Lasy Łukowskie

Lasy Łukowskie, Kryńszczak – największy kompleks leśny Niziny Południowopodlaskiej położony na Równinie Łukowskiej, w początkowym biegu Krzny Południowej i Północnej, na północny zachód od Łukowa. Administracyjnie leży w powiecie łukowskim oraz fragmentami w siedleckim. Lasy mają powierzchnię 105 km².

Bagno Jata

Fragment rezerwatu ścisłego Jata

Droga w rezerwacie przyrody Jata

Pomnik księdza Stanisława Brzóski w uroczysku Dąbrówka

Historia

Obszar Lasów Łukowskich od dawna był własnością państwową, a w okresie przed rozbiorami Polski była to puszcza królewska.

Flora

Na obszarach lasu porastających pozostałości sandru przeważa sosna zwyczajna, występują też brzozy i topole osiki. Z kolei zagłębienia bagienne zajmują olsy i jedliny.

W olsach rosną głównie olsze, ale także jesiony i wiązy. W jedlinach przeważają jodły pospolite, z domieszką sosny, dębu szypułkowego, wiązu górskiego, grabu pospolitego, klonu i lipy.

Do występujących w Lasach Łukowskich roślin krzewiastych i zielnych należą wawrzynek wilczełyko, lilia złotogłów, leniwiec bezpodsadkowy, wielosił błękitny, rosiczka okrągłolistna oraz sitniczka szczecinowata.

Fauna

Kompleks leśny stanowi ostoję dla wielu gatunków ptaków. Gniazdują tu orliki krzykliwe, żurawie, orzechówki, bociany czarne i brodźce samotne. Do często spotykanych należą paszkot, lerka i lelek zwyczajny

Można spotkać w nim nietoperze i kilka rzadkich gatunków gryzoni. Do większych ssaków należą łoś, jeleń, jenot, borsuk oraz ziębełek bieławy. Odnotowywano też populacje wilków. Stwierdzono tu żmiję zygzakowatą i zaskrońca. Do występujących gatunków płazów można zaliczyć ropuchy zielone, grzebiuszki ziemne oraz traszki zwyczajne i grzebieniaste.

Ochrona przyrody

Na terenie Lasów Łukowskich znajdują się dwa rezerwaty przyrody – Jata i Topór. Przedmiotem ochrony są naturalne stanowiska jodły pospolitej, która rośnie tam poza granicą zwartego występowania na Wyżynach Polskich. Są jednymi z najbardziej wysuniętych w kierunku północno-wschodnim w Europie. Kompleks leśny znajduje się na terenie Łukowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, utworzonego w 1986 roku. Należy też do obszarów Natura 2000.

Bibliografia

• Ryszard Zaręba: Puszcze, bory i lasy Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1986, s. 129–131. ISBN 83-09-00868-6.
• Praca zbiorowa pod redakcją Henryka Kota. Autorzy rozdziału: Andrzej Dombrowski, Zygmunt Głowacki, Małgorzata Rogowiec, Dariusz Kuć: Przyroda województwa siedleckiego. Siedlce: Zakład Badań Ekologicznych „EKOS”, 1995, s. 73–74. ISBN 83-903263-1-0.
• Portal Korporacyjny Lasów Państwowych – Nadleśnictwo Łuków. lukow.warszawa.lasy.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-16)].