przez Radę Europy. Ma zakaz wypowiadania się [online], Fakt24.pl, 8 lipca 2021 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  86. Tomasz Bielecki, Arkadiusz Mularczyk z PiS ma zakaz wypowiadania się w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy [online], wyborcza.pl, 12 lipca 2021 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  87. Natalia Melnychenko, ODF wywalczył 4 dokumenty w obronie praworządności i praw człowieka w Radzie Europy [online], Fundacja Otwarty Dialog, 3 maja 2023 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  88. Ending the abuse of politically motivated prosecutions by the State prosecution service in Poland [online], Parliamentary Assembly of the Council of Europe, 28 kwietnia 2023 [dostęp 2023-08-01] (ang.).
  89. Investigation into the illegal surveillance of foreign leaders, political opponents and activists in Poland [online], Parliamentary Assembly of the Council of Europe, 26 kwietnia 2023 [dostęp 2023-08-01] (ang.).
  90. Repression in Poland by the State prosecution must stop [online], Parliamentary Assembly of the Council of Europe, 27 kwietnia 2023 [dostęp 2023-08-01] (ang.).
  91. NGO apelują do Bodnara o przyjrzenie się postępowaniom prokuratorskim motywowanym politycznie [online], oko.press [dostęp 2024-02-27] (pol.).
  92. Apel do resortu sprawiedliwości o przegląd „politycznie motywowanych postępowań prokuratorskich w latach 2015–2023” [online], Bankier.pl, 12 lutego 2024 [dostęp 2024-02-27] (pol.).
  93. Apel do Adama Bodnara. „Trzeba zakończyć śledztwa polityczne” [online], Onet Wiadomości, 12 lutego 2024 [dostęp 2024-02-27] (pol.).
  94. List otwarty Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Adama Bodnara do prezydenta Lecha Wałęsy i pozostałych sygnatariuszy Apelu o przegląd politycznie motywowanych postępowań prokuratorskich w latach 2015–2023 i rehabilitację pokrzywdzonych – Ministerstwo Sprawiedliwości – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Sprawiedliwości [dostęp 2024-02-27] (pol.).
  95. List otwarty Adama Bodnara. To odpowiedź na apel o przegląd „politycznie motywowanych postępowań” [online], Onet Wiadomości, 15 lutego 2024 [dostęp 2024-02-27] (pol.).
  96. Wysłuchanie obywatelskie kandydatów na Prokuratora Krajowego [podsumowanie] [online], ngo.pl, 29 lutego 2024 [dostęp 2024-02-29] (pol.).
  97. W środę odbyło się pierwsze w historii obywatelskie wysłuchanie kandydatów na Prokuratora Krajowego,... | MigranciwPolsce.pl [online], Migranci w Polsce, 23 lutego 2024 [dostęp 2024-02-27] (pol.).
  98. Farsa! Fundacja Kramka organizuje wysłuchanie ws. PK [online], wpolityce.pl [dostęp 2024-02-27] (pol.).
  99. Przestępstwa z nienawiści – Fundacja Otwarty Dialog [online], Fundacja Otwarty Dialog [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  100. OSCE ODIHR Hate Crime Reporting 2019 Contributors [online], OSCE ODIHR [zarchiwizowane z adresu 2021-10-26] (ang.).
  101. Hate speech and hate crime in the EU and the evaluation of online content regulation approaches [online], Parlament Europejski, lipiec 2020 [dostęp 2023-08-01] (ang.).
  102. Alma Shalabayeva, una delegazione M5s andrà in Kazakhistan [online], HuffPost Italia, 12 lipca 2013 [dostęp 2023-07-10] (wł.).
  103. L’Open Dialog Foundation et Destination Justice attirent l’attention internationale sur les violations de la liberté d’expression au Kazakhstan [online], Destination Justice, 23 czerwca 2016 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-27] (fr.).
  104. Report: The harassment of civil society in Kazakhstan [online], Biuro Wysokiego Przedstawiciela ONZ ds. Praw Człowieka, 26 czerwca 2015 [dostęp 2023-07-11] (ang.).
  105. Compensation Fund, Next Step in Limiting abuses of the INTERPOL System [online], www.osce.org [dostęp 2023-07-10] (ang.).
  106. The Brief, powered by GSMA – Who writes EP resolutions? [online], www.euractiv.com, 12 lutego 2021 [dostęp 2023-07-10] (ang.).
  107. Kukka Ranta, Kazakstan: Media syyllinen ääriajatteluun [online], Suomenkuvalehti.fi, 11 marca 2013 [dostęp 2023-07-10] (fiń.).
  108. Support Pussy Riot by all means. But support the Kazakh oil workers too | libcom.org [online], libcom.org [dostęp 2023-07-10] (ang.).
  109. Zhanaozen 2011 – prawda o prawach i wolności, Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich [zarchiwizowane 2019-06-04] (pol.).
  110. Zakończyła się misja Naczelnej Rady Adwokackiej w Kazachstanie [online], Naczelna Rada Adwokacka – Warszawa [dostęp 2023-07-10] (pol.).
  111. „The Sunday Times”: Fundacja Otwarty Dialog była zaangażowana w pranie brudnych pieniędzy [online], www.tvp.info [dostęp 2019-06-04] (pol.).
  112. Carlos Alba and Jordan Ryan, Scots firms ‘in £26m laundering link to Putin’, „The Sunday Times”, 21 kwietnia 2019, ISSN 0956-1382 [dostęp 2019-04-25] (ang.).
  113. „Sieci”: Brudna kasa na polski Majdan. wsieciprawdy.pl, 26 sierpnia 2018. [dostęp 2019-04-26].
  114. Kryzys polityczny w Mołdawii po unieważnieniu wyborów na urząd burmistrza w Kiszyniowie. Parlament Europejski, 26 sierpnia 2018. [dostęp 2019-04-26].
  115. Autorzy artykułu „Sunday Times” atakującego polską fundację to szef agencji PR i pracownik portali na rzecz brexitu. onet.pl, 24 kwietnia 2018. [dostęp 2019-04-26].
  116. Maciej Wąsik prawomocnie skazany. Oddalono apelację. wprost.pl, 23 lutego 2024.
  117. Sąd: Maciej Wąsik ma przeprosić Fundację Otwarty Dialog. wyborcza.pl, 1 sierpnia 2022.
  118. Maciej Wąsik prawomocnie skazany. Oddalono apelację. wprost.pl, 23 lutego 2024.
  119. Ludmyla Kozłowska już bez zarzutów. Mołdawia wycofuje się z oskarżeń i zamyka śledztwo [online], www.gazetaprawna.pl, 13 maja 2020 [dostęp 2023-07-06] (pol.).
  120. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-07-06].
  121. Nadejda Coptu, «Запугивание оппозиции». Депутаты от PAS аннулировали отчет о фонде «Открытый диалог», „Radio Europa Liberă”, 2 lutego 2023 [dostęp 2023-07-06] (rum.).

Linki zewnętrzne

edytuj