Powiat łukowski

powiat w województwie lubelskim

Powiat łukowski – powiat w Polsce (województwo lubelskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Łuków.

Powiat łukowski
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

TERC

0611

Siedziba

Łuków

Starosta

Dariusz Szustek

Powierzchnia

1394,09 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


106 816[1]

• gęstość

76,6 os./km²

Urbanizacja

30,67%

Tablice rejestracyjne

LLU

Adres urzędu:
ul. Piłsudskiego 17
21-400 Łuków
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu łukowskiego
Liczba gmin miejskich

2

Liczba gmin wiejskich

9

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa

Podział administracyjny

edytuj

Gminy miejskie:

Gminy wiejskie:

Podstawowe dane statystyczne o gminach powiatu łukowskiego w 2021 roku[2]
Gmina Powierzchnia (km²,

1 I 2022)

Liczba ludności (tys.,

31 XII 2021)

Gęstość zaludnienia (os./km²,

31 XII 2021)

Łuków – miasto 35,75 27795 775
Stoczek Łukowski – miasto 9,15 2401 262
Adamów 98,68 5257 53
Krzywda 160,97 9889 61
Łuków – gmina 307,55 18401 60
Serokomla 77,34 3722 48
Stanin 160,80 9296 58
Stoczek Łukowski – gmina 173,46 7304 42
Trzebieszów 140,53 7154 51
Wojcieszków 108,93 6564 60
Wola Mysłowska 121,09 4434 37

Liczba sołectw

edytuj
  • 36 w gminie Łuków
  • 36 w gminie Stoczek Łukowski
  • 30 w gminie Stanin
  • 25 w gminie Krzywda
  • 24 w gminie Trzebieszów
  • 22 w gminie Wojcieszków
  • 21 w gminie Wola Mysłowska
  • 17 w gminie Adamów
  • 16 w gminie Serokomla

Położenie fizycznogeograficzne

edytuj

Powiat łukowski znajduje się w większości na Równinie Łukowskiej. Gminy na południowo-zachodnim skraju położone są na Wysoczyźnie Żelechowskiej, gdzie występują kulminacje przekraczające 200 m n.p.m. Obie jednostki fizycznogeograficzne wchodzą w skład Niziny Południowopodlaskiej. Powiat łukowski znajduje się w jej środkowej części.

Hydrografia

edytuj

Sieć rzeczna na obszarze powiatu łukowskiego ma układ zbliżony do odśrodkowego. Większe rzeki to Krzna Południowa i Krzna Północna – w dorzeczu Bugu; Bystrzyca, Mała Bystrzyca i Czarna – w dorzeczu Tyśmienicy (dopływ Wieprza) oraz Świder, Wilga i Okrzejka – prawe dopływy Wisły. Brak dużych rzek. Ten fakt, a także na ogół bardzo małe spadki terenu sprawiają, że w okresach roztopów w porze przedwiośnia i letnich ulew poziom wody podnosi się niewiele, powodując najwyżej lokalne podtopienia. Dawniej na Równinie Łukowskiej w dolinach występowały rozlewiska i małe bagna, lecz podmokłe grunty zostały zmeliorowane.

Położenie historycznoadministracyjne

edytuj

Powiat łukowski zajmuje środkową część historycznej ziemi łukowskiej, wschodni skraj ziemi stężyckiej w obrębie Małopolski oraz skrawek wschodniego Mazowsza. W I połowie XIX w. powiat łukowski sięgał do dolnego odcinka Wieprza, a na zachodzie do Wisły, nie obejmując przejściowo okolic Kocka i Serokomli. Łuków przez większość swoich dziejów był związany z Małopolską i Lublinem.

Demografia

edytuj

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2008[3]):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
osób % osób % osób %
Ogółem 108 188 100 54 436 50,32 53 752 49,68
Miasto 33 262 30,74 17 259 15,95 16 003 14,79
Wieś 74 926 69,26 37 177 34,36 37 749 34,89
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu łukowskiego w 2014 roku[4].


 

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[5] powiat zamieszkiwało 106 816 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 106 591 osób[6].

Gospodarka

edytuj

Liczba podmiotów gospodarczych w 2008 r. Stan w dniu 31 XII[7]

Według stanu w dniu 31 XII 2008 r. w powiecie łukowskim znajdowały się ogółem 7193 jednostki gospodarcze.

Podmioty gospodarcze według własności:

  • sektor publiczny – 304
  • sektor prywatny – 6889.
Podmioty gospodarcze według sekcji PKD 2004 w 2008 roku
Lp. Sekcja PKD 2004 Oznaczenie literowe sekcji Liczba jednostek gospodarczych
1 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego G 2485
2 Budownictwo F 1112
3 Przetwórstwo przemysłowe D 687
4 Transport, gospodarka magazynowa i łączność I 587
5 Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej K 548
6 Działalność usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała O 496
7 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo A 304
8 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna N 274
9 Edukacja M 247
10 Pośrednictwo finansowe J 203
11 Hotele i restauracje H 123
12 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne L 105
13 Górnictwo C 12
14 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę E 9
15 Rybactwo B 1

Powyższe dane statystyczne nie uwzględniają indywidualnych gospodarstw rolnych, które są bardzo liczne na terenach poza strefą podmiejską Łukowa.

Turystyka i rekreacja

edytuj

Ważniejsze miejscowości turystyczne

Są to miejscowości znane z podręczników historii i literatury polskiej. W trzech pierwszych znajdują się muzea. Łuków i Wola Gułowska posiadają zabytki barokowej architektury sakralnej. Łuków jest bazą do wycieczek w Lasy Łukowskie z rezerwatami Jata i Topór.

Szlaki turystyczne W powiecie łukowskim rozwinięta jest sieć szlaków turystycznych. (Niektóre wykraczają też na tereny przyległe.) Są to m.in.:

  • Szlak Ziemi Łukowskiej
  • Szlak Henryka Sienkiewicza
  • Szlak do Rezerwatu Jata

Starostowie łukowscy

edytuj

Na podstawie źródła[8]:

  • Jan Szczygielski (1 stycznia 1999 – 19 listopada 2002)
  • Janusz Kozioł (19 listopada 2002 – 24 listopada 2008)
  • Longin Kajka (24 listopada 2008 – 2 grudnia 2010)
  • Janusz Kozioł (2 grudnia 2010 – 19 listopada 2018)
  • Dariusz Szustek (19 listopada 2018 – nadal)

Sąsiednie powiaty

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. GUS 2022, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku [online] [dostęp 2023-07-18] (pol.).
  3. Główny Urząd Statystyczny: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2008 r. Statistical Information and Elaborations (Informacje i Opracowania Statystyczne). Warszawa 2009, s. 57. [1]
  4. Powiat łukowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  5. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  6. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  7. Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Regionalnych. Portret terytorium – zbiór informacji statystycznych o wybranej jednostce podziału terytorialnego. Jednostka terytorialna: Powiat łukowski, Lata: 2008. [2]
  8. Rafał Rudka (red.): Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. III: Starostowie województwa lubelskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2023, s. 26. ISBN 978-83-62251-82-7. [dostęp 2023-09-05].